مشاغل زیرزمینی به تور مالیات می‌افتند

سیاوش غیبی‌پور در گفت‌وگو با ایران اکونومیست اظهار کرد: اهمیت دادن یا ندادن به درآمدهای مالیاتی برای هر کشوری مثل استفاده از ظرفیت یک کارخانه یا هدر دادن آن است. اگر یک واحد تولیدی تا ۱۰۰ درصد تولید کند به هدف اصلی خود رسیده اما زمانی که ظرفیت به ۳۰ یا ۲۰ درصد می‌رسد در واقع منابع هدر می‌رود؛ مالیات نیز همین گونه است. در سالهای گذشته به دلایلی شاهد مشکلاتی در تحقق درآمدهای مالیاتی بودیم که خوشبختانه در سالهای اخیر اقدامات خوبی در بحث مالیات صورت گرفته است.

جمعیت مودیان مالیاتی شناسنامه‌دار شدند

وی افزود: از نیمه دوم سال ۱۴۰۰ بحث اتصال کارت‌خوان به پرونده‌ها شکل جدی به خود گرفت و جمعیت قابل توجی به مودیان اضافه شد. ممکن است اظهارنامه خیلی از مودیان صفر یا ناچیز باشد اما به هر حال از حدود ۳ میلیون اظهارنامه به حدود ۵ میلیون اظهارنامه مالیاتی رسیدیم.

این کارشناس امور مالیاتی خاطرنشان کرد: طی سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ جمعیت مودیان مالیاتی شناسنامه‌دار شدند. این اولین گام در راستای تحول مالیاتی بود.

غیبی‌پور، دومین اقدام مثبت در دو سال اخیر را اعلام درآمد بر اساس عملکرد واقعی کارتخوان‌ها دانست و گفت: قبلا برخی افراد میزان کارکرد واقعی خود را اعلام نمی کردند. اما در حال حاضر موظفند در چارچوب عملکرد کارتخوان، درآمد را اعلام کنند. شاید برخی به طور مثال بگویند این جابه جایی مربوط به من نبوده یا پول مربوط به فروش خانه‌ام است که این موارد به ۵ درصد هم نمی‌رسد. اما ورود کارتخوانها به اظهارنامه خیلی خوب است.

کارتخوان اجاره‌ای ممنوع!

وی با اشاره به راهکارهای فرار مالیاتی گفت: اخذ مالیات از طریق عملکرد دستگاه پوز برخی سودجویان را بر آن داشته تا از کارتخوان اجاره‌ای متعلق به افراد دیگر استفاده کنند که قانون‌گذار برای این موارد جرایم سنگینی وضع کرده است.

این کارشناس امور مالیاتی، گام مثبت دیگر را اتصال تمامی افراد به سامانه مودیان دانست و افزود: در حال حاضر همه افراد اعم از کسانی که متصل به پرونده هستند یا کسانی که متصل به پرونده نیستند اما مبالغ نامتعارف جابه‌جا می‌کنند به سامانه مودیان متصل شده‌اند. گرچه رسیدگی به این موارد وقت می‌گیرد اما ورود به فرآیند اجرا مثبت ارزیابی می‌شود.

فاکتور صوری جمع می‌شود

غیبی‌پور با اشاره به ماده ۲۷۴ قانون مالیات‌های مستقیم مبنی بر جرم کیفری برای فرار مالیاتی گفت: بر اساس این ماده افراد قبل از اینکه وارد دادگاه شوند مالیات را پرداخت می‌کنند. در بخش افراد حقوقی هم اقدامات مناسبی صورت گرفته و از طریق سامانه مودیان که امسال راه اندازی می‌شود در آینده هیچ فاکتور صوری وجود نخواهد داشت.

وی تصریح کرد: در سامانه مودیان، تمامی فاکتورها به صورت الکترونیکی صادر می‌شود و گردش حساب هم متناظر به فاکتور خواهد بود. شرکتی هم که درآمدی برایش ایجاد شده به همان میزان که کالا فروخته باید خروجی حساب خود را نشان دهد. اگر فاکتور فروش آن بیش از واریزی باشد مشخص می‌شود. بنابراین سامانه مودیان تناظر این موارد را محاسبه می‌کند.

این کارشناس امور مالیاتی با بیان اینکه در سال آینده فرار مالیاتی بیش از پیش کاهش می‌یابد گفت: سال بعد که سامانه مودیان ایجاد می‌شود تمام تراکنش‌ها منتهی به خرید و فروش واقعی خواهد شد. دلالی و حاشیه و فعالیت‌های زیرزمینی نیز طی دو تا سه سال آینده کاسته می‌شود.

غیبی‌پور خاطرنشان کرد: در دو سال منتهی به ۱۴۰۰ اعلام شد که دستگاه‌های کارت‌خوان یا به پرونده مالیاتی اتصال پیدا کنند یا حذف شوند. بنابراین انصافا بعضی از برنامه‌ها برای افزایش درآمدهای مالیاتی و مسدود کردن راههای فرار مالیاتی از دولت‌های قبل آغاز شده بود ولی روند الکترونیکی شدن سیستم‌ها در دو سال اخیر افزایش داشته است.