به گزارش ایران اکونومیست، تامین نیاز آبی پایدار برای سراسر کشور از یک سو و جمع آوری و دفع بهداشتی فاضلاب از مهمترین اولویت ها در وزارت نیروی دولت سیزدهم است که «علی اکبرمحرابیان» به عنوان وزیر نیروی این دولت از همان ابتدای کار وجهه همت خود قرار داد.
این اقدام ها سبب شده به تازگی بانک جهانی در گزارش خود جایگاه ایران را در تامین آب شرب روستایی و شهری، جایگاه بالایی توصیف کند.
یکی از مناطقی که در اولویت وزارت نیرو برای تامین آب پایدار و نیز توسعه سیستم فاضلاب قرار گرفت، استان کردستان است. سرسبزی کردستان که در دامنه‌ها و دشت‌های پراکنده رشته‌کوه‌های زاگرس میانی جای گرفته است، همواره زبان زد خاص و عام بوده است. این استان با جمعیت ۱.۸ میلیون نفری به عنوان یکی از استان های پرآب کشور شناخته می شود، اما برخی مواقع مشکل آب روح این خطه از کشورمان را می آزرد، تا آنکه دولت سیزدهم در تامین آب پایدار و نیز توسعه سیستم تصفیه فاضلاب این استان را مورد توجه ویژه تری قرار داد.
اقدام های انجام شده درباره توسعه سیستم تصفیه فاضلاب و تامین آب پایدار سبب شده جایگاه این استان در کشور جایگاه مطلوبی باشد. ۹۹.۹ درصد جمعیت شهری تحت پوشش خدمات آب و ۹۶.۵ درصد جمعیت شهری تحت پوشش شبکه جمع آوری فاضلاب هستند.
جمعیت این استان ۱.۸ میلیون نفر است که ۱.۰۳ میلیون نفر آن ساکن در ۳۳ شهر هستند و بقیه آنان در یک هزار و ۷۶۱ روستا زندگی می کنند.
۸۰ درصد جمعیت روستایی تحت پوشش شبکه آب قرار دارند و یک هزار و ۳۳ روستا هم در محدوده خدمات آبفای استان قرار دارند.
۲.۲ درصد جمعیت روستایی از پوشش خدمات فاضلاب برخوردارند که گرچه رقم پایینی است، اما از رتبه بندی کشوری بالاتر است.
چه تعداد تصفیه خانه آب در کردستان در مدار است؟
اکنون ۱۱ تصفیه خانه آب در این استان در مدار است که در حوزه شهری تصفیه خانه های ۱و ۲ سنندج، ۱و ۲ سقز، بانه، حسن آباد یاسوکند در شهرستان بیجار، مریوان و دلبران قروه و تصفیه خانه روستایی قلیان سنندج در مدار هستند و تصفیه خانه آب شهر دیواندره هم آماده بهره برداری است. همچنین طرح ارتقای تصفیه خانه های آب ۱و ۲ سنندج و شماره ۱ سقز نیز در دست اجرا است.
تقریبا ۱۴ هزار و ۵۳۰ کیلومتر شبکه آب و فاضلاب در این استان وجود دارد که مشتمل بر پنج هزار و ۸۱۸ کیلومتر شبکه آب شهری، ۲ هزار و ۳۶۴ کیلومتر شبکه روستایی، ۶ هزار و ۲۰۶ کیلومتر شبکه فاضلاب و ۵۸ کیلومتر شبکه فاضلاب روستایی است.
همچنین حجم مخازن آب موجود در این استان ۳۷۳ هزار متر مکعب است و ۵۱ درصد تامین آب از طریق آب های سطحی و ۴۹ درصد از طریق آب های زیرزمینی است که ۶۵۰ حلقه چاه، یک هزار و ۷۸ رشته چشمه و ۲۹ رشته قنات تامین آب سطحی استان را انجام می دهند.
۱۰ سد و ۲۰ تصفیه خانه در استان وجود دارد و به زودی یک تصفیه خانه دیگر نیز به بهره برداری خواهد رسید.
وضعیت کنترل کیفیت آب کردستان
برپایه این گزارش، ۲۰ واحد آزمایشگاه کنترل کیفی آب و فاضلاب در استان کردستان وجود دارد. آزمایشگاه تصفیه خانه آب سنندج به عنوان یکی از به روزترین آزمایشگاه های کشور با رعایت استانداردها موفق به کسب گواهینامه های بین المللی معتبر شده است.
جهاد آبرسانی ابر پروژه دولت سیزدهم با ۴۰ درصد پیشرفت در استان کردستان
طرح جهاد آبرسانی، ابرپروژه آب رسانی در دولت سیزدهم است که به گفته «میثم جعفرزاده» رئیس مرکز جهاد آبرسانی وزارت نیرو، پیشرفت این طرح به ۴۰ درصد رسیده است.
سهم استان کردستان در اجرای این طرح کشوری، آبرسانی به ۱۶۹ روستا در قالب قراردادی به مبلغ ۵۲۷.۸ میلیارد تومان است که ۳۷ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
تامین آب سنندج از سد «آزاد»
تامین آب شهر سنندج از محل سد آزاد، بزرگترین طرح آبرسانی در حال اجرا در کشور است؛ مسیر پروژه آبرسانی از سد آزاد به سنندج حدود ۲۷ کیلومتر و ارتفاع پمپاژ ۴۸۰ متر است که با بهره‌برداری از این شبکه آبرسانی، امکان انتقال ۵۷ میلیون مترمکعب آب به تصفیه‌خانه سنندج برای جمعیت ۷۰۰ هزار نفری در افق سال ۱۴۲۵ مهیا می شود.
مسیر انتقال آب از سد آزاد به سد «قوچم»، یک مسیر اختصاصی ۲۷ کیلومتری برای هدایت آب به تصفیه‌خانه شماره یک و ۲ سنندج است که آب شرب از این مسیر به تصفیه‌خانه شماره یک با ظرفیت یک هزار لیتر بر ثانیه رسید و در شبکه توزیع شد. اجرای این پروژه توسط وزارت نیرو سبب شد طعم و بوی نامطبوع آب شرب در قسمت مرکزی شهر سنندج با جمعیتی افزون بر ۳۵۰ هزار نفر به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
دیگر پروژه مهم اجرا شده را می توان خط انتقال آب شهر سقز ذکر کرد که در این پروژه پنج هزار و ۷۰۰ متر عملیات اجرا شده است و جمعیت ۸۰ هزار نفری را تحت پوشش قرار می دهد.
همچنین ایستگاه پمپاژ اضطراری پل «شیخ» سنندج با ظرفیت یک هزار و ۶۰۰ لیتر بر ثانیه و ۲۵۰ میلیارد ریال هزینه شده و احداث تصفیه خانه شهر دیواندره با ظرفیت تصفیه ۲۵۰ لیتر بر ثانیه و جمعیت تحت پوشش ۷۵ هزار نفر از دیگر پروژه های مهم است.
پروژه های بخش فاضلاب
بر اساس این گزارش، چندین پروژه برای فاضلاب استان کردستان در حال ساخت است که یکی از آنها طرح احداث تصفیه خانه فاضلاب شهر دیواندره با جمعیت تحت پوشش ۴۲ هزار نفر است.
ظرفیت تصفیه در این پروژه ۶ هزار و ۳۴۰ مترمکعب در شبانه روز است که از محل اعتبارات ملی استانی با ۴۱ درصد پیشرفت تامین شده است. اعتبار هزینه شده در این پروژه از ابتدای احداث تاکنون ۲۵۰ میلیارد ریال و اعتبار مورد نیاز تا شروع بهره برداری فاز جدید یک هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال است.
ساخت تصفیه خانه فاضلاب شهر دهگلان برای جمعیت ۴۰ هزار نفری از دیگر پروژه های مهم بخش فاضلاب استان است که ظرفیت تصفیه ۶ هزار و ۸۰۰ مترمکعب در شبانه روز را دارست. این پروژه تاکنون ۳۱ درصد پیشرفت داشته و اعتبار هزینه شده از ابتدای احداث تاکنون ۱۰۰ میلیارد ریال و اعتبار مورد نیاز تا شروع بهره برداری فاز جدید یک هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال است.
احداث تصفیه خانه فاضلاب کامیاران برای جمعیت ۷۰ هزار نفری با ظرفیت تصفیه ۱۲ هزار و ۸۴۰ مترمکعب در شبانه روز از دیگر پروژه های مهم بخش فاضلاب کردستان است که این پروژه با ۹۷ درصد پیشرفت گام های پایانی را برای تکمیل و بهره برداری برمی دارد و با توجه به هزینه ۳۰۰ میلیارد ریالی پروژه، ۷۰ میلیارد ریال دیگر برای تکمیل نیاز دارد.
همچنین مدول دوم تصفیه خانه فاضلاب شهر سریش آباد، پروژه تصفیه خانه فاضلاب روستای قلیان و فاضلاب روستای سراب قامیش از دیگر پروژه های مهم در بخش فاضلاب استان کردستان است.
