به گزارش ایران اکونومیست، دکتر خاتمی نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان و رئیس فراکسیون مبارزه با دخانیات مجلس شورای اسلامی در همایش دانشگاه بدون دخانیات، گفت: بنده به عنوان یک دغدغه‌مند در حیطه دخانیات می‌توانم بگویم چقدر این موضوع مهجور مانده است و این در حالی است که تلاش اقشار مختلف جامعه که دل در گرو سلامت آحاد جامعه دارند، به ثمر ننشسته است.
وی افزود: ۳۱ ماه می برابر با ۱۰ خرداد روز جهانی بدون دخانیات است اما ما یک هفته پیشواز می‌رویم که بتوانیم از گسترش دخانیات جلوگیری کنیم. دخانیات علت بیش از ۳۰ درصد سرطان‌ها است؛ سالیانه بالغ بر ۷۰ میلیارد نخ سیگار مصرف می‌شود که ارزش آن ۱۰ هزار میلیارد است و ۳۰ هزار میلیارد برای درمان بیماری‌ها و ضایعه‌های ناشی از آن صرف می‌شود و حدود ۸۰ هزار میلیارد هم بر اثر از کارافتادگی، مرگ زودرس و ضربه به تولید ناشی از مصرف دخانیات آسیب می‌بینیم. با یک برآورد اعلام شده است در زمین‌های کشت توتون حداقل ۵۰ هزارتن گندم می‌توان برداشت کرد. تقریبا ۹۰ درصد دخانیات تولیدی در کشورهای درحال توسعه است که این هم مفهوم نگران کننده‌ای دارد.
او تاکید کرد: کشیدن سیگار و دخانیات علل مختلفی دارد که یکی از مهم ترین طرق بحث تشویق و ترغیب در جامعه است و ما باید با این علل مبارزه کنیم. اشاعه مصرف دخانیات تعرض به حقوق شهروندی است و این موضوع در کشور ما درک نشده است.
خاتمی ادامه داد: در همه دنیا جبران خسارات وارده ناشی از مصرف دخانیات با صنایع دخانی است اما در کشور ما چنین نیست و حتی از سویی گاه با لابی و حرکات موذیانه این صنایع روبرو هستیم. سود سرشار دخانیات را شرکت‌های چندملیتی می‌برند و یکی از ضعیف‌ترین کشورها در اخذ مالیات و عوارض دخانیات ما هستیم. ۱۲ دستگاه در برگزاری چنین همایشی نقش دارند اما در عمل این دستگاه‌ها اگر وظایف خود را ایفا کرده بودند ما در نقطه خیلی بهتر قرار می‌گرفتیم. از سال ۱۳۸۵ تاکنون حدود ۵۰ هزار پروانه فروش سیگار در کشور صادر شده است اما آیا صدور سایر پروانه‌های فروش و کسب هم به همین راحتی است؟ در عرض کمتر از هشت سال کارخانجات تولید دخانیات در ایران دو برابر شده است.
خاتمی با تاکید بر اهمیت فرهنگسازی، ادامه داد: معتقدیم اگر سیگار بد است باید حتی در فیلم‌ها هم نمایش داده نشود. بنابر آمار در کاهش مصرف دخانیات تا ۱۶ درصد آموزش، ۱۶ درصد قانون و ۶۸ درصد تشویق و ترغیب نقش دارد. دو اشکال عمده در قانون برنامه داریم؛ دوره گذشته در تدوین برنامه ششم حضور داشتم و آن زمان آنهایی که وارد بودند با ظرافت تمام این پیش نویس که وضع مالیات باید بر خرده فروشی باشد را جا کردند و به وضع مالیات درب کارخانه بردند و این زیان‌های بزرگی داشت.
وی گفت: از طرفی وضع مالیات بر کالاهای آسیب رسان بر سلامت باید به درستی انجام شود. اگر صنعت و وزارت صمت پای کار نیامد باید وزارت بهداشت بتواند بر کالای آسیب رسان مالیات وضع کند، این به رفتارسازی و فرهنگسازی کمک می‌کند. ما می‌گوییم باید سالی یک‌میلیون شغل ایجاد کنیم اما نمی‌دانم دغدغه و گریه برای تهدید شغلی ۱۵ هزار شرکت دخانیاتی برای چیست؟ به عنوان مثال ترکیه به عنوان کشور همسایه ما مالیات بالای دخانیات وضع کرده و مشکلی هم رخ نداده و کسی که خواهان مصرف بوده عوارض مصرف را پرداخت می‌کند.
