به گزارش ایران اکونومیست، «هرگز نمایشگاهی از آثار ورمیر به بزرگی این نمایشگاه برگزار نخواهد شد»، «نمایشگاهی برای تکریم جهانی آثار ورمیر» و «نمایشگاهی که هر یک از علاقه‌مندان به ورمیر یک بار در تمام عمرشان فرصت بازدید از آن را دارند»؛ این‌ها بخشی از توصیف «واشنگتن‌پست» از نمایشگاه جدید آثار «یوهانس ورمیر» است.
«یوهانس ورمیر» را اغلب برای خلق تابلوهای نقاشی با موضوعات زندگی روزمره طبقه متوسط جامعه می‌شناسیم. او در سال ۱۶۳۲ میلادی متولد و در سال ۱۶۷۵ میلادی درگذشت و کارنامه کوچکی از خود به جای گذاشت که از مشهورترین آن‌ها «دختری با گوشواره مروارید» و «خدمتکار شیردوش» است.
موزه ملی آمستردام (Rijksmuseum) به تازگی بزرگترین نمایشگاه ورمیر در تاریخ را با نمایش ۲۸ نقاشی آغاز کرده است. هفت مورد از این نقاشی‌ها در بیش از ۲۰۰ سال گذشته در هلند نمایش داده نشده بودند. این نمایشگاه به لطف آثار هنری برگزار شده است که از موزه‌های سراسر جهان امانت گرفته شده‌اند.
«ورمیر» مرموزترین هنرمند در بین نقاشان چیره‌دست هلندی است؛ چراکه با وجود نقاشی‌های مشهورش، هیچ اطلاعات شخصی از او وجود ندارد، نه پرتره‌ای، نه نامه‌ای، نه دست‌نوشته یا خاطراتی.
«ورمیر» در «دلفت» زندگی و کار کرد. او علاوه بر فعالیت هنر، خرید و فروش آثار هنر نیز انجام می‌داد و رئیس یک انجمن از هنرمندان بود.
۲۸ تابلو نقاشی که در این نمایشگاه گردآوری شده‌اند در ۱۰ اتاق از دهم فوریه تا چهارم ژوئن ۲۰۲۳ به نمایش گذاشته می‌شوند.
این نمایشگاه با دو نقاشی از صحنه صبحگاهی آغاز می‌شود که تنها نقاشی‌های منظره این هنرمند محسوب می‌شوند. نقاشی «نمایی از دلفت»، منظره‌ای آرام از روستای قرن هفدهمی دلفت را به تصویر می‌کشد. در همان اتاق نمایش، تابلو «خیابان کوچک» از دیوار آویخته شده است که نمای نزدیک‌تری از دلفت و ساختمان‌های آجری هلندی را به تصویر می‌کشد.
در این نمایشگاه شاهکارهایی از جمله «دختری با گوشواره مروارید»، «جفرافیدان»، «نویسنده و خدمتکار» و سایر آثار هنری به چشم می خورد که عموم مردم امکان بازدید از آن‌ها در هلند را نداشتند.
«آرت‌نیوز» پیش از آغاز رسمی این نمایشگاه با «گرگور وبر»، مدیر دپارتمان هنرهای زیبای موزه ملی آمستردام و مدیر نمایشگاه «ورمیر» گفت و گو کرد که در ادامه بخش‌هایی از آن را می‌خوانید:
«آرت نیوز» : این نمایشگاه بزرگترین نمایشی است که تاکنون از آثار ورمیر برگزار شده است. انگیزه شما برای برگزاری این نمایشگاه چه بود؟
«گرگور وبر»: آخرین نمایشگاه بزرگ و انحصاری از آثار «ورمیر» در فاصله ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۶ در گالری ملی هنر واقع در واشنگتن دی سی و موزه مائریتشویس واقع در هلند برگزار شد. ما اکنون نسلی هستیم که با آن زمان فاصله داریم و ضروری است که آثار «ورمیر» و سایر هنرمندان همچون «پیتر دو هوخ» و «رامبرانت» را به عنوان هنرمندان هلند به نمایش بگذاریم.
موزه ملی آمستردام پیش از این هیچ نمایشگاهی را مختص آثار ورمیر برگزار نکرده بود. از نمایش قبلی تاکنون، درک ما از این هنرمند و آثار او افزایش پیدا کرده است. این نمایشگاه فرصت خوبی برای امانت گرفتن و نمایش نقاشی‌های «مجموعه فریک» بود که اکنون بازسازی ساختمان آن آغاز شده است. این نمایشگاه سه نقاشی از مجموعه «فریک»، چهار نقاشی از موزه ملی آمستردام، سه نقاشی از موزه مائریتشویس و تعدادی دیگر از نقاشی‌های موزه‌های واشنگتن دی سی، لندن، برلین، درسدن و فرانکفورت را شامل می‌شود.
فوق‌العاده است که توانستید به چنین همکاری بین‌المللی دست پیدا کنید. ایده این نمایشگاه نخستین‌بار چطور شکل گرفت؟
ـ خوشحالیم که توانستیم مجموعه‌ای متشکل از ۲۸ نقاشی ورمیر را برای این نمایشگاه گردآوری کنیم. ما باید برنامه‌ریزی می‌کردیم که چطور آن‌ها را به بهترین شکل به نمایش بگذاریم و آشنایی بازدیدکنندگان با آن‌ها را ترتیب دهیم. تصمیم گرفتیم نقاشی‌ها را بر اساس موضوعاتی که ورمیر در طول فعالیت هنری‌اش انتخاب کرده بود، به خصوص اثر متقابل جهان داخل و بیرون به نمایش بگذاریم. برای مثال، او فضای داخلی خانه‌های هلندی را نقاشی می‌کرد، اما این فضاهای داخلی را با نگاه خیره یک زن به چهارچوب و پنجره، به فضای بیرون باز می‌کرد. چنین عناصری و جزئیاتی همچون پنجره‌ها و نامه‌های باز چنین مفهومی را بازتاب می‌کند.
- برخی از مهم‌ترین نکات این نمایشگاه کدامند؟
ورمیر استاد نقاشی کردن نور بود که یعنی او به قوانین نور آگاهی داشت. برای مثال، نور زرد گرم سایه آبی ایجاد می‌کند. او که با دقت جهان را مشاهده می‌کرد، از این ویژگی در خلق آثار هنری بهره گرفت و در آن زمان او تنها کسی بود که چنین کاری را انجام می‌داد.
استفاده او از دوربین تاریکخانه‌ای نقاشی کردن جزئیات و فواصل را تحت تاثیر قرار داده بود. نقاطی در نقاشی‌های او وجود دارند که خطوط واضح را به تصویر می‌کشند و سایر اشیاء تار به نظر می‌رسند.
