به گزارش ایران اکونومیست، از مهم‌ترین اقدامات سازمان فناوری اطلاعات در راستای پیاده‌سازی دولت الکترونیکی، مرکز ملی تبادل اطلاعات یا گذرگاه خدمات دولت است که برای پاسخگویی به تعهدات محوله در برنامه پنجم و آیین‌نامه اجرایی آن و نیز بر اساس ضوابط فنی و اجرایی توسعه دولت الکترونیکی مصوب شورای عالی فناوری اطلاعات به این کار اقدام کرده است.
یکپارچه‌سازی اطلاعات و خدمات در راستای تحقق نسل جدید توسعه دولت الکترونیک (۲EGOV) نیازمند وجود بستری برای تبادل و به اشتراک‌گذاری داده‌ها، اطلاعات و خدمات است. لازمه تحقق اهداف عالی توسعه دولت الکترونیکی در ایجاد زیرساخت تعامل‌پذیر، پویا و یکپارچه تبادل اطلاعات و خدمات دولت است که در ادبیات این حوزه تحت عناوین مرکز تبادل اطلاعات (NIX) یا گذرگاه خدمات دولت (GSB) شناخته می‌شود.
سازمان فناوری اطلاعات ایران در راستای پاسخگویی به تعهدات محوله در برنامه پنجم توسعه و آیین‌نامه اجرایی آن و نیز بر اساس ضوابط فنی و اجرایی توسعه دولت الکترونیکی مصوب شورای عالی فناوری اطلاعات در ایجاد مرکز ملی تبادل اطلاعات جهت به اشتراک‌گذاری خدمات الکترونیکی بین‌دستگاهی در بستر شبکه ملی اطلاعات اقدام به ایجاد بستر کرد. نتیجه این اقدام انجام تعاملات الکترونیکی بین دستگاهی (G۲G) است که زیرساخت ارائه خدمات دولت به کسب و کارها (C۲G) و ارائه خدمات دولت به شهروندان (B۲G) را فراهم می‌کند.
بستر تبادل داده، اطلاعات و خدمات بین دستگاه‌های اجرایی، زیرساخت استعلام الکترونیکی اطلاعات بین دستگاه‌های اجرایی، قابلیت توسعه ارتباطات الکترونیکی دستگاه‌های اجرایی فارغ از هر گونه ماهیت درونی سامانه‌ها و مکان فیزیکی واحدهای اجرایی دولت، انتقال اطلاعات امن و سریع بین سامانه‌های مختلف در بستر سازمان‌های دولتی از طریق سرویس و تمرکز تبادل اطلاعات در قالب سرویس‌ها در یک بستر واحد که امکان توسعه در سطح ملی و حتی فراملی را فراهم کند، از جمله مهم ترین اهداف مرکز ملی تبادل اطلاعات است.
در همین رابطه، به تازگی جواد موحد- معاون دولت الکترونیکی- به مجموع تراکنش‌های ثبت شده در مرکز ملی تبادل اطلاعات از ابتدای سال جاری تا کنون پرداخت و اظهار کرد: بیش از پنج میلیارد تراکنش در مرکز ملی تبادل اطلاعات به ثبت رسیده است که حدود دو میلیارد و ۲۲۰ میلیون آن متعلق به گذرگاه خدمات دولت(GSB) و حدود سه میلیارد آن به گذرگاه خدمات عمومی دولت(PGsb) تعلق دارد.
وی در ابتدا به تشریح نقش گذرگاه خدمات دولت به عنوان بستری که وظیفه پاسخگویی به استعلامات بین دستگاهی را به عهده دارد پرداخت و گفت: بر اساس اطلاعات آماری به دست آمده از مرکز ملی تبادل اطلاعات، گذرگاه خدمات دولت در شاخص سرویس‌های ارائه شده شاهد افزایش ۹۵ سرویس جدید در دی ماه است. بدین ترتیب تا پایان دی ماه بیش از یک هزار و ۶۰۰ سرویس توسط مرکز ملی تبادل به دستگاه‌های دولتی ارایه شده است. همچنین با اضافه شدن دو دستگاه جدید به مجموع دستگاه‌های سرویس‌دهنده، از ابتدای سال ۱۴۰۱ تا ابتدای بهمن ماه در مجموع ۷۷ دستگاه سرویس دهنده در گذرگاه خدمات دولت(GSB) به فعالیت می‌پردازند. این در حالی است که تعداد ۳۱۹ دستگاه سرویس‌گیرنده در این بستر وجود دارند که نسبت به اخذ سرویس‌های استعلامی اقدام می‌کنند همچنین بیش از ۶۸۰ کسب و کار و دستگاه دولتی از گذرگاه عمومی خدمات دولت(PGSB) سرویس می گیرند.
موحد، همچنین به انتشار فهرستی از برترین دستگاه‌های سرویس گیرنده، سرویس دهنده و پرکاربردترین خدمات پرداخت. سرویس‌دهنده‌های برتر به طور معمول از ابتدای سال جاری عبارت از سازمان ثبت احوال کشور، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و شرکت ملی پست ج. ا. ا هستند. سرویس گیرنده‌های برتر نیز شامل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بانک مرکزی است. خدمات استعلام هویتی ثبت احوال، سرویس شاهکار و سرویس استعلام واکسن وزارت بهداشت نیز پرکاربرترین‌های GSB را تشکیل می‌دهند.
ارائه خدمات استعلامی به کسب و کارها
معاون دولت الکترونیکی در ادامه وضعیت گذرگاه خدمات عمومی دولت که به طور ویژه به ارایه خدمات و استعلام‌های بین دستگاه‌های اجرایی با کسب‌وکارها یا خدمات بین دستگاهی تمرکز دارد را تبیین کرد.
به گفته وی، از ابتدای سال جاری تا کنون ۶۶۶ دستگاه سرویس گیرنده و ۴۴ دستگاه سرویس دهنده در گذرگاه خدمات عمومی دولت به فعالیت می‌پردازند. همچنین تعداد ۳۵۹ سرویس توسط PGSB به متقاضیان خدمات استعلامی ارائه می‌شود. بررسی اطلاعات آماری نشان می‌دهد، برترین دستگاه‌های سرویس‌دهنده در PGSB شامل وزارت کشور، سازمان اداری و استخدامی کشور و سازمان فناوری اطلاعات ایران هستند.
طبق اعلام سازمان فناوری اطلاعات ایران، بیشترین سرویس‌گیرنده‌های این گذرگاه را نیز وزارت آموزش و پرورش، شرکت ایده گزین ارتباطات روماک (اسنپ) و شرکت پیشگامان فناوری و دانش آرامیس (تپسی) تشکیل می‌دهند. در همین راستا، سرویس استعلام بیماری کرونا سکوی ایران من نسخه آموزش و پرورش وزارت کشور، سرویس استعلام بیماری کرونای سکوی ایران من وزارت کشور و سرویس QR کد اربعین وزارت کشور، پرکاربردترین خدمات دی ماه گذرگاه خدمات عمومی دولت را تشکیل می‌دهند.
