به گزارش ایران اکونومیست به نقل از وزارت راه و شهرسازی، علی اکبر صفایی مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی درباره وضعیت بنادر کشور، قبل و بعد از انقلاب اسلامی، اظهار داشت: ایام مبارک دهه فجر را تبریک می گویم. زمانی که وضعیت دریایی و بندری یا به طور کلی حمل و نقل دریایی کشور را مرور می‌کنیم، یکی از عملکردهای شاخص جمهوری اسلامی پس از انقلاب اسلامی در حوزه حمل و نقل دریایی بوده است.
عملکرد کل بنادر
وی با اشاره به چندین آمار مقایسه‌ای در این راستا، افزود: عملکرد کل بنادر کشور در سال ۱۳۵۷ معادل ۱۹ میلیون تن شامل کالاهای نفتی و غیرنفتی بوده است و امروز این عدد به بیش از ۲۷۰ میلیون تن رسیده است.
ظرفیت کانتینری
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه ظرفیت کانتینری کشور به عنوان یکی از شاخص‌های پیشرفت در حمل و نقل دریایی ۷۵ هزار TEU بوده و امروز این عدد به ۸,۵ میلیون TEU رسیده است.
سفرهای دریایی
صفایی ادامه داد: ظرفیت سفرهای دریایی نیز قبل از انقلاب ۵۵ هزار نفر-سفر بوده و امروز ظرفیت سفرهای دریایی بیش از ۲۵ میلیون نفر-سفر است.
ناوگان کشتیرانی
به گفته وی یکی دیگر از شاخص‌های حمل و نقل دریایی که مربوط کل ناوگان کشتیرانی کشور اعم از کشتی‌های نفتی، فله‌ای، کانتینری و متفرقه است در سال ۱۳۵۷ اندکی بیش از ۱ میلیون تن بوده و امروز این عدد بیش از ۲۵ میلیون تن است.
ظرفیت پهلوگیری کشتی‌های اقیانوس پیما
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی درباره ظرفیت پهلوگیری کشتی‌های غول پیکر یا اقیانوس پیما در بنادر کشور نیز، عنوان کرد: امروز بزرگترین کشتی کانتینری که در دنیا تردد می‌کند ظرفیتی حدود ۲۴ هزار TEU دارد و در ایام دهه فجر سال جاری ۵۰۰ متر اسکله در بندر شهیدرجایی افتتاح خواهیم کرد که ظرفیت پذیرش کشتی‌های کانتینری تا ۱۸ هزار و ۶۰۰ TEU در داخل کشور را خواهد داشت.
صفایی افزود: پیش از این بزرگترین کشتی کانتینری که به بنادر کشور آمده است ظرفیتی حدود ۱۵ هزار TEU بوده و دستیابی به عدد ۱۸ هزار و ۶۰۰ TEU ظرفیت بسیار قابل توجهی خواهد بود و موجب می‌شود بندر شهیدرجایی در زمره معدود بنادری قرار بگیرد که امکان پهلوگیری چنین کشتی‌های را دارد.
وی درباره توانمندی‌های داخلی به منظور ساخت بنادر، اظهار داشت: قبل از انقلاب بندر شاخص کشور، خرمشهر بود و در آن مقطع کشتی‌هایی وجود داشتند که بعضاً حدود یکسال تا دو سال در نوبت تخلیه بودند و تصمیم گرفته شد بندر شهیدرجایی به عنوان یک بندر جدید توسط یک شرکت ایتالیایی ساخته شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: پس از انقلاب، شرکت ایتالیایی مذکور بندر را رها کرد و در مقاطع مختلف پس از انقلاب، پیمانکاران ایرانی با حضور و مشارکت پیمانکاران خارجی فعالیت‌های مربوط به ساخت اسکله را انجام می‌دادند.
طراحی و ساخت مدرن‌ترین اسکله کانتینری دنیا توسط ایرانی‌ها
صفایی با بیان اینکه با توان مهندسان داخلی به ویژه در حوزه سازه‌های دریایی، اسکله جدید که از مدرن ترین اسکله‌های کانتینری دنیا است با طراحی و اجرای پیمانکاران و مشاوران ایرانی به بهره‌برداری می‌رسد، گفت: سازه‌های دریایی اسکله ۴۰ متر زیر بستر دریا ایجاد می‌شود و برای اولین بار سیستم پایش اتوماتیک درون اسکله طراحی شده تا هر گونه ضربه و فشاری که ممکن است از طرف کشتی وارد شود یا وقایعی نظیر زلزله رخ دهد و روی اسکله تأثیر داشته باشد، مشخص شود.
همکاری‌های چند جانبه با کشورهای همسایه
وی در مورد همکاری‌های چند جانبه با کشورهای همسایه در حوزه دریایی و بندری، عنوان کرد: با توجه به موقعیت بندر شهیدرجایی که در منطقه به عنوان یک بندر جدید شناخته می‌شود در بازدیدهای مختلف خارجی به ویژه کشورهایی که در حوزه حمل و نقل دریایی از ما عقب هستند، درخواست همکاری‌هایی مطرح شده است و باید به صراحت بگوییم در حوزه بنادر پیشرفته دنیا هر زمان بنادر شهیدرجایی و امام خمینی (ره) از سوی خارجی‌ها مورد بازدید قرار گرفته، آنها را تحت تأثیر قرار داده و حتی تصورش را هم نمی‌کردند که روزی جمهوری اسلامی ایران بتواند چنین بنادری را طراحی کرده و بسازد.
تعداد بنادر کشور قبل و بعد از انقلاب
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در مورد تعداد بنادر کشور قبل و بعد انقلاب اسلامی، اعلام کرد: حمل و نقل دریایی به دلیل ارزان قیمت بودن موجب شده است تجارت بین المللی و جهانی شدن اقتصاد آسان‌تر شود و همانگونه که شاهد هستیم بیش از ۱۱ میلیارد تن کالا در حمل و نقل دریایی جابجا می‌شود.
صفایی ادامه داد: بیش از ۹۰ درصد تجارت خارجی کشور از طریق دریا و حمل و نقل دریایی انجام می‌شود و این نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از ارزش تجارت خارجی به دریا وابسته است.
وی با اشاره به اینکه یکی از بنادر مهم جنوبی کشور قبل از انقلاب، بندر خرمشهر بود و بندر امام خمینی (ره) تحت عنوان بندر شاپور، فعالیت خود را تازه آغاز کرده بود و ظرفیت چندانی نداشت، خاطرنشان کرد: بندر رجایی نیز آن زمان کار خود را برای ساخت اسکله‌ها تازه آغاز کرده بود و ظرفیت چندانی نداشت و بندر نوشهر نیز به عنوان یک بندر تفریحی و بندر انزلی نیز به عنوان یک بندر قدیمی به شمار می‌رفت اما امروزه بندر شهیدرجایی به عنوان یک بندر بسیار بزرگ با ظرفیت ۵۰ درصد عملکرد صادرات، واردات، ترانزیت و ترانشیپ کشور، فعالیت می‌کند و بندر امام خمینی (ره) نیز به عنوان بندر اصلی کالاهای اساسی که ۳۰ درصد ظرفیت حمل و نقل دریایی کشور را به خود اختصاص داده در حال فعالیت است.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی افزود: امروزه امیرآباد در حال حاضر به عنوان یک بندر جدید و بندر حقانی نیز در حوزه مسافری فعالیت می‌کنند.
صفایی با بیان اینکه در حال حضار ۱۱ بندر اصلی داریم که در شمال و جنوب کشور قرار گرفته اند، اظهار داشت: بیش از ۳۰۰ بندر مختلف تجاری، صنعتی، صیادی و نظامی در طول سواحل شمال و جنوب کشور پراکنده هستند و بیش از ۸۰۰ سازه دریایی نیز در شمال و جنوب کشور وجود دارد که مجوز بخش عمده آن از سوی سازمان بنادر و دریانوردی صادر شده و در حوزه دریایی مشغول فعالیت هستند.
سیاست‌ها و راهبردهای آتی وزارت راه و سازمان بنادر در حوزه دریایی
وی در ادامه به سیاست‌های وزارت راه و سازمان بنادر و دریانوردی با تکیه بر منویات مقام معظم رهبری و راهبردهای دولت مردمی، عنوان کرد: در حوزه اقتصاد دریا محور اعم از حمل و نقل دریایی، خدمات دریایی، بازرگانی دریایی، منابع آبزی در حوزه دریا، منابع بستر دریا اعم از معادن و نفت و گاز، گردشگری و مسافری دریایی در ساحل و دریا، انرژی‌ها و تکنولوژی‌های حوزه دریایی، سوخت رسانی و صنایع نوین دریایی به عنوان متولی حمل و نقل دریایی کشور را احصاء کرده تا این موارد به عنوان محورهای جدی و مهم در برنامه هفتم توسعه مدنظر قرار گیرند تا کشور ما نیز در حوزه اقتصاد دریامحور همانند کشورهای توسعه یافته که وابستگی بالایی به مقوله دریا دارند، عمل کنیم و بتوانیم سهم اقتصاد دریا در رشد اقتصادی کشور را افزایش دهیم.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با بیان اینکه صادرات، واردات و تراز تجارت خارجی کشور مبتنی بر رشد اقتصادی کشور است، گفت: همین موضوع ارتباط مستقیمی با میزان حمل و نقل و صادرات و واردات کشور دارد و این یک ظرفیت است، بنابراین هر چه رشد اقتصادی بیشتر داشته باشیم تجارت خارجی بیشتری نیز خواهیم داشت.
صفایی با اشاره به اینکه چه در بعد ترانزیت که مربوط به کالاهای عبوری از داخل کشور و چه در بعد ترانشیپ که مربوط به کالاهای انتقالی در محور شمال جنوب و غرب شرق است، رایزنی‌های بسیار خوبی صورت گرفته، اظهار داشت: عمدتاً با کشورهای شمالی، جنوبی و شرقی مذاکرات خوبی صورت گرفته و توافقنامه‌هایی مدنظر قرار داده ایم تا سقف ترانزیت را افزایش دهیم و باید بدانیم هر چه سقف ترانزیت افزایش یابد، ظرفیت و عملکرد بنادر نیز افزایش می‌یابد.
هدف گذاری بلندمدت و میان مدت در حوزه ترانزیت کالا
وی افزود: هدفگذاری و برنامه ریزی میان مدت کشور در حوزه ترانزیت، ۱۵ تا ۲۰ میلیون تن و برنامه بلندمدت نیز در حوزه ترانزیت بیش از ۵۰ میلیون تن است که نیازمند توسعه ریل هستیم.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی بیان کرد: در حوزه بنادر این ظرفیت را داریم تا ۵۰ میلیون تن کالاهای ترانزیتی را در بنادر شمالی و جنوبی جابجا کنیم اما ظرفیت ریلی کشور باید در این زمینه افزایش یابد، هر چند در مورد ترانزیت ۱۵ تا ۲۰ میلیون تنی ظرفیت ریلی کشور پاسخگو است.
صفایی با اشاره به اینکه در طول ۱۰ ماهه سال ۱۴۰۱، عملکرد بنادر کشور ۱۸۳ میلیون تن بوده است که نسبت به سال گذشته رشد داشته ایم، اعلام کرد: در بخش کانتینری نیزعملکرد بنادر کشور ۲ میلیون و ۱۵۰ میلیون TEU بوده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۸ درصد رشد داشته ایم.
پروژه‌های تا پایان سال در حوزه دریایی
وی افزود: طی یکسال گذشته با حمایت‌های وزیر محترم و سایر ارگان‌های مرتبط ۱۲۰ هزار میلیارد ریال پروژه را تا پایان سال یا به بهره برداری می‌رسانیم یا شروع عملیات اجرایی را خواهیم داشت و این میزات در حوزه دریایی عدد قابل توجهی است.
سرمایه گذاری دولتی و خصوصی در بنادر
به گزارش سازمان بنادر و دریانوردی، صفایی با بیان اینکه کل پروژه‌هایی که دولت در حوزه حمل و نقل دریایی در بخش زیربنا سرمایه گذاری آن را آغاز کرده بیش از ۴۵ هزار میلیارد تومان است که در افق ۳ ساله تمام خواهد شد، گفت: این به جز برنامه ریزی های صورت گرفته برای سرمایه گذاری بخش خصوصی در پروژه‌های روبنایی همچون ترمینال‌ها، مراکز لجستیکی، تجهیزات بندری و دریایی است که عدد قابل توجهی را شامل می‌شود؛ به طور مثال در پروژه‌هایی که به مناسبت ایام دهه فجر تا پایان سال افتتاح خواهد شد بیش از ۳۰ هزار میلیارد ریال، سهم بخش خصوصی است.
