به گزارش ایران اکونومیست، در طرح نهضت ملی مسکن مقرر شده سالانه یک میلیون مسکن ساخته شود که ۲۰۰ هزار واحد آن مربوط به روستاها بوده و ۸۰۰ هزار واحد دیگر در شهرها احداث خواهد شد. آمار ثبت‌نامی‌ها و استقبال مردم برای برخورداری از مزیت‌هایی این طرح هم به وضوح هدفگذاری درست دولت سیزدهم را نشان می‌دهد.
در این چارچوب توسعه افقی شهرها به‌ویژه در شهرهایی که دارای زمین کافی باشند، اولویت اصلی دولت در اجرای نهضت ملی مسکن است؛ اگرچه عده‌ای در ابتدا با عینک بدبینی به این طرح نگاه کردند اما اقدام‌های انجام شده نشان داد که عملی ساختن چنین ایده‌ای نه تنها دور از ذهن نیست بلکه در آینده به عنوان یکی از بهترین و مهم‌ترین دستاوردهای دولت سیزدهم به یادگار خواهد ماند.
در این طرح، زمین‌های ۲۰۰ تا ۲۵۰ متری به همراه تسهیلات در اختیار مردم قرار داده می‌شود و آنها باید در مدت یک سال و نیم به صورت ویلایی در این اراضی ساخت‌وساز کنند.
وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده است که در بیش از ۹۰۰ شهری که کمبودی از نظر زمین ندارند، ساخت واحدهای مسکونی را به همراه تسهیلات به شکل ویلایی به مردم واگذار خواهد کرد؛ بنابراین، اولویت نخست در طرح نهضت ملی مسکن، واگذاری زمین برای ساخت مسکن ویلایی تک‌واحدی در استان‌هایی است که زمین کافی در اختیار دارند.
به گفته سرپرست دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی، در گام نخست در استانی مانند یزد و در تمام شهرهای آن، فرایند ساخت واحدهای یک طبقه شروع شده و تعدادی واحد هم در سفر اخیر رئیس جمهوری به این استان تحویل مردم شد.
ابوالفضل نوروزی همچنین گفته در تمام نقاط استان خراسان جنوبی ساخت واحدهای یک طبقه شروع شده اما در شهر بیرجند مرکز این استان، آپارتمان‌های سه تا چهار طبقه ساخته شده که با توجه به درخواست‌های مردم این شهر مبنی بر ساخت واحدهای یک طبقه حیاط‌دار در یکی از شهرهای نزدیک بیرجند که ۲۰ دقیقه با آن فاصله دارد، این واحدها ساخته و تحویل مردم می‌شود.
سرپرست دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: در استان بوشهر تمام نقاط ساخت واحدهای یک طبقه آغاز و فرایند واگذاری‌ها هم شروع شده است.
به گفته وی، در دیگر نقاط در عموم شهرهای زیر۵۰ هزار نفر که حدود ۱۲۰۰ شهر را شامل می‌شود، فرایند ساخت واحدهای یک طبقه شروع و در برخی موارد نیز زمین تحویل مردم شده تا خودشان به ساخت و ساز بپردازند.
کاهش هزینه و مدت زمان ساخت و تطابق خانه‌های ویلایی با فرهنگ ایرانی-اسلامی، اصولی است که در راه‌اندازی و احداث این خانه‌ها در قالب نهضت ملی مسکن به خوبی دیده شده است؛ سه اصلی که مخالفان ساخت واحدهای مسکونی به صورت یک طبقه آنها را نادیده گرفته و نه تنها بیان می‌کنند که ساخت این خانه ها از نظر اقتصادی به صرفه نیست بلکه اجرای آن را بسیار دور از واقعیت می‌دانستند.
این در حالی است که ساخت و تحویل این واحدها در کوتاهترین زمان ممکن در استان یزد در هفته گذشته توسط رییس جمهوری به متقاضیان نشان داد که هیچ چیزی غیرممکن نیست و تنها کمی اراده می‌خواهد.
ویلاسازی هزینه ساخت را کاهش می‌دهد
یکی از مهم‌ترین عوامل افزایش قیمت مسکن در کشور به قیمت زمین برمی گردد؛ به گفته کارشناسان، سهم زمین در قیمت تمام‌شده مسکن بالا بوده و به ۶۰ درصد می‌رسد. به همین منظور دولت در طرح نهضت ملی مسکن زمین را به صورت رایگان در اختیار متقاضی قرار داده و متقاضی نیز با دریافت تسهیلات و آورده خود می‌تواند اقدام به ساخت مسکن در کوتاهترین زمان ممکن اقدام کند.
پس با تامین زمین از سوی دولت، بخش عمده ساخت یک واحد مسکونی از نظر مالی حل می شود و از سوی دیگر در خانه‌های ویلایی هزینه مشاعات از جمله آسانسور که هزینه‌بر است نیز حذف می‌شود.
در آپارتمان‌ها ۴۰ متر مشاعات وجود دارد که اگر هزینه ساخت را متری ۸ میلیون تومان محاسبه کنیم، هزینه واحدهای آپارتمانی حدود ۳۲۰ میلیون تومان بیشتر از واحدهای یک طبقه است که هزینه‌های دیگری مثل آسانسور، پروانه‌های ساختمانی و تورم‌های سالانه نیز بر افزایش قیمت ساخت تاثیر خواهند گذاشت.
نتایج مطالعات دفتر اقتصاد مسکن نشان می‌دهد به طور میانگین هزینه‌های زیرساخت (آماده‌سازی، آب، برق، گاز انشعابات و معابر) ۱۶۵ میلیون تومان برای هر واحد ۲۰۰ متری یک طبقه و حیاط دار خواهد بود، اما برای واحدهای آپارتمانی حدود ۷۰ میلیون تومان می‌شود.
همچنین، با توجه به دیگر هزینه‌ها مجموع هزینه ساخت و زیرساخت در واحدهای یک طبقه حیاط‌دار کمتر از واحدهای آپارتمانی خواهد بود و از لحاظ اقتصادی هم به صرفه است که به سراغ تامین زمین و ساخت واحدهای یک طبقه حیاط دار در مناطقی که امکان دارد، برویم.
فرشید ایلاتی کارشناس حوزه مسکن در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار ایران اکونومیست در رابطه با کاهش هزینه ها در ساخت خانه های ویلایی گفت: در ساخت پروژه‌های چند طبقه دیده شده که با توجه به اینکه توان مالی افراد به یک میزان نیست و آورده‌هایی که افراد دارند متفاوت است، پروژه با مشکل مالی مواجه می‌شود و ساخت آن زمان بر خواهد شد، اما در واحدهای ویلایی هر فرد طبق آورده خود اقدام به ساخت مسکن کرده و پروژه خود را تا نهایی شدن ادامه می‌دهد.
وی اظهار کرد: از سوی دیگر در پروژه‌های بلندمرتبه سازی هزینه‌های اضافی ازجمله مشاعات غیرمفید، راه‌پله و آسانسور اضافه می‌شود که پرداخت این هزینه‌ها از عهده‌ها خیلی از افراد خارج است اما در مسکن‌های یک طبقه و حتی ۲ طبقه دیگر نیاز به چنین هزینه‌هایی نداریم و جلوی خیلی از هزینه‌های اضافی گرفته خواهد شد.
همچنین از دیگر مزایای ساخت خانه‌های ویلایی بالا رفتن سرعت عمل و کاهش مدت زمان ساخت این واحدها است، آپارتمان‌ها حدود دو سال زمان برای ساخت نیاز دارند، اما ساخت واحدهای یک طبقه طی مدت یک سال به پایان می‌رسد و مشمول تورم سالانه نیز نمی‌شود.
توسعه افقی شهرها موجب کاهش هزینه‌های خانوارها می‌شود
ساسان شاه ویسی اقتصاد دادن نیز با بیان اینکه صحبت‌های مختلفی نسبت به اینکه چرخه‌های توسعه مسکن افقی و یا عمودی چه آثاری به‌خصوص اقتصادی بر روی آن مترتب است می‌شود اظهار داشت: در صورتی که رویکرد و نگاه‌ها به سمت شهرنشینی غربی بوده و جریان زندگی را سلولی کنند، در این صورت برای بازی کودکان، مهمانی دادن و سپری کردن اوقات فراغت باید به محیط‌های بیرونی مراجعه کنیم.
وی اضافه کرد: بر این اساس چرخه‌های جدیدی در سبک زندگی به سبد هزینه خانوار و در عین حال به نیازمندهای اقتصادی و قیمت تمام‌شده سبک زندگی مردم اضافه می‌شود.
شاه ویسی گفت: این در حالی است که صرف‌نظر از آثار اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و تربیتی که در سبک زندگی ما می‌گذارد به نظر می‌رسد که هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم توسعه مسکن عمودی به‌مراتب بیشتر از هزینه‌های ساخت توسعه مسکن به شکل افقی خواهد بود.
اجرای الگوی ایرانی- اسلامی با احداث خانه‌های ویلایی در طرح نهضت ملی مسکن
از دیگر مسایل بسیار مهمی که در اجرای طرح نهضت ملی مسکن به صورت خانه های ویلایی و یک طبقه دیده شده، تطابق این خانه‌ها و سبک زندگی در آنها با فرهنگ ایرانی- اسلامی است.
به عقیده کارشناسان، این خانه‌ها نه تنها هزینه های مستقیم و پنهان را برای خانوارها کاهش می دهند، بلکه ساخت خانه‌های یک طبقه حیاط‌دار برای ما ایرانی ها مطلوب‌تر از آپارتمان‌نشینی است.
منان رئیسی کارشناس بخش مسکن و شهرسازی با بیان اینکه آپارتمان نشینی با فرهنگ ایرانی- اسلامی تطابق ندارد، به مقایسه هزینه‌های پنهان در ساخت خانه‌ها به صورت ویلایی و آپارتمان نشینی پرداخت و گفت: طبق پژوهش‌های صورت گرفته در دهه‌های اخیر در برخی از استان‌های کشور، افراد در
مجتمع‌های آپارتمانی با مسائل روحی و روانی بیشتری نسبت به خانه‌های ویلایی درگیر هستند، همچنین تربیت فرزندان با توجه به نبود فضای کافی و یا نبود نور مناسب همگی این‌ها تبدیل به هزینه‌های پنهان می‌شود.
وی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین هزینه‌های غیرمستقیم آلودگی هواست، خاطرنشان کرد: اینکه به صورت مرتب شاهد تعطیلی تهران به دلیل آلودگی هوا هستیم به دلیل نوع تمرکز زایی است که انجام شده است؛ چرا که بر اساس تحقیقات صورت گرفته کریدور اصلی تنفسی تهران محور شمال به جنوب بوده که امروز به دلیل فروش تراکم در منطقه یک در دهه‌های اخیر و بلندمرتبه سازی‌های صورت گرفته این کریدور حذف و شاهد آلودگی‌های گسترده هستیم، بنابراین هزینه‌های بلندمرتبه سازی بسیار بیشتر از توسعه افقی است.
رئیسی گفت: همچنین کاهش شادکامی، افزایش مشکلات روحی و روانی، مسائل رفتاری کودکان و کاهش تعاملات اجتماعی و چهره به چهره همسایه‌ها از دیگر هزینه‌های پنهان توسعه عمومی است که در واقع می‌توان گفت که این نوع زندگی با سبک زندگی ایرانی‌ها در تعارض است.
