رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس، مرتضی آقا تهرانی، در گفت‌وگویی درباره آخرین وضعیت پلتفرم‌های فیلترشده گفت:«اینستاگرام و واتس‌اپ بیشتر از وضعیت موجود محدود نمی‌شوند.» دقیقا مشخص نیست منظور او از این حرف چه بوده است، چراکه این پلتفرم‌ها اکنون در ایران کاملا محدود و می‌توان گفت مسدود شده‌اند.
آقاتهرانی با اشاره به قوانین اروپا و آمریکا برای فضای مجازی گفت:«اینستاگرام و واتس‌اپ بیشتر از وضعیت موجود محدود نمی‌شوند، اما همچنان جمهوری اسلامی ایران بر قانونمندشدن این پلتفرم‌های خارجی تأکید جدی دارد. به‌هرحال باید نماینده‌ای از این پلتفرم‌های خارجی به کشور ما معرفی شود که تاکنون این امر محقق نشده است.»
از فیلتر شدن اینستاگرام و واتس‌اپ نزدیک به ۵ ماه می‌گذرد و وضعیت نابسامانی را برای کاربران این پلتفرم‌ها ایجاد کرده است. طی تمام این مدت، آسیب‌های بسیاری به کسب و کار های اینترنتی وارد شده است. حال و روز این برنامه‌های بین المللی این چنین باقی خواهد ماند مگر آن‌ها با شرایط حاکمیت بر کشور سازگاری پیدا کنند و پایبند به قوانین و مقررات باشند.
پایین آوردن بیشتر پهنای باند دور از انتظار نیست
آرش پارساپور، کارشناس فضای مجازی، در گفت و گو با خبرآنلاین و در خصوص اظهار نظرهای رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس، گفت:« ادامه دادن این روند، یعنی وجود و یا نگه‌داشتن این محدودیت های اینترنتی خبر امیدوار کننده ای نیست اما از جهاتی هم می‌تواند امیدوارکننده تلقی شود.»
این کارشناس فضای مجازی در ادامه گفت:« در حال حاضر بحث دو نوع محدودیت مطرح است؛ یکی در خصوص پلتفرم هایی هستند که فیلتر شده‌اند و بافیلترشکن و یا با هر ترفتند دیگر می‌توان آن را دور زد و وارد آن‌ها شد. اما محدودیت دیگری که وجود دارد، پایین آوردن پهنای باند به قدری است که استفاده از این پیام‌رسان‌ها و پلتفرم‌ها، مخصوصا پلتفرمی مانند اینستاگرام که دارای محتوای صوتی، تصویری و ویدیویی است، را برای کاربر سخت و طاقت فرسا کند که کاربر بی‌خیال استفاده از آن‌ها شود. ایجاد چنین محدودیتی از نظر فنی شدنی است و ممکن است که رخ بدهد و این واقعا خبر خوبی نیست. با این حال نوع محدودیت اول به ما نشان می‌دهد که هر چقدر هم که سخت باشد می‌توان با ابزارهای مختلف به بستر این پلتفرم‌ها دسترسی پیدا کرد.»
اتفاقی می‌افتد که بی‌خیال استفاده از فضای مجازی شوید | پایین آوردن بیشتر پهنای باند دور از انتظار نیست
خسارت وارد شده هیچگونه قابل جبران نخواهد بود
پارساپور در ادامه افزود:« ادامه دادن این محدودیت‌ها در واقع یک بازی باخت باخت برای تمام جامعه، دولت، حاکمیت، کاربران اینترنتی و کسب و کارها است. چرا که اگر یک نگاه آماری به این موضوع در چند ماه گذشته داشته باشیم، متوجه ضررهای میلیاردی این محدودیت‌ها خواهیم شد.»
این کارشناس فضای مجازی در ادامه گفت:« این محدودیت‌ها حتی بر روی توسعه‌ای که دولت و حاکمیت نسبت به آن تاکید داشته‌اند نیز اثر گذار خواهد بود و این در حالی است که هرچقدر هم مدل‌های بومی هم بخواهند روند توسعه را در پیش بگیرند، متاسفانه دچار مشکل خواهند شد. این خسارت به قدری خواهد بود که حتی پلتفرم ها، شرکت ها و کاربرها نمیتوانند خسارت‌های وارد شده را جبران کنند.»
پلتفرم‌های داخلی نیز خواستار فضای رقابتی هستند
پارساپور در ادامه در خصوص وجود فضای رقابتی در بخش فضای مجازی در کشور؛گفت:« وجود و در دسترس بودن برنامه‌های خارجی باعث ایجاد رقابت بین پلتفرهای داخلی می‌شوند و زمانی که رقابت وجود داشته باشد، پیشرفت و توسعه ایجاد خواهد شد. شما حتی اگر با فعالان برندهای بومی صحبت کنید، نیز متوجه می‌شوید که حتی آن‌ها از چنین رقابت‌هایی استقبال می‌کنند.»
محدودیت‌های اینترنت در آینده چه شکلی خواهد بود؟
این کارشناس فضای مجازی در در پاسخ به این پرسش که محدودیت‌ها در آینده به چه شکل خواهد بود؛ گفت:« در این زمینه دو احتمال وجود دارد؛ یکی آن است که این محدودیت ها به همین شکل ادامه خواهد داشت و دیگر این است که در مدت زمان طولانی آزادسازی صورت بگیرد.»
پارساپور در ادامه گفت:« بستن کامل و یا محدودسازی این بستر ها برای توسعه فرهنگی مناسب نیست، بهتر است چنین فضاهایی را آزاد بگذارند و برای آن قانون تنظیم کنند و این هم لازمه آن است که بتوانیم با این پلتفرم‌های خارجی ارتباط بگیریم، اما انجام این کار هم به دلیل تحریم ها در دسترس نیست و ما حتی از نظر قانونی هم نمی‌توانیم با آن‌ها وارد مذاکره شویم. برای بهبود این وضعیت، بهتر است قانون وضع شود تا که با آن بتوان نگرانی حاکمیت را هم بر طرف ساخت. برای مثال مرکز ملی فضای مجازی اعلام کرده است که قصد دارد قانونی برای مقابله با اخبار نادرست و یا همان فیک نیوز ایجاد و تصویب کند. ایجاد چنین قانونی باعث می‌شود، اگر کسی خلاف واقعیت چیزی را نشر بدهد که باعث بروز بحران شود؛ می‌توان با آن برخوردی قانونی داشت. پس ایجاد قوانین یکی از راه حل های این مشکلات است که تاکنون قانونی برای آن نداریم و یا اگر باشد بسیار قدیمی و پیش‌پا افتاده است. باید قوانینی باشند که بروز شوند و باعث فرهنگ سازی شوند.»
این کارشناس فضای مجازی در آخر گفت:« بهترین راه آزادسازی کامل است، یعنی درست مثل قبل. چرا که همه این صحبت‌ها مانند مرهمی موقت می‌مانند که برای مدتی جوابگو شرایط خواهد بود.»
