بارش‌ها کمک چشمگیری به رفع خشکسالی نمی‌کند

احد وظیفه در گفت و گو با ایران اکونومیست درباره میزان بارندگی‌ها از ابتدای دی ماه اظهارکرد: از ابتدای زمستان سال جاری تاکنون متوسط بارش‌های کشور ۴۲.۵ میلیمتر و میزان بارش متوسط بلند مدت ۳۱ میلیمتر بوده است بنابراین میزان بارش زمستان سال جاری از ابتدای دی ماه تا 2 بهمن ماه جاری نسبت به بلندمدت حدود ۳۷ درصد بیش از نرمال است. از ابتدای سال آبی جاری (اول مهر ۱۴۰۱) تاکنون نیز متوسط بارش کشور۷۴ میلیمتر ثبت شده و بارش میانگین بلند مدت کشور در این بازه زمانی ۹۱ میلیمتر است بنابراین با حدود ۱۸ درصد کاهش بارندگی در سال آبی جاری مواجه هستیم.

وی ادامه داد: نکته قابل توجه این است که این، میزان بارش میانگین در سطح کل کشور است و در صورتی که در مقیاس منطقه‌ای یا استانی، میزان بارندگی‌ها و بی‌هنجاری‌های بارش بسیار نامتقارن است، به‌صورتی که بارش در مناطق جنوب و تا حدی جنوب غرب کشور نزدیک به نرمال یا بیش از نرمال و این مناطق درگیر نابه‌ هنجاری مثبت بارش بوده‌اند و برعکس مناطق مرکزی تا شمال کشور به‌خصوص استان‌های واقع در جنوب البرز مانند استان تهران با کم‌بارشی و خشکی شدید مواجه هستند.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی افزود: استان‌های چهارمحال و بختیاری، خوزستان، کهگیلویه و بویراحمد، بوشهرو فارس بارش‌های نزدیک به نرمال تا بیش از نرمال دریافت کرده‌اند. به‌طور مثال استان بوشهر حدود ۲۷۸ میلیمتر دریافت کرده که بلندمدت آن در این بازه زمانی۱۱۵ میلیمتر و حدود ۷۹ درصد بیش از نرمال است.

وی با تاکید بر اینکه بارندگی برخی استان‌ها همچون تهران به‌شدت زیر نرمال است، یادآور شد: طی دی ماه استان‌های آذربایجان شرقی، زنجان،همدان، قزوین، البرز، تهران، سمنان و خراسان رضوی با کم‌بارشی بسیار شدید بین ۴۰ تا ۷۲ درصد مواجه بودند و میزان کسر بارش‌ استان تهران حدود ۶۴ درصد است و این استان تا این موقع از سال آبی به‌طور نرمال حدود ۱۰۰ میلیمتر بارندگی دریافت می‌کرد که تنها ۳۶میلیمتر بارش داشته است. این آمار نشان دهنده کاهش ۶۴ درصدی بارندگی در تهران است بنابراین به لحاظ تامین آب شرایط نگران ‌کننده‌ای حاکم است.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با بیان اینکه بارش‌های فصل زمستان به‌خصوص بارش برف در مناطق کوهستانی حوضه‌های آبی برای ذخیره آب بسیار مفید هستند، اظهارکرد: چون دمای هوای زمستان در محدوده زیر صفر و بارش‌ها در مناطق کوهستانی بیشتر به‌صورت برف است، می‌تواند ذخیره شود و با ذوب تدریجی در زمین نفوذ ‌کند. با نفوذ تدریجی، آب‌های زیرزمینی تقویت می‌شود و ضمن اینکه سیلابی ایجاد نمی‌شود.

وظیفه در پاسخ به این سوال ایران اکونومیست که آیا بارندگی‌های اخیر به کاهش خشکسالی کمک می‌کند یا خیر؟ گفت: بر اساس آمار بارش‌ها، میزان بارندگی‌ها در جنوب کشور مناسب بوده است بنابراین شدت خشکسالی در این مناطق کاهش یافته است، ولی با توجه به کاهش بارش طی دوسال اخیر در کشور، نمی‌تواند کمبود منابع آب‌های زیرزمینی را تامین کند، گرچه نمی‌توان از تاثیرات مثبت آن نیز چشم‌پوشی کرد. طبیعی است که در صورت رخداد بارش‌های مناسب، فراوانی و دسترسی به آب نیز بیشتر می‌شود.

وی درباره پیش‌بینی میزان بارندگی‌ها در هفته‌های باقی مانده از فصل زمستان اظهار کرد: طی دو هفته آینده کشور بارندگی‌هایی به‌شدت زیر حد نرمال تجربه خواهد کرد و بارش قابل توجهی پیش‌بینی نمی‌شود. بارش‌های این هفته در سواحل و هفته بعد در نیمه‌غربی کشور بسیار کمتر از نرمال است و تا نیمه اول بهمن و به احتمال قوی تا پایان آن بارش‌ها کمتر از نرمال و به‌طور نسبی زمستانی سرد و خشک مورد انتظار است.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی همچنین درباره میانگین دمای هوا از ابتدای زمستان تاکنون اظهار کرد: از ابتدای زمستان تاکنون در مقایسه با میانگین بلندمدت (دوره۱۳۷۱ تا ۱۴۰۰ ) دمای هوا حدود یک درجه کاهش داشته است. این آمارها نشان‌دهنده این است که ما با زمستان نسبتا سردتر از حد نرمال مواجه هستیم. در هفته جاری نیز هوای سرد بر کشور حاکم است اما از هفته آینده افزایش دما و شرایط دمایی نرمال نسبت به فصل زمستان پیش‌بینی می‌شود.

وظیفه در پایان تاکید کرد: با توجه به متوسط دمای اقلیمی، دمای هوا در اسفندماه نسبت به دی و بهمن ماه بالاتر است بنابراین از نیمه دوم بهمن سال جاری نیز به مرور دمای هوا افزایش خواهد یافت و از برودت هوا کاسته می­‌شود. در هفته جاری تا اواسط هفته آینده با دمای میانگین کمتر از نرمال در غالب نواحی مرکزی، شمال و به‌خصوص نیمه‌شرقی کشور مواجه خواهیم بود.