به گزارش خبرنگار سیاست خارجی ایران اکونومیست، ژانا واردانیان که در نشست بنیاد مطالعات قفقاز در تهران، سطح روابط سیاسی تهران و ایروان را بسیار خوب ارزیابی کرد و گفت : روابط اقتصادی و بازرگانی دو کشور، همچنان ظرفیت‌های زیادی برای توسعه دارد و همپای مناسبات سیاسی، گسترش نیافته است.
وی اظهار داشت: سال گذشته میلادی، ارزش روابط بازرگانی ایران و ارمنستان به 500 میلیون دلار رسید. امسال روابط تجاری دو کشور در 10 ماه نخست از مرز 500 میلیون دلار گذشت و ممکن است تا پایان سال، به 700 میلیون دلار برسد. با این حال، تجارت میان دو کشور، نامتوازن است و کفه تجارت، به سمت صادرات ایران به ارمنستان سنگینی می‌کند.
این پژوهشگر موسسه اوربلی در ارمنستان، درباره کالاهای تجاری تهران و ایروان گفت: برق، 80 درصد از کل صادرات ارمنستان به ایران را شامل می‌شود. در طرف مقابل، اگرچه گاز، مهمترین صادرات ایران به ارمنستان است، اما تنوع صادرات ایران، بسیار بیشتر است و کالاهای متنوعی را دربر می‌گیرد.
ایران و ارمنستان نیازمند مرکز اطلاع‌رسانی تجاری هستند
واردانیان با اشاره به نشستی که اخیرا با حضور بازرگانان ایرانی و ارمنستانی برای بررسی افق‌های روابط تجاری دو کشور در ایروان برگزار شد، گفت: یکی از مشکلاتی که در این نشست مطرح شد، این بود که بازرگانان دو کشور، شناخت دقیقی از بازار، فرآیندها و مقررات تجاری طرف مقابل ندارند.
وی پیشنهاد کرد: برای حل این مشکل، دو کشور برای ایجاد یک مرکز اطلاع‌رسانی مشترک اقدام کنند که بازرگانان ایرانی و ارمنی بتوانند همه اطلاعات مورد نیاز خود را به زبان‌های فارسی و ارمنی به دست آورند.
واردانیان افزود: اوایل سال جدید میلادی، مرکز تجاری ایران در ارمنستان افتتاح خواهد شد و بسیار خوب است که در همین زمان، مرکز اطلاع‌رسانی مشترک دو کشور نیز آغاز به کار کند.
این پژوهشگر ارمنی، همچنین با اشاره به کوهستانی بودن جاده سنتی سیونیک، یادآور شد که ارمنستان در حال احداث جاده ترانزیتی شمال - جنوب است و احتمالا شرکت‌های ایرانی هم در ساخت آن مشارکت خواهند داشت و با تکمیل این جاده، مشکل لجستیکی تجارت تا اندازه زیادی از طرف ارمنستان حل خواهد شد.
واردانیان، بالا بودن عوارض گمرکی را مشکل دیگر برای تجارت دوجانبه تهران و ایروان دانست و تاکید کرد: دو کشور در حال مذاکره هستند تا این عوارض به صورت هماهنگ کاهش یابد یا در مورد برخی اقلام به صفر برسد.
اهداف انسداد گذرگاه لاچین
ژانا واردانیان در بخشی از سخنان خود با اشاره به اینکه باکو از 10 روز پیش تاکنون، کوریدور لاچین را مسدود و ارتباط ارمنستان با مردم قره‌باغ را قطع کرده است، گفت: انسداد گذرگاه لاچین که با حمایت ترکیه نیز همراه شده است، سه هدف دارد. نخست اینکه طرف مقابل، علاقمند است شهروندان ارمنی، قره‌باغ را ترک کنند. هدف دوم، این است که معادن منطقه قره‌باغ از کنترل ارامنه خارج شود؛ چنانکه باکو قراردادهایی هم با برخی شرکت‌های بریتانیایی برای بهره‌برداری از این معادن بسته است. سومین هدف نیز این است که باکو علاقمند است کوریدور لاچین را معادل یک کوریدور فرضی در زنگه زور بداند و به نوعی گروکشی یا معامله دست بزند.
واردانیان وجود کوریدور زنگه زور را رد کرد و گفت: در بیانیه آتش بس 9 نوامبر 2020 که میان طرف‌های مناقشه امضا شد، اصلا چیزی به نام کوریدور زنگه زور وجود ندارد و فقط به «کوریدور لاچین» اشاره شده است و در کوریدور لاچین نیز، طبق آن بیانیه، باید فقط صلح‌بانان روسیه مستقر باشند.
وی ابراز تاسف کرد که تحولات قفقاز، معمولا از مسیر مذاکرات سیاسی پیشرفت نمی‌کند و «زور» نقشی تعیین‌کننده دارد.
نشست روابط ایران و ارمنستان در بستر تحولات اخیر، عصر روز سه‌شنبه با حضور ژانا واردانیان و جمعی از پژوهشگران ایرانی، در بنیاد مطالعات قفقاز در تهران برگزار شد.
