سرخک و سویه ایمنی‌گریز کرونا؛ دو ویروس با تهدیدی در ابعاد جهانی

به گزارش روز یکشنبه ایران اکونومیست، در آستانه زمستان و سال نوی میلادی دنیا که سومین سال همه‌گیری ویروس کرونا را پشت سر می گذارد با تهدیدهای تازه‌ای مرتبط با این ویروس مواجه شده است.

در حالی که تعداد موارد کووید مربوط به سویه BQ.1.1 در کشورهای اروپایی از جمله فرانسه افزایش می‌یابد، گفته می‌شود این نوع از کرونا در برابر آنتی بادی‌ها مقاوم است. همین امر سبب شده تا در هفته‌های گذشته اخباری مبنی بر احتمال به‌راه افتادن موج هشتم همه گیری در این کشور، انتشار یابد و این سوال را در رسانه‌ها مطرح کند که آیا مراسم سال ۲۰۲۳ میلادی از این تهدید متاثر خواهد شد.

در همین زمان، آژانس اروپایی دارو، به قاره سبز در مورد افزایش موارد ابتلا به کووید۱۹ و احتمال موج تازه همه‌گیری در آستانه زمستان، هشدار داده است.

مارکو کاوالری مسئول بخش بهداشت و راهبرد واکسیناسیون این آژانس اخیرا در نشستی خبری اعلام کرد که در هفته‌های اخیر به لطف ایمنی ایجاد شده توسط واکسیناسیون ، افزایش بسیار شدید ابتلا گزارش نشده است.

وی افزود: با اینحال با آغاز سرما ممکن است این شرایط به سرعت تغییر کند.

به گفته این مقام بهداشتی؛ این ویروس سرعت تکامل خود را حفظ می کند و زیرمجموعه های جدید اُمیکرون مانند BQ.1.1 و نسل بعدی آن BA.5 در حال گسترش و جایگزینی هستند.

وی افزود: سویه‌های جدید تمایل بیشتری به فرار ایمنی و افزایش رشد نشان می‌دهند. زیرشاخه‌های جدیدی مانند BQ.1.1 از خنثی شدن توسط محصولات آنتی‌بادی مونوکلونال موجود فرار می‌کنند، که ممکن است منجر به اثربخشی بالینی ضعیف واکسن شود.

آژانس اروپایی دارو میزان تزریقات دز یادآور واکسن را در اروپا را در ماه های اخیر با میانگین نرخ تنها ۲۹ درصد برای جمعیت های در معرض خطر بالاتر، از جمله افراد بالای ۶۰ سال مبتلا به بیماری های مزمن و نقص ایمنی «بسیار ناامید کننده» خواند.

استفن ترستروپ یکی از مدیران ارشد این آژانس، گفت که هنوز «ویروس‌های زیادی در گردش هستند» و احتمال انتشار آن‌ها، به‌ویژه در میان افراد آسیب‌پذیر واکسینه نشده، همچنان زیاد است. وی همچنین بر اهمیت واکسیناسیون و واکسیناسیون مجدد، به‌ویژه برای گروه‌های آسیب‌پذیر تأکید کرد.

در چین نیز موارد ابتلا به کووید با وجود تدابیر سختگیرانه بهداشتی در حال رکورد شکنی است. کمیسیون ملی بهداشت چین دیروز (شنبه) اعلام کرد در ۲۴ ساعت گذشته ۳۵ هزار و ۱۸۳ مورد جدید ابتلا به کرونا را در این کشور شناسایی کرده است که نشان می‌دهد شمار مبتلایان برای سومین روز متوالی رو به افزایش بوده است. این آمار از آغاز همه‌گیری در سال ۲۰۱۹ در چین بی‌سابقه بوده است.

در آمریکا نیز افزایش موارد ابتلا به کووید۱۹ با زیرسویه BN.1 اُمیکرون نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است.

تصور می‌شود که این زیرسویه عامل ۴.۳ درصد موارد جدید ابتلا در ایالات متحده باشد. تعداد موارد آن می تواند هر دو هفته دو برابر شود. اگر امروزه این زیرسویه عامل یک عفونت در ۲۰ مورد بتلااست، حدود یک ماه پیش، این تعداد یک مورد در ۱۰۰ مورد ابتلا به کووید۱۹ بود.

به گفته کارشناسان آمریکایی، زیرسویه BN.1 حامل جهش R346T است و می تواند از ایمنی و داروی مورد استفاده بیماران با سیستم ایمنی ضعیف بگریزد.

دکتر راج راجنارایانان، کارشناس کووید در دانشگاه ایالتی آرکانزاس، این سویه جدید «بسیار ایمن گریز» است و این بدان معناست که جهش‌ها به آن اجازه می‌دهند دیگر توسط پاسخ ایمنی ایجاد شده در طول واکسیناسیون یا عفونت قبلی شناسایی نشود. در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر اینکه این نوع باعث بستری شدن یا مرگ بیشتر شود وجود ندارد.

همه‌گیری کرونا و احیای سرخک

در حالی که دنیا هنوز با پایان یافتن همه گیری کرونا فاصله زیادی دارد، کارشناسان حوزه سلامت زنگ هشدار دیگری را به صدا درآورده اند؛ خطر بازگشت قریب‌الوقوع بیماری سرخک در زمستان امسال با تهدید جدی جان ۴۰ میلیون کودک.

سازمان جهانی بهداشت احیرا در گزارشی، اعلام کرد که همه‌گیری کرونا با تاثیر بر کاهش واکسیناسیون کودکان، ویروس خطرناک سرخک را احیا کرده است.

این سازمان و نیز صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) پیشتر در آوریل گذشته (فروردین/ اردیبهشت) زنگ خطر در مورد آنچه «فاجعه مطلق» خواندند را در صورت عدم رسیدگی به وضعیت و نیز تاخیر در واکسیناسیون کودکان به صدا درآورده بودند که به گفته کارشناسان این هشدار بی فایده بوده است.

سازمان بهداشت جهانی در گزارش‌های مکرر خود در هفه گذشته توضیح داده است که روند نزولی واکسیناسیون سرخک از ابتدای همه‌گیری کرونا تا کنون متوقف نشده است.

گزارش یک مرکز آمریکایی همکار این سازمان جهانی، نشان می‌دهد که در سال ۲۰۲۱، تعداد قابل توجه نزدیک به ۴۰ میلیون کودک یک دز از واکسن سرخک را از دست داده اند. به ۲۵ میلیون از آنها دز اول و ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر نیز دز دوم واکسن تزریق نشده است.

این در حالی است که برای برخوداری از ایمنی جمعی، پوشش ۹۵ درصدی جمعیت با ۲ دز واکسن ضروری است. این کمترین میزان پوشش جهانی از سال ۲۰۰۸ برای اولین دوز واکسن سرخک است.

سازمان جهانی بهداشت با ابراز تأسف از اینکه در سال ۲۰۲۱، ۹ میلیون مورد ابتلا به سرخک در جهان و ۱۲۸ هزار مورد مرگ وجود داشت، گفت: این یک شکست بزرگ است که پیشرفت‌های حاصل شده برای از بین بردن پایدار سرخک در جهان را معکوس و میلیون‌ها کودک را مستعد ابتلا می‌کند.

تدروس آدهانوم گبریسوس رئیس سازمان بهداشت جهانی همچنین اعلام کرد: در حالی که واکسن های ضد کووید-۱۹ قبل از به کارگیری به عنوان بخشی از بزرگترین کمپین تاریخ واکسیناسیون در زمان بی سابقه ای ساخته شدند، برنامه های معمول ایمن سازی به شدت مختل شده و میلیون ها نفر کودکان واکسن را فراموش کرده اند.