به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست از وبگاه سای‌تِک‌دِیلی (SciTechDaily)، سال‌هاست افزایش فتوسنتز به‌عنوان یکی از معدود نتایج مشخص افزایش سطوح دی‌اکسیدکربن جَو، توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است.
گیاهان از دی‌اکسیدکربن برای فتوسنتز استفاده می‌کنند؛ بنابراین انتظار می‌رود که میزان بیشتر گازهای گلخانه‌ای به تولید گیاهان بیشتر منجر شود؛ اما این اثر ممکن است کمتر از میزان انتظار باشد؛ زیرا میزان زیاد دی‌اکسیدکربن، دستیابی گیاهان به موادمعدنی لازم برای رشد و تأمین مواد غذایی مغذی را دشوار می‌کند.
اَلَن گُژُن (Alain Gojon)، از دانشمندان مؤسسه گیاه‌شناسی مون‌پُلیه در فرانسه، گفت: گزارش‌های زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد میزان دی‌اکسیدکربن مورد انتظار در پایان قرن بیست و یکم به کاهش غلظت نیتروژن در بیشتر گیاهان منجر می‌شود که عمدتاً بر میزان پروتئین محصولات گیاهی تأثیر می‌گذارد. اهمیت زیادی دارد که بفهمیم چرا دی‌اکسیدکربن زیاد، چنین تأثیر نامطلوبی بر میزان پروتئین بیشتر محصولات کشاورزی و آینده غذایی دارد.
گیاهان از فتوسنتز استفاده می‌کنند تا دی‌اکسیدکربن را به قندی وارد کنند که انرژی‌شان را از آن می‌گیرند؛ اما فتوسنتز مواد معدنی اصلی لازم برای رشد گیاهان را تأمین نمی‌کند. این مواد معدنی از جمله نیتروژن، فسفر و آهن برای بیشتر گیاهان، از طریق ریشه آن‌ها از خاک گرفته می‌شود. نیتروژن اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا یک جزء اصلی برای اسیدهای آمینه‌ای است که گیاهان برای ساختن پروتئین‌ها از آن‌ها استفاده می‌کنند.
کمبود نیتروژن نه تنها تشکیل بافت گیاهان را دچار مشکل خواهد کرد؛ بلکه باعث می‌شود گیاهان مواد غذایی کمتری برای انسان‌ها تأمین کنند. به گفته دانشمندان، واضح است که افزایش دی‌اکسید کربن بر ترکیب مواد مغذی محصولات کشاورزی اصلی در سراسر جهان از جمله برنج و گندم، تأثیر منفی گذاشته است. این موضوع بر کیفیت غذا و امنیت غذایی جهان تأثیر شدیدی خواهد داشت.
گُژُن می‌گوید: احتمال دارد دو ماده مغذی اصلی ضروری برای تغذیه انسان تحت تأثیر این پدیده قرار گیرد. اولین ماده مغذی، پروتئین‌هایی هستند که از نیتروژن ساخته شده‌اند. در کشورهای در حال توسعه، احتمال دارد این مسئله به مشکلی بزرگ تبدیل شود؛ زیرا بسیاری از رژیم‌های غذایی در این کشورها پُرپروتئین نیستند و گیاهانی که در معرض دی‌اکسیدکربن زیاد رشد می‌کنند احتمالاً حاوی بیست تا سی درصد پروتئین کمتر خواهند بود. دومین ماده مغذی، آهن است. دو میلیارد نفر در سراسر جهان دچار کمبود آهن هستند.
دانشمندان می‌گویند: می‌خواهیم سازوکارهایی (مکانیسم‌هایی) را درک کنیم که باعث ایجاد اثرات منفی دی‌اکسیدکربن زیاد بر ترکیب معدنی گیاهان هستند؛ مثلاً اکنون در حال بررسی تنوع ژنتیکی طبیعی در پس این اثرات منفی هستیم که احتمالاً برای افزایش ارزش غذایی محصولات کشاورزی که در آینده در معرض دی‌اکسیدکربن جو قرار خواهند گرفت، استفاده خواهد شد.
