فرشید پورحاجت در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایران اکونومیست با اشاره به برنامه دولت سیزدهم برای ساخت 4 میلیون مسکن در قالب طرح نهضت ملی مسکن، اظهار کرد: وقتی قرار است یک برنامه اقتصادی اجرا شود باید یک سیاست منسجم برای آن داشته باشیم.
وی ادامه داد: در این سیاست باید هرکسی مسئولیت خودش را به‌درستی انجام دهد یعنی ما نیازمند یک کار تیمی بزرگ در بخش مسکن هستیم. امروز به شما می‌گویم که ما این شرایط را نداریم، البته این مشکل فقط مختص این دولت نیست و طی یک دهه اخیر با این معضل مواجه بوده‌ایم.
وی با بیان این‌که وزارت راه و شهرسازی هر روز آماری درباره ساخت مسکن می‌دهد که البته باید این آمار مورد بررسی قرار گیرد، افزود: امروز می‌گویند محدوده شهری را برای مسکن گسترش دهیم؛ نباید تجربه مسکن مهر با تمام بدی‌ها و خوبی‌های آن فراموش شود. امروز اگر وزارت راه و شهرسازی قرار است یک واحد مسکونی بسازد باید از همین الآن سرانه‌های آن را احداث کند.
برخی شهرهای جدید به درد خوابگاه‌شدن هم نمی‌خورند
وی با اشاره به این‌که شهر جدید شیرین‌شهر را حتی کسی به‌عنوان خوابگاه هم استفاده نمی‌کند، اضافه کرد: این شهر در کیلومتر 30 جاده اهواز به آبادان است. این شهر نسبت به سایر شهرهای جدید که ایجاد شده از چارچوب و قواعد خوبی برخوردار است، اما از سال 88 تا امروز که استارت جدی این شهر زده شد، کلان‌شهر اهواز مترو ندارد.
عضو هیئت مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان گفت: کسی که می‌خواهد از شیرین‌شهر به‌عنوان خوابگاه استفاده کند یا کارگر است یا کارمند، برای اینها باید زیرساخت‌های خدماتی را فراهم کنیم. به‌نظر می‌رسد دولت و وزارت راه و شهرسازی باید خِردورزی کنند و ترس و واهمه از هزینه‌کرد در این رابطه نداشته باشند چراکه تمام این هزینه‌ها برمیگردد.
پورحاجت تأکید کرد: ارزش‌افزوده‌ای که در این حوزه خلق می‌شود تمام هزینه‌های دولت را جبران می‌کند، از سوی دیگر این تکلیف قانونی است، مگر ارزش‌افزوده الآن پردیس کم است، زمانی یک واحد مسکونی مهر در این شهر 20 میلیون تومان بود الآن حدود 2 میلیارد تومان.
وی افزود: دولت باید شهامت این را داشته باشد تا مسائل را اعلام کند. اگر قرار است یک انبوه‌ساز در کشور مسکن‌سازی کند باید تأمین سرانه‌های خدماتی را هم به او واگذار کنیم، این کار چه ایرادی دارد؟ اخیراً در بحث جهش تولید مسکن به معاونت مسکن گفتیم مردم که آورده آن‌چنانی برای نهضت ملی مسکن ندارند.
وی یادآور شد: روز اول گفتیم با 200 میلیون تومان مردم خانه‌دار می‌شوند؛ '40 میلیون تومان آورده بیاورید و 160 میلیون وام است.'، الآن به‌راحتی می‌گویند 'حدود یک میلیارد تومان'.
وی بیان کرد: به دولت گفتیم تهاتر زمین کنیم، یعنی از این زمین‌ها به‌عنوان بخشی از آورده استفاده کنیم. ما زمین را برای خودمان نگه نمی‌داریم و مسکن و درمانگاه و... می‌سازیم. با توجه به این‌که سهم مردم در نهضت ملی مسکن پوشش داده نمی‌شود و پیش‌بینی این است که شرایط در آینده سخت‌تر می‌شود این پیشنهاد را به دولت داده‌ایم.
عضو هیئت مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان اضافه کرد: با وجود استقبال معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی از پیشنهاد انبوه‌سازان، اما هنوز پاسخی به آن نداده‌اند، واقعیت این است که راهی غیر از این نداریم.
پورحاجت با تأکید بر این‌که 'یک دوگانگی در قیمت نهضت ملی مسکن در کشور داریم'، توضیح داد: در برخی استان‌ها نهضت ملی مسکن با قیمت هر مترمربع 5 میلیون و 800 هزار تومان با انبوه‌سازان قرارداد امضا شده است با شاخص‌های تعدیل سه‌ماهه سوم سال 1400، این در حالی است که آقای محمودزاده معاون سابق مسکن و ساختمان می‌گفت 'قیمت ساخت 4 میلیون و 500 هزار تومان است'.
وی پیش‌تر نیز با اشاره به این‌که صلابتی را که باید یک وزارتخانه داشته باشد هنوز احیا نشده است به گفته بود: یا ساختار وزارت راه و شهرسازی طی 10 سال اخیر پویایی لازم را نداشته است، یا این‌که هدفگذاری‌هایی که بایست صورت می‌گرفت به سرانجام نرسیده است، این را باید عُقلا بررسی کنند.
پورحاجت با اشاره به افزایش قیمت مسکن، اضافه کرد: همه چیز به حوزه اقتصاد برمیگردد و مسکن هم بخشی از اقتصاد است، بازیگر اصلی هم در اقتصاد عرضه و تقاضاست، نمی‌شود 10 سال بنشینیم و کاهش تولید مسکن را نگاه کنیم، از سوی دیگر جمعیت جوان هم افزایش یابد، اینها مسکن می‌خواهند نمی‌شود به همین راحتی بگوییم سالانه 600 تا 800 هزار ازدواج در کشور داریم، کسی هم که ازدواج می‌کند خانه مستقل می‌خواهد.
وی یادآور شد: فرهنگی در سابق داشتیم و فرزند با خانواده زندگی می‌کرد، اما الآن این‌گونه نیست. سال 1392 که طرح جامع مسکن آمد اعلام شد باید سالانه 800 هزار واحد در کشور ساخته شود، یعنی 8 میلیون واحد طی 10 سال.
وی با بیان این‌که مجموع فعالیتی که بخش خصوصی در بخش مسکن انجام داده به 3 میلیون واحد آماده هم نرسیده است، اظهار کرد: امروز اعلام می‌کنیم در کشور 5 میلیون مسکن کمبود داریم و شاخص 5 میلیون واحدی از یک جایی رؤیت شده است.
عضو هیئت مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان با اشاره به این‌که طی 10 سال اخیر نگاه به مسکن حمایتی نبوده است، افزود: در برنامه توسعه سوم کشور وقتی قرار بود تولید مسکن در کشور حمایت شود، مکانیسم‌های مالیاتی و ساختار تقویت در سرمایه‌گذاری در بخش مسکن تعریف شد.کانون سراسری انبوه‌سازان نیز سال 81 بعد از برنامه سوم کشور شکل گرفت، اما این کانون امروز چقدر مورد حمایت قرار گرفته است، بخشی خصوصی که باید به‌عنوان بازوی اجرایی بخش مسکن فعالیت می‌کرد؟
وی با طرح این پرسش که چقدر سیاست‌های مشوقانه برای این بخش در نظر گرفته شد، بیان کرد: هر زمان مدیری آمد و نتوانست مسئولیت خودش را به‌درستی انجام دهد، مسیر را منحرف کرد. 6 سال فقط اعلام کردیم خانه‌های خالی، خانه‌های خالی، امروز می‌گویند 'بابت اجاره مسکن مالیات وضع کنیم.'، در واقع نیامدیم برای حوزه مسکن علاوه بر این‌که تنبیه را در نظر بگیریم، تشویق را هم مد نظر قرار دهیم، فقط یک نگاه سرکوبی به بخش مسکن داشتیم، در صورتی که منشأ تمام مشکلات مسکن کشور به تهران بزرگ برمیگردد.
وی توضیح داد: یک تجویزی برای کل کشور داشته‌ایم و مشکل همه ایران را در تهران دیده‌ایم، گفته‌ایم 'عامل مشکلات مسکن و افزایش قیمت در تهران است و هر درمانی را برای کنترل قیمت مسکن تهران داشته‌ایم به کل کشور تعمیم داده‌ایم'.
وی در ادامه با طرح این پرسش که 'در آمایش سرزمین چه کرده‌ایم؟'، گفت: این‌که دولت برای مسکن برنامه‌ریزی می‌کند بسیار خوب است، اما بحث آمایش سرزمین به‌چه‌صورتی است؟ آیا قرار است که خردورزی نکنیم و جمعیت کنونی تهران را که باعث شده است شهروندان نتوانند در آن زندگی کنند افزایش دهیم؟
پورحاجت افزود: قرار است حدود 600 هزار واحد جدید در تهران ساخته شود، این یعنی حدود 2.4 میلیون نفر که می‌خواهند وارد پایتخت شوند، می‌خواهیم جمعیت معادل 2 برابر اهواز را به جمعیت تهران اضافه کنیم، می‌خواهیم محدوده شهرها را گسترش دهیم، نباید در این مسیر تجربه مسکن مهر را فراموش کنیم. مسکن مهر یک تجربه برای کشور است و امروز اگر وزارت راه و شهرسازی و دولت آقای رئیسی می‌خواهد یک واحد مسکونی بسازد باید از همین الآن که کلنگ احداث یک مترمربع ساختمان مسکونی را به زمین می‌زنیم، سرانه‌ها، فضای خدماتی، رفاهی و... برای این واحدها فراهم شود، باید برای اشتغال و تولید ساکنان این واحدها برنامه‌ریزی شود.
وی با طرح این پرسش که چرا سرمایه‌گذار بخش خصوصی کشور حاضر است در امارات سرمایه‌گذاری کند، تصریح کرد: آنجا (امارات) که برهوت است، آنها مُکران ندارند، سواحل خلیج فارس آنها که به‌بِکری سواحل ایران نیست، آنها که آبادان، خرمشهر، سیستان و چابهار ندارند، پس چرا همچنان در این تفکر هستیم که مشکل مسکن را در تهران ببینیم؟
+
