به گزارش روز چهارشنبه ایران اکونومیست از انجمن حمایت زندانیان مرکز، مظفر الوندی در مراسم افتتاحیه دوره تخصصی آموزشی فرزندپروری با رویکرد پیشگیری از مواد مخدر در نوجوانان ویژه مددکاران و مشاوران کانون های اصلاح و تربیت زندان های کشور که با حضور نماینده سازمان زندان ها، مدیرکل فرهنگی ستادمبارزه با مواد مخدر و نماینده دفتر یونیسف در ایران برگزار شد، افزود: تقارن افتتاحیه این دوره در آستانه سالروز تصویب کنوانسیون حقوق کودک ۲۰ نوامبر ۱۹۸۹ (۲۹ آبان ۱۳۶۸) را به فال نیک می‌گیریم.
وی یادآور شد: در حال حاضر ایران جزو اعضای اصلی کنوانسیون حقوق کودک است و مرجع ملی این کنوانسیون هم در وزارت دادگستری مستقر است.
الوندی افزود: ما از کمک های فکری و مشورتی دفتر یونیسف استفاده می کنیم؛ کارگاه های متعدد آموزشی برای کارکنان کانون های اصلاح و تربیت و حتی قضاتی که با کانون اصلاح و تربیت و دادگاه های اطفال سر و کار دارند و ده ها دوره در نقاط مختلف کشوری برگزار کردیم و بهره‌برداری مثبتی از این اقدامات داشتیم.
وی گفت: در دوره جدید فرایندی تعریف شده که برای کسانی که به حکم قانون در کانون‌های اصلاح و تربیت نگهداری می شوند شرایطی را فراهم کنیم تا زندگی خود را بهبود بخشند.
مدیرعامل انجمن حمایت زندانیان تصریح کرد: کسی را نمی توان به اجبار اصلاح و تربیت کرد اما می‌توان محیطی را فراهم کرد که افرادی که در شرایط سنی خاصی مرتکب بزه شده اند در این محیط خود را پیدا کنند و این دقیقاً مطابق با مفاد کنوانسیون حقوق کودک است که ایران به آن پیوسته و به آن اعتقاد دارد و حتی قبل از کنوانسیون و همزمان با کنوانسیون با قوانین داخلی به آن توجه داشته است.
مشاور رئیس سازمان زندان‌های کشور در زمینه توجه قانون به کودکان بزهکار افزود: در سال‌های اخیر در قوانین جزایی و کیفری در مورد کانون‌های اصلاح و تربیت تحولات شگرفی رخ داده است و قانون آیین دادرسی کیفری و قانون مجازات اسلامی نیز یک فصل مهم راجع به اطفال دارد.
وی اضافه کرد: در آیین نامه جدید سازمان زندان‌ها که در سال ۱۴۰۰ تصویب شد نیز یک فصل مستقل در مورد کانون اصلاح و تربیت دارد که مواد آن بسیار مترقی است و این قشر را از سایر مجرمان جدا می کند و این نگرش افتراقی بودن نظام دادرسی را نشان می دهد.
الوندی با اشاره به امنیتی و حفاظتی نبودن کانون های اصلاح و تربیت گفت: این نوع تفکر می‌تواند به ما کمک کند که آینده خوبی را ترسیم کنیم اما مستلزم پایداری این فکر و اندیشه، داشتن ابزار و امکانات متعددی است که از جمله مهمترین آن نیروی انسانی متخصص و معتقد به آن است و فرق ما با زندان این است که خیلی درگیر مسائل امنیتی و حفاظتی نیستیم و نباید باشیم و هر زمانی که ما کانون ها را حفاظتی و امنیتی کردیم یعنی روی تفکری که داریم خط بطلان می‌کشیم و آیین نامه خود را زیر سوال می‌بریم؛ بنابراین این فکر باید تقویت شود و از ظرفیت همه سازمان ها و نهادهای اجتماعی هم کمک بگیریم.
مدیرعامل انجمن حمایت زندانیان مرکز با تاکید بر توجه به خانواده زندانیان به‌ویژه فرزندان آنان گفت: درست است که مجرم در داخل زندان است و امکانات در اختیار او قرار می گیرد و اقدامات تامینی و تربیتی برای وی انجام می‌شود اما با وارد شدن یک سرپرست در زندان، جمعی از اعضای خانواده او بی پناه می شوند.
وی افزود: در تهران از بین پنج هزار خانواده حدود ۱۲۰۰ نفر فرزند زندانی زیر ۱۸ سال داریم و که این افراد نیازمند توانمندسازی هستند تا به سمت بزه سوق داده نشوند. این افراد مجرم نیستند و هیچ مشکلی هم ندارند اما به تبع بزهکار بودن والدین از نظر فرهنگی در چرخه بزهکاری قرار دارند و باید فکری به حال این کودکان که جزو عائله سازمان زندان‌ها هستند در قالب دوره های آموزشی و سایر مسائلی که وجود دارد انجام شود.
ضرورت توجه به سلامت اجتماعی
محمدهادی عسگری مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر گفت: هر سیستمی برای مانایی و پایداری خود نیاز به آموزش دارد و آموزش یکی که از عناصر محوری و سازمان دهنده اتفاقات خوب و مناسباتی است که به تعالی و اعتلای هر سازمان منجر خواهد شد.
عسگری مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: سیستم فاقد آموزش از توان نرم افزاری برای خلق ایده و مقابله با تهدید و ایجاد فرصت ناتوان است.
وی افزود: اگر ما تصور کنیم که هر فرد زندانی دارای خانواده است و ما به عنوان یک ایران قوی نیاز داریم که در بزنگاه‌های تاریخی به پیشرفت و تعالی فکر کنیم حتماً باید مقوله سلامت اجتماعی و همه مولفه های تاثیرگذار را مد نظر قرار دهیم و زمانی سلامت اجتماعی می‌تواند تحقق یابد که به همه اضلاع و زوایای گوناگون فکر کنیم
عسگری افزود: یکی از بحث‌هایی که می تواند سلامت اجتماعی را خدشه‌دار کند، اعتیاد است و آسیب های اجتماعی که امروزه ما شاهد آن هستیم که به خاطر مدرنیته شدن مخل پیشرفت شده است و برای اینکه ما بتوانیم به توسعه متوازن و مبتنی بر تحقق معنویت و اخلاق دست پیدا کنیم حتماً باید بر آسیب های اجتماعی مقابله کنیم.
مدیرکل فرهنگی ستاد مبارزه با مواد مخدر راهکار پیشگیری از آسیب های اجتماعی را هم افزایی دانست و گفت: آسیبب‌های اجتماعی ماهیت هیبریدی دارند یعنی هیچ سازمانی به تنهایی توانایی مقابله با آن را ندارد مگر اینکه ظرفیت دستگاه‌ها و نهادهایی که به گونه‌ای متولی تعلیم و تربیت هستند در کنار هم قرار گیرند.
وی یادآور شد: کودکان در کانون اصلاح و تربیت به دلیل بزه‌ای که مرتکب شده‌اند باید در فرآیند اصلاح و تربیت قرار گیرند چراکه این افراد مستاجران موقت مراکز اصلاح و تربیت هستند و باید به اصلاح و باز اجتماعی شدن آنها فکر کنیم.
عسگری با تاکید بر لزوم توجه به اطفال بزهکار گفت: قرار نیست این کودکان به دلیل بزه کوچکی که انجام داده اند حیات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی آنها به پایان برسد؛ این ها فرزندان این مردم و عائله نظام جمهوری اسلامی هستند و حتماً باید کمک کنیم.
وی افزود: از اهداف آموزش در این کارگاه‌ها این است که ما به سمت استقرار شبکه جامع و همگانی خدمات سلامت اجتماعی و روانی برسیم و به ارتقای دانش مددکاران و به افزایش انگیزه جوانان مقیم مراکز اصلاح و تربیت فکر کنیم و باید افکار آنها را به سمت و سوی مثبت هدایت کنیم بنابراین خروجی این کارگاه ها باید به تنظیم هیجانات و شناخت آسیب مقابله با تهدید و مشارکت دادن ساکنان مراکز اصلاح و تربیت در هیجانات خوب و رفتارهای مثبت اجتماعی شدن و شکل دادن شبکه های مبتنی بر تئوری رفاقت و نه تئوری های رقابت شکل گیرد تا به رخداد ایران قوی برسیم.
تدوین برنامه‌های پیشگیری از مواد مخدر
گلفام سیف مسئول برنامه نوجوانان در دفتر یونیسف در ایران گفت: برنامه‌های متناسب با نوجوانان در زمینه‌های مختلف از جمله پیشگیری از مواد مخدر تدوین شده که در مراحل بعدی به اجرا در خواهد آمد.
وی با اشاره به دفاتر یونیسف در دنیا افزود: یونیسف در ۱۹۱ کشور دنیا در حال فعالیت است و خود را متعهد می‌داند در همه کشورها از طریق همکاری دولت‌ها و بر اساس نیاز هایی که عنوان می‌کند به کمک و ارتقای سطح توانمندی همه افراد متخصص اقدام کند و در نهایت منجر به بهزیستی کودکان و نوجوانان شود.
سیف در زمینه دسترسی زندان‌ها برای مداخلات تربیتی کودکان جامعه هدف گفت: نوجوانی فرایند بسیار دشواری است و دانش نوجوانی در سطح جهان پایین است و ما نوجوانی را پنجره دوم فرصت می دانیم و اگر فرصت اول زیر شش سال باشد و آن را از دست داده باشیم، نوجوانی به عنوان پنجره دوم فرصت از دغدغه‌های اصلی یونیسف بوده و توجه به آن حائز اهمیت است که سازمان زندان‌ها دسترسی به پنجره دوم یعنی نوجوانی را در جمعیت هدف خود دارد که نیاز به حمایت دارند و باید مداخلاتی را در این زمینه انجام داد.
نماینده دفتر یونیسف در ایران گفت: در همه برنامه‌ها متعهد هستیم تا در کنار شما باشیم و این دوره ها فقط یک آموزش صرف نیست و در همه بسته‌ها دوره‌های ویژه و نظارت بالینی پیش‌بینی شده است و کارایی این سیستم‌ها از طریق مددکاران و مشاوران بررسی خواهد شد و بر همین اساس محتوای بسته‌های آموزشی تغییر می‌کند.
تفاهم‌نامه چهارجانبه میان سازمان زندان‌ها، انجمن حمایت زندانیان مرکز، ستادمبارزه با مواد مخدر و دفتر یونیسف به امضا رسید و آیین افتتاحیه دوره‌های آموزشی تخصصی اصول توانمندسازی نوجوانان مقیم کانون‌های اصلاح و تربیت برای پیشگیری از مصرف موادمخدر ویژه مددکاران و مشاوران کانون های اصلاح و تربیت برگزار شد که این دوره‌ها تا اسفند سال جاری ادامه دارد.
