بر اساس آمار منتشره تا 10 میلیون نفر از طریق این شبکه های اجتماعی امرار معاش می کنند و انجمن صنفی تجارت دیجیتال تهران و مرکز تجارت الکترونیک ایران اخیرا در آمارهای شان 80 درصد از اقتصاد دیجیتال ایران را مبتنی بر دسترسی به شبکه های اجتماعی بین المللی است. با این وجود حالا که به دلیل وقایع سیاسی امنیتی ایجاد شده ، محدودیت هایی برای پهنای باند بین الملل ایجاد شده و اینستاگرام و واتساپ هم فیلتر شده اند ، حامیان طرح صیانت اصرار دارند که این فیلترینگ باید دائمی شود.
فشارهایی که وزیر ارتباطات درباره آنها گفته است:« این محدودیت ها اصلا در اختیار وزارت ارتباطات نیست و تا زمانی که نهادهای اعمال کننده تصمیم جدیدی نگیرند، ادامه دارد.» او البته درباره این گفته بود که باید پیام رسان های داخلی و شبکه های اجتماعی ایرانی تقویت شوند و مردم هم برای کسب و کارهای شان دنبال جایگزین هایی از پلتفرم های ایرانی باشند. این ها را در کنار مواضع رادیکالی چون افرادی که خود را مدعی مدرس سواد رسانه ای می دانند و به عنوان کارشناس اظهار نظر می کنند چون مومن نسب و البته چند نماینده جبهه پایداری مجلس قرار دهید . یا این بخش از گفته های سید علیرضا آل داود که خود را مدرس سواد رسانه ای می نامد و در تلویزیون هم در این باره سخنرانی می کند:« سالها مسئولان صهیونیست شبکه اجتماعی فرازبانی و تصویر محور اینستاگرام به عنوان سلاح کشتارجمعی افکار عمومی ایرانیان تلاش کرده‌اند یک نسل جدید در ایران توسط سلبریتی‌ها و وطن فروش‌هایی نظیر ...... با ارزش‌های غربی و ضد دینی تربیت کنند. خوب است مسئولین عزیز حال که این شبکه غیر اجتماعی که سابقه سرکوب آزادی بیان را در آمریکا در انتخابات ۲۰۲۰ دارد و شرایط ایران را نپذیرفته به کسب و کارهای مجاز و مشروع اعلام کنند تا به بستر های داخلی مانند باسلام، روبیکا، ایتا و ... بیایند و حتی از آنان حمایت‌هایی هم داشته باشند. »
اگرچه زیرساخت های شبکه های پیام رسان و شبکه های اجتماعی داخلی در سال های گذشته به رغم همه حمایت های انجام گرفته توسعه ای نداشته و همین حالا پیام رسان ایتا اجازه عضو گیری جدید به مخاطبین را نمی دهد یا روبیکا یک پروژه شکست خورده است. بله قابلیت تماس صوتی و تصویری بسیار ضعیفی دارد و همه این اپلیکیشن ها با چالش بزرگ امنیت داخلی شبکه مواجه هستند و تجربه رفتن مردم به سوی تلگرام با فیلترشکن نشان داده حتی در این شرایط پر فشار قطع اینترنت بین الملل هم این اپلیکیشن های داخلی نتوانستند با یک برندینگ صحیح و البته تمرکز بر مزایای رقابتی شان برای مخاطب آنها را به سوی خود جلب کنند.
اگرچه زارع پور در دو مصاحبه اخیر خود بر لزوم تقویت این پیام رسان های داخلی تاکید کرده و به مردم توصیه کرده است تا به گزینه های داخلی برای کسب و کارهای مجازی شان فکر کنند و وعده داده با تقویت این پلتفرم ها سعی می شود بستر این انتقال کسب و کارهای اینترنتی اتفاق بیفتد اما در طولانی مدت قطع دسترسی به پهنای باند بین الملل چنان هزینه های سنگین اقتصادی به همراه دارد که بعید است دولت هم در پی انجامش باشد. آمار ارائه شده هرساعت 1.5 میلیون دلار نت بلاکس بر اساس محاسبه سایت تجارت نیوز در 11 روز اخیر برابر بوده با کل درآمدهای نفتی کشور در یک سال .
مشکلات ایجاد شده برای کسب و کارها البته سبب شده تا عزت الله ضرغامی وزیر میراث و گردشگری دولت سیزدهم که یک دهه سکان دار رسانه ملی بوده و دوره ریاستش در این سازمان دقیقا دوره رقابت با شبکه های ماهواره ای بوده، بگوید:« بنابر اقتضائات امنیتی ظرفیت های اینترنت محدوده شده است و کشور به سرعت از این مرحله عبور خواهد کرد و مردم می توانند از اینترنت پرسرعت با کیفیت بالا و توانمندی استفاده کنند.اینترنت آمده که انقلاب اسلامی را نجات دهد و من برخلاف کسانی که فضای مجازی را تهدید می‌دانند معتقدم بزرگترین فرصت فضای مجازی است و اگر این فضا نبود بسیاری از شعارهای انقلاب اسلامی مثل آزادی، آزدی بیان، آزادی اندیشه و آرمان هایی که انقلاب معرفی کرده است و رهبر انقلاب هم بارها بر روی آن تاکید کرده است رسانه های رسمی توان تحقق این آرمان ها را نداشتند. تا تضارب آرا کنند و ما باید قدرشناس باشیم و این‌را حفظ کنیم.»
این نگاه به اینترنت را حتی در بسیاری از نمایندگان اصولگرای حاضر در مجلس هم می شود، دید. بسیاری چون توانگر ، قطعی های ایجاد شده را باعث ضرباتی سخن به اقتصاد دیجیتال می دانند. اما بزرگترین حامی اینستاگرام در میان اصولگرایان در سال های اخیر که تاکید کرده قصدی برای فیلترینگش ندارد و حتی از این گفته که دخترانش خریدهای شان را از این شبکه اجتماعی انجام می دهند شخص سید ابراهیم رئیسی ، رئیس دولت سیزدهم است.
اگرچه سید ابراهیم رئیسی در مقام شخص اول اجرایی کشور ،در گفت و گوی اخیر خود با مردم چیزی درباره فیلترینگ های اخیر نگفت اما او در رسانه ملی از نیاز به گفت و گو و کرسی های آزاد اندیشی برای تبیین مشکلات گفت. سعی کرد از بسترهای باز سخن بگوید و از حمایت از کسب و کارها گفت. او قبل از سفر به نیویورک در گفت و گو با سی بی اس بار دیگر بر اعتقادش به شبکه های اجتماعی تاکید کرده بود.
حالا اما با تشدید فشارها بر شبکه های اجتماعی ، بسیاری از فعالان اجتماعی و اقتصادی منتظر موضعگیری رسمی سید ابراهیم رئیسی هستند. اینکه آیا او پای حرف خردادماه 1400 خود می ماند؟ جایی که در بخشی از مستند انتخاباتی خود درباره «اینستاگرام » گفت:« ببینید این (فیلتر اینستاگرام) یکی از اتهاماتی هست که آقایان به خاطر منافعشان به من می‌زنند. آخر این یک چیزی است که زمینه کسب و کار مردم است، مردم روی این دارند درآمد کسب می‌کنند. آخر کسی می آید محل درآمد مردم رو تعطیل کند؟ دختران من خیلی وقت ها خریدهای شان را از این طریق انجام می دهند و می گویند ارزان تر است. من همیشه گفتم فضای مجازی باید گسترش پیدا کند.من خودم در اینستاگرام صفحه دارم و هرشب کامنت‌ها رو نگاه می‌کنم. مهم آن مشکلات مردم است که ذکر می کنند. »
فرهاد عشوندی – خبرآنلاین
