از توافق ژنو می‌ترسیم، نگرانیم!

به گزارش ایران اکونومیست، روز سه‌شنبه نمایندگان دولت آمریکا در‌ کمیته سیاست خارجی سنا حاضر شدند و به پرسش‌های آنان درباره توافق‌نامه ژنو و تحریم‌های ایران ‌پاسخ دادند و پیرامون آن گفت‌و‌گو کردند؛ گفت‌وگویی که حالتی مناظره گونه داشت.

در این نشست «روبرت منندز»، رئیس کمیته روابط خارجی سنا و نویسنده لایحه جدید تحریمی ایران از یک سو و «وندی شرمن»، معاون امور سیاسی وزارت‌خارجه آمریکا به همراه معاون وزارت خزانه‌داری آمریکا در امور مربوط به تحریم‌ها حضور داشتند که ‌‌مفصل در این باره با همدیگر صحبت کردند تا شاید بتوان از بحث و گفت‌و‌گوی آنان حالتی آموزشی برای دیگران ارائه کرد.

وندی شرمن، نماینده آمریکا در مذاکرات ژنو، درباره مخالفت دولت با طرح تحریم‌های جدید گفت: این تحریم‌ها تلاش‌های دیپلماتیک دولت را زیر سؤال خواهد برد، متحدان آمریکا را از این کشور دور خواهد کرد و در چنین حالتی، انتظار اجرای تحریم‌ها از سوی آنان بسیار سخت خواهد بود.

وی افزود: ما به روشنی به ایرانیان گفته‌ایم که اگر نتوانند به تعهدات خود در قالب طرح اقدام مشترک عمل کنند و یا ‌توافق‌نامه جامع برای حل مسأله هسته‌ای با ۱+۵ برسند، ما از کنگره خواهیم خواست که تحریم‌های جدیدی ‌علیه ایران اعمال کنند.

پیش از این، روبرت منندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنا و طراح اصلی تحریم‌های جدید علیه ایران به معاون وزارت خزانه‌داری گفته بود ‌تحریم‌هایی که او و دوستانش در کنگره علیه ایران طراحی کرده‌اند، فرصتی شش ماهه تا پایان توافق‌نامه ژنو در اختیار دولت ‌خواهد گذارد و پس از آن عملیاتی خواهد شد. وی از مقامات دولتی پرسید، آیا این شش ماه برای شما کافی نبود؟

کوهن پاسخ داد: سناتور من اکنون اینجا روبه‌روی شما نشسته‌ام و نمی‌خواهم درباره بخش‌هایی از تحریم‌های جدید که فورا به اجرا در‌خواهد آمد و یا بخش‌هایی از آن که پس از شش ماه ‌اجرا ‌‌خواهد شد، بحث کنم؛ البته ما تا آنجا که می‌شد، هر تحریمی را ‌که کنگره تصویب کرده‌، اعمال کرده‌ایم.

منندز گفت: طرح‌هایی ‌که کنگره به مثابه قانون تصویب می‌کند، زمان‌ زیادی از کنگره را از آن خود می‌کند. شما باید تلاش بسیاری برای اجرایی شدن آن انجام دهید. شما از زمان امضا شدن یک طرح تحریم، فرصت دارید که آن را اجرایی کنید و این شش ماه از زمان طرح بحث تحریم در کنگره نیست.

وی ادامه داد: هر توافقی که دولت با ایران کرده، باید قابل تأیید و مؤثر باشد و بتواند که ایران را از رسیدن از سلاح هسته‌ای باز‌دارد؛ اما بنا بر طرح اقدام مشترک و نظراتی که ایرانی‌ها ‌‌می‌دهند، چنین چیزی به ذهن نمی‌رسد و من از این بابت نگرانم، زیرا ما نمی‌دانیم در توافق‌نامه نهایی با ایران، باید انتظار چه چیزی ‌داشته باشیم، چرا که انتظارات به روشنی مشخص نشده است.

وی سپس به سخنان رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اشاره کرد و گفت: صالحی گفته ‌که تحریم‌ها در حال ذوب ‌هستند و این در حالی است که سانتریفیوژ‌های ما هنوز کار می‌کنند.
منندز گفت: شاید سخنان صالحی درست باشد، ولی من از این نگران هستم. می‌ترسم از اینکه تحریم‌ها آب شوند، بدون اینکه ما توافق‌نامه‌ای نهایی داشته باشیم؛ این بازی آخر ایرانیان است.

وی همچنین ادامه داد: ایران باید در یک توافق قابل قبول، شمار بسیاری از تأسیسات هسته‌ای خود را نابود کند. همچنین ایران باید در یک توافق‌نامه نهایی، فعالیت‌های تحقیقاتی خود برای توسعه سانتریفیوژهای پیشرفته را ـ که این کشور را قادر خواهد کرد زودتر به غنی‌سازی بپردازد ـ متوقف کند. ایران باید اکثر بیست هزار سانتریفیوژ خود را که بخشی از آن در فردو است، از بین ببرد و نگذارد ‌آب سنگین اراک وارد مدار شود و تأسیسات نظامی پارچین و هر جای دیگر را متوقف کند. در توافق نهایی باید مواردی که مستقیم‌ با توافق ژنو هم در ارتباط نیست، مطرح شود. به جای نظارت‌های یک ساله یا بیشتر از آن، باید نظارتی بیست ساله از ایران خواسته شود تا بتوان برنامه هسته‌ای این کشور را راست‌آزمایی کرد. اگر در توافق نهایی، توانایی‌های اصلی ایران حفظ شود و یا ایران بتواند به آسانی به توانایی‌های خود بر‌گردد، من از آن حمایت نمی‌کنم.

کروکر که سناتور دیگری است و همراه منندز در طراحی تحریم‌های جدید‌ نقش داشته گفت، تنها کاری که کنگره می‌تواند در این زمینه انجام دهد، این است که قانونی ‌تصویب ‌و مشخص کند که کنگره چه موافقت‌نامه‌ای با ایران را در حکم موافقت‌نامه نهایی خواهد پذیرفت.

وی گفت: ما از این نگرانیم که دولت با ایرانی‌ها وارد توافق‌‌نامه‌ای شود که هیچ گاه پایانی بر آن نیست و همچنان ادامه‌دار باشد.

در آن سو اما شرمن پاسخ داد، دولت به دنبال این است که ایران را از دستیابی به سلاح هسته‌ای باز‌دارد و این آن چیزی است که اکنون به آن نزدیک شده‌ایم.

وی افزود:‌ در‌ ماه‌های آینده، ایران نیت خود برای رسیدن به یک راهکار صلح‌آمیز و یا عکس آن را ثابت خواهد کرد.

هنگامی که مندز از شرمن ‌پرسید، ‌آیا در توافق‌نامه نهایی، سایت فردو تعطیل خواهد شد و از او خواست ‌با بله یا خیر پاسخ دهد، شرمن گفت: سناتور من درباره پاسخ‌هایی که به‌ شما می‌دهم، باید بسیار عاقلانه عمل کنم؛ نه به‌ این دلیل که نمی‌توانم مستقیم‌ پاسخ دهم، بلکه برای اینکه من با ایرانی‌ها در ملأ عام مذاکره نمی‌کنم و نمی‌خواهم ایرانی‌ها بدانند‌ در زمان مذاکره من چه چیزی را روی میز می‌گذارم.

منندز سپس از شرمن پرسید که در توافق ژنو سخنی از دسترسی به پارچین به میان نیامده است؛ جایی که به نظر می‌رسد، برنامه زیر‌زمینی توسعه تجهیزات نظامی ایران در آنجا مستقر باشد.

وی گفت: در طرح اقدام مشترک دسترسی به این سایت وجود ندارد و به بعدا موکول شده است.

شرمن یادآور شد: در توافق ژنو دسترسی به پارچین رد نشده است؛ اما من امیدوارم و از دولت ایران می‌خواهم که دسترسی به پارچین را در ‌این شش ماه میسر کند و این گام بزرگی در راه اعتماد‌سازی بین طرفین است.

کروکر از شرمن پرسید: چرا در توافق ژنو از سیستم‌های موشکی و پرتابگر سلاح هسته‌ای سخنی به میان نیامده است؟

که وی پاسخ داد: من نمی‌فهمم‌ چرا در این توافق نخواسته‌ایم که ایران برنامه توسعه موشکی خود را متوقف کند!

شرمن گفت: اگر ما آمریکایی‌ها و جهانیان موفق شویم و تضمین کنیم که ایران نمی‌تواند سلاح هسته‌ای درست کند، آنگاه دیگر توسعه برنامه موشکی و پرتابگر آنان چندان مهم نیست.
کروکر باز پرسید: چرا ما در این باره در ژنو صحبت نکردیم؟ چرا آن را به دور بعد انداختیم، در حالی که آنان سیستم‌های خود را همچنان توسعه می‌دهند؟

شرمن پاسخ داد: سناتور ما نیز در‌ نتیجه توافق ژنو ‌اختلاف داریم. دولت این توافق را چهارچوبی برای توافق‌نامه جامع با ایران می‌داند.

سانتور دیگری پرسید: شما می‌گویید که تحریم‌های محدودی از ایران برداشته شده است، ولی برخی وارد تجارت با ایران شده‌‌ و می‌خواهند تجارت خود را‌ مانند گذشته با ایران به حالت عادی برگردانند؛ هم‌اکنون فرانسوی‌ها، ایتالیایی‌ها و ایرلندی‌ها، ‌در صدد تجارت گسترده با ایران هستند.

شرمن در پاسخ به این ادعا گفت: هرچند ما به کسی نگفته‌ایم که برای تجارت به ایران برود چون این پیام اشتباهی را به ایرانیان منتقل می‌کند، ولی عکس آنان نیز کابینه روحانی را در فشار ‌می‌‌گذارد.

وی همچنین افزود: تا کنون هم تجارتی با ایران آغاز نشده ‌و ترافیک موجود برای ‌قرار‌داد‌های تجاری با ایران فعلا در حد امیدواری است که روزی بشود.

*تابناک