الهه شعبانی در گفت‌وگو با ایسنا، افزود: دخالت در امور دیگران در خانواده‌هایی که به صورت سنتی شکل گرفته‌اند و در ارتباط بیشتری با یکدیگر هستند، نسبت خانواده‌های هسته‌ای درون‌شهری، بیشتر است؛ زیرا در خانواده‌هایی که هسته‌ای نیستند اصولاً روابط عاطفی بین اعضای خانواده و حتی می‌توان گفت در بعضی خانواده‌ها روابط عاطفی بین فامیل نیز قوی است و شاید در بین شهرهای کوچک یا روستاها و ایلات ایران می‌توان نقش هم‌محلی، همسایه، رئیس ایلات و ... را هم در زندگی فرد که البته در بسیاری از موارد به شکل دخالت و سرکشی در امور دیگران نمود پیدا می‌کند مشاهده کرد.
وی با بیان اینکه دخالت در امور یکدیگر در این جوامع بارزتر است و افراد حتی به نوعی این دخالت‌ها را حق خود می‌دانند؛ افزود: این مسئله وقتی جالب توجه‌تر می‌شود که در بعضی موارد ریش سفید یا بزرگ فامیل بودن امتیاز سرکشی به حریم خانواده‌ها و تجسس در زندگی آنها را به افراد می‌دهد و جالب اینجاست که خانواده‌ها خود این حق را اعطا می‌کنند.
وی مشخص نبودن حریم خصوصی را از دلایلی عنوان کرد که باعث ورود افراد در زندگی شخصی یکدیگر می‌شود و اضافه کرد: تعریف درستی از حریم خصوصی ارائه نشده و در ذهن ما هک نشده که حریم خصوصی، شخصی است و نباید وارد آن حریم شد؛ همین امر باعث می‌شود که وارد حریم خصوصی دیگری شده و با دخالت بی مورد باعث آزار و اذیت یکدیگر شویم.
شعبانی بر لزوم مشخص کردن حریم خصوصی زندگی توسط افراد تأکید کرد و ادامه داد: اگر یاد بگیریم یا به خود آموزش دهیم که در اموری که به ما مربوط نمی‌شود دخالت نکنیم، زندگی بهتری را برای خود و دیگران رقم می‌زنیم.
وی با اشاره به برخی رفتارهای نهادینه شده غلط اجتماعی که در زندگی‌های فامیلی شکل گرفته و به نوعی به یک قانون نیز تبدیل شده است گفت: در حال حاضر بویژه در مناطق شهری این عادات که شکل رسم نیز به خود گرفته کمرنگ‌تر شده‌اند.
وی کم‌رویی و خجالت را از دیگر دلایلی عنوان کرد که بواسطه آنها اجازه می‌دهیم دیگران در امور شخصی‌مان دخالت کنند و اظهار داشت: بهترین کار در این شرایط این است که با خود تمرین کنیم که در مقابل انسان‌ها، خصوصاً آنها که به خود اجازه دخالت در امور دیگران را می‌دهند، بایستیم و اجازه دخالت به آنها ندهیم.
شعبانی توضیح داد: شاید این امر بویژه در زندگی‌های سنتی به نوعی بی‌ادبی یا توهین تلقی شود که در این صورت می‌توان با رفتار مؤدبانه به دیگران فهماند که ما می‌توانیم به شخصه از حق خود دفاع کنیم و نیازی به مدافع نیست.
وی تصریح کرد: البته عادت به سرکشی در امور دیگران از کودکی به فرد منتقل می‌شود و افراد با تکیه به این عادت غلط به انسانی قضاوت‌گر بدل شده و ناخوآگاه در امور دیگران دخالت می‌کنند؛ این دخالت شاید در نتیجه دلسوزی و محبت به طرف مقابل صورت بگیرد اما، فرد از عواقبی که این اقدام برای طرف مقابل دارد ناآگاه یا نسبت به آن بی‌تفاوت است.
این کارشناس ارشد جامعه‌شناسی با اشاره به تأثیر این رفتار بر افزایش طلاق، بیان کرد: براساس مشاهدات انجام شده، تعداد زیادی از افرادی که برای طلاق به دادگاه رجوع می‌کنند، علت این اقدام خود را دخالت دیگران در زندگی مشترک‌شان اعلام می‌کنند.
وی با اشاره به دخالت پدران و مادران در زندگی زوج‌های جوان، این امر را از عوامل مهم طلاق عنوان کرد و افزود: کمک به فرزندان با دخالت در امور آنها متفاوت است؛ اینگونه والدین مستبد، کنترل‌گر، سخت‌گیر و مداخله‌گر حتی در کوچکترین، خصوصی‌ترین و محرمانه‌ترین کارهای فرزندان خود دخالت کرده و باعث صدمه زدن به سلامت و امنیت زندگی فرزندانشان می‌شوند که در بعضی خانواده‌ها این دخالت‌ها به حدی زیاد می‌شود و حتی باعث از هم پاشیده شدن زندگی فرزندان می‌شود.
شعبانی راهکار پیشگیری از رشد عادت تجسس در امور دیگران را آموزش فرزندان از زمان کودکی دانست و ابراز کرد: باید به فرزندانمان بیاموزیم که حریم شخصی هر فرد مربوط به خود آن فرد است و تا زمانی که شخصی اجازه وارد شدن به حریم شخصی‌اش را نداده است، وارد آن نشویم.
وی با تأکید بر الگو بودن والدین در این زمینه، از رسانه‌ها بویژه صدا و سیما و سینما خواست که با ساخت برنامه‌ها و فیلم‌هایی با این موضوع به تصحیح و شکل‌گیری فرهنگ عدم سرکشی در امور دیگران بپردازند.
وی به نقش مؤثر روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها در این امر نیز تأکید کرد و گفت: باید بدانیم که حریم شخصی افراد، محترم است و نباید بدون اجازه و با دخالت‌های بیجا وارد آن شد، حتی اگر پیش خود فکر کنیم با این کار راه زندگی را به فرد یاد می‌دهیم باز هم اقدام به این شکل کاملا اشتباه است، زیرا زندگی شخصی هرکس فقط و فقط به خودش مربوط است.
وی در پایان با اشاره به توصیه مؤکد قرآن در این راستا، اظهار داشت: خداوند در جزء بیست‌وششم، سوره حجرات، آیه 12 در مورد دخالت و تجسس در امور دیگران این چنین می‌فرماید « ای کسانی که ایمان آورده‌اید از بسیاری از گمان‌ها برحذر باشید که بعضی از گمان‌ها گناه است و (در اسرار و محیط خصوصی زندگی دیگران) کنجکاوی نکنید و پشت سر یکدیگر حرف نزنید».
