به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست از پایگاه خبری فیز (phys)، استفاده از وسایل و سپس دورانداختن آنها، هدردادن و تخلیه منابع محدود زمین است. در سال ۲۰۲۱، پارلمان اروپا، برنامه اقدام اقتصاد دورانی (Circular Economy Action Plan) را تصویب کرد. اقتصاد دَوَرانی یا چرخشی به معنای کاهش ضایعات به کمترین میزان است و بر استفاده مجدد، تعمیر و بازیافت محصولات و مواد تمرکز دارد. اما پرسش این است که آیا استفاده مجدد از همه محصولات صحیح است؟
پژوهشگران دانشگاه گوتنبرگ در سوئد، بهتازگی مقالهای را در مجله پیشرفتهای مواد خطرناک (Hazardous Materials Advances) منتشر کردهاند که نشان میدهد اسباببازیهای قدیمی و وسایل پوشیدنی ممکن است حاوی مواد شیمیایی سمی باشند که احتمالاً به سرطان منجر میشود، به دیاِناِی آسیب میرساند یا توانایی تولیدمثل کودکان را در آینده دچار اختلال میکند.
مواد شیمیایی خطرناکی که کشف شد شامل فتالاتها و پارافینهای کلره با زنجیره کوتاه است که بهعنوان نرمکننده و بازدارنده شعله در اسباببازیها استفاده میشود.
پژوهشگران تأثیر زیستمحیطی پلاستیکها و مواد شیمیایی مرتبط با پلاستیک را بررسی کردهاند. آنها در این پژوهش، ۱۵۷ اسباببازی متفاوت، جدید و قدیمی را انتخاب کردند و محتوایی شیمیایی آنها را اندازه گرفتند.
مطالعات نشان داد که بیشتر وسایل و اسباببازیهای قدیمی (۸۴ درصد آنها) شامل مقادیری از مواد شیمیایی بود که از اندازه مجاز کنونی عبور میکرد؛ مثلاً تجمع فتالاتها در بسیاری از توپهای قدیمی بیش از ۴۰ درصد وزن توپ را تشکیل می داد که ۴۰۰ برابر بیش از حد مجاز است. مواد شیمیایی ۳۰ درصد اسباببازیها و وسایل جدید نیز از اندازه مجاز بیشتر بود. در هر صورت، اسباببازیهای قدیمی به صورت معناداری بدتر بودند.
نتایج مطالعات حاکی از این است که استفاده مجدد از مواد و بازیافت آنها، همیشه خوب نیست. گذار به اقتصاد دَوَرانی نیازمند سیاست گذاریهایی بهمنظور حذف مواد شیمیایی خطرناک از پلاستیک و سایر مواد است. دستورالعملهای ایمنی اسباببازیها برای کاهش خطر مواد شیمیایی آنها بسیار مهم بوده است؛ اما فقط برای اسباببازیهای جدید اجراشدنی است، نه اسباببازیهای قدیمی.