فیلترهای زیبایی، مشوق جراحی پلاستیک و مخرب سلامت روان کاربران

به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست از پایگاه خبری «تکنولوژی ریویو»، شرکت «متا» فیلترهای مشوق جراحی پلاستیک را ممنوع کرد اما تقاضای گسترده برای تقویت زیبایی در رسانه‌های اجتماعی موضوع را پیچیده کرده است. شرکت فیسبوک در اکتبر ۲۰۲۱ تغییر گسترده‌ای را در کار خود اعلام کرد و نامش را نیز به «متا» تغییر داد تا تمرکز کارش را بر واقعیت مجازی و پُربار شده از طریق مفهومی آینده‌نگرانه‌ای از اینترنت به نام «متاورس» قرار دهد.

در حقیقت این راهبرد به طور تدریجی از سال‌ها پیش و با کمک یک محصول روی اینستالگرام در حال شکل گرفتن بود. فیلترهای چهره که گوش حیوانات خانگی را به تصویر اضافه می‌کند یا موجب بزرگ‌تر شدن لب‌ها می‌شود، از ویژگی‌های یک زیرساخت پیچیده فنی برای واقعیت پربارشده و واقعیت مجازی است که این شرکت که مالکیت اینستاگرام و واتساپ را در اختیار دارد، برای حمایت چنین افکت‌هایی ایجاد کرده است.

هزاران ابداع کننده فیلترهایی را به طور رایگان ارائه داده اند و میلیون‌ها انسانی که هر روز در سرتاسر جهان از این محصولات استفاده می‌کنند حجم زیادی از داده‌ها را در اختیار متا قرار داده‌اند. اندک تحقیقاتی که درباره فرهنگ زیبایی دیجیتال انجام شده است، حاکی است که پلتفرم‌های بصری (تصویری) مانند اینستاگرام که بر الگوریتم‌های هوش مصنوعی استوارند، با سرعت زیادی در حال محدود کردن معیارهای زیبایی هستند.

این پلتفرم‌ها همچنین از طریق فیلترها به کاربران کمک می‌کنند تا به ایده‌آل‌های خود – هر چند صرفا در جهان مجازی – دست پیدا کنند. مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهد استفاده بیش از حد از این فیلترها به طور آنلاین تاثیرات مخربی بر سلامت روانی و فکری بخصوص برای دختران جوان دارد.

اینستاگرام داده‌های بسیار اندکی درباره فیلترهای زیبایی منتشر می‌کند. متا در سپتامبر ۲۰۲۰ اعلام کرد که بیش از ۶۰۰ میلیون نفر حداقل یکی از امکانات واقعیت پربار شده (AR) آن را امتحان کرده‌اند. 

اینستاگرام افکت‌های تغییر شکل صورت را به علت نگرانی از تاثیر آنها بر سلامت روان، از اکتبر ۲۰۱۹ تا اوت ۲۰۲۰ ممنوع کرد اما این سیاست بعدا به‌روزرسانی شد و اکنون فیلترهای تشویق کننده جراحی پلاستیک غیرقانونی محسوب می‌شوند.

برخی از سازندگان این قبیل فیلترها مانند «لوسی بوشه» با اذعان به تاثیرات زیان‌بار فیلترهای تغییر شکل دهنده چهره، طراحی چنین فیلترهایی را محدود کرده و افکت تغییر حالت را تنها وقتی فعال می‌کنند که کاربر انتخاب کند.

بسیاری از سازندگان فیلترهای زیبایی و تغییر چهره نیز در این نگرانی با بوشه شریک هستند. شرکت متا از گفتگو با خبرنگار تکنولوژی ریویو در این خصوص خودداری کرده اما این در حالی است که این شرکت گام‌هایی برای پرداختن به نگرانی‌های مربوط به تاثیرات اینستاگرام بر سلامت روان کاربران برداشته است.

فیلترهای موجود روی پلتفرم‌هایی مانند متا، تیک‌تاک و اسنپ‌چت تنها فناوری‌هایی نیستند که معیارهای زیبایی را محدود می‌سازند. ابزارهای ویرایش عکس نیز در ۱۰ سال گذشته همزمان با گسترش رسانه‌های اجتماعی رشد زیادی داشته‌اند و نتایج آنها نیز می‌تواند تاثیرات مشابهی بر زیبایی‌شناسی و سلامت روان در فضای مجازی داشته باشد.