سه راه پیشنهادی برای اصلاح طرح هدفمندی در کوتاه‌مدت

انتشار این اوراق با این ساز و کار قطعا باعث جمع‌آوری نقدینگی و کاهش تورم خواهد شد. البته حجم انتشار این اوراق‌نمی تواند بیشتر از حدی تجاوز کند؛ چرا که منجر به افزایش بیش از حد نرخ بهره و کاهش سرمایه‌گذاری خواهد شد.

 دومین راه‌حل براي كاهش كسري، افزایش قیمت حامل‌های انرژی است كه برای  تامين كسري کل طرح با استفاده از این راه نياز به افزايش متوسط 50 درصد قيمت حامل‌هاي انرژي مي‌باشد. در صورت اعمال تبعيض بين انواع كاربري‌ها و انواع حامل‌هاي انرژي مي‌توان ميزان تاثير آن را بر بخش‌هاي مختلف اقتصادي تعديل كرد. بنا بر اطلاعات موجود در ترازنامه انرژي 37 درصد انرژی در کل کشور توسط بخش خانگی و تجاری مصرف مي‌شود كه در مقايسه با مصرف ساير كاربری‌ها مي‌توانند شوك به مراتب كمتري را در اقتصاد ايجاد كنند. همچنين سهم بنزين از كل مصرف انرژي كشور حدود 11 درصد  است كه در مقايسه با مصرف گازوئيل در بخش حمل و نقل فشار تورمی کمتری ايجاد مي‌كند. نكته قابل توجه اين است كه دو گروه اشاره شده مستقيما بودجه خانوارها را تحت تاثير قرار مي‌دهند. با توجه به اینکه سهم انرژی از بودجه خانوار تقريبا 4 درصد  و سهم بنزین 11 درصد است، افزایش قیمت این دو گروه گزینه  مناسب‌تري براي جبران کسری این طرح هستند. با افزايش كمتر قيمت ساير حامل‌ها خصوصا حامل‌هاي مورد استفاده در بخش‌هاي كشاورزي، صنعت و حمل و نقل مي‌توان از ورود شوك بيشتر به توليد و كل اقتصاد جلوگيري كرد. یک روش دیگر تبعیض در افزایش قیمت حامل‌های انرژی تبعیض قیمتی براساس منطقه جغرافیایی است. برای مثال افزایش قیمت برق برای یک خانوار در شمال تهران می‌تواند بیشتر از قیمت برق یک خانواده در یک منطقه محروم باشد. راه‌حل سوم برای تامین کسری این طرح حذف يارانه صرفا افراد ثروتمند است. هر چند كه اين راه‌حل اجتناب ناپذير و در كوتاه مدت يكي از عملي‌ترين شيوه‌ها است و در صورت اتكاي صرف به آن نياز داريم كه 3 تا 4 دهك بالاي درآمدي جامعه را شناسايي كنيم. البته برای شناسایی این افراد به صورت نسبتا دقيق، نیاز به بررسی شاخص‌های مختلف به‌صورت همزمان است. شاخص‌هایی مثل محل سکونت، نوع خودرو، میزان سفرهای خارجی در سال و... می‌تواند میزان خطای شناسایی افراد پر درآمد را کاهش دهد. البته از آنجا كه در بلند مدت بايد برنامه‌اي چيده شود، كه پرداخت كل يارانه نقدي متوقف شود، ضرورت دارد دولت حتي در كوتاه مدت علائمي، البته در سطحي محدود را به اقشار متوسط و متوسط به پایين جامعه بدهد كه پرداخت پول نقد براي هميشه نيست. بنابراين در اين راستا نيز می‌توان برای تعداد اعضای خانوار که به آنها یارانه نقدی تعلق می‌گیرد، سقف قرار داد. 

ترکیبی از این راه‌حل‌ها به دولت کمک خواهد کرد تا فعلا برای دوره‌اي كوتاه بتواند این طرح را ادامه دهد؛ بدون آنکه مجبور به افزایش استقراض از بانک مرکزی و افزایش تورم شود. در عین حال باید تاکید کرد که تمامی راه‌های فوق، کوتاه مدت است و حداکثر تا یکی دو سال قابل تداوم خواهد بود و دولت چاره‌ای جز حذف یارانه‌ها در بلندمدت نخواهد داشت. راه‌حل‌های بلندمدت موضوع بحثي جداگانه است كه به آن پرداخته ‌خواهد شد.