همه رفتن سر کار

به گزارش ایران اکونومیست؛ تازه‌ترین گزارش مرکز آمار ایران از وضعیت نیروی کار در بهار ۱۴۰۴، خبر از کاهش نرخ بیکاری در کشور می‌دهد. این نرخ با کاهش ۰.۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ۷.۳ درصد رسیده که نه فقط نسبت به بهار سال قبل، بلکه نسبت به زمستان گذشته نیز کاهش چشمگیری داشته که این روند کاهشی، نشان‌دهنده بهبود نسبی در شرایط اقتصادی و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید است. 

بررسی داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد که بازار کار در یک سال گذشته رو به بهبود بوده و نرخ بیکاری از ۷.۷ درصد در بهار ۱۴۰۳ به ۷.۳ درصد در بهار ۱۴۰۴ کاهش یافته است. در این مدت تعداد شاغلان با افزایشی چشمگیر از ۲۴.۷ میلیون نفر به ۲۵.۱۲ میلیون نفر رسیده‌اند که نشان‌دهنده ایجاد حدود ۳۷۸ هزار شغل جدید است. در همین حال، تعداد بیکاران با کاهش ۹۴ هزار نفری به ۱.۹۸ میلیون نفر رسیده‌ است. 

این روند کاهشی در مقایسه فصلی نیز مشهود است و نرخ بیکاری از ۷.۸ درصد در زمستان ۱۴۰۳ به ۷.۳ درصد در بهار ۱۴۰۴ کاهش یافته است. همچنین نرخ مشارکت اقتصادی از ۴۰.۱ درصد در زمستان ۱۴۰۳ به ۴۱.۲ درصد در بهار ۱۴۰۴ افزایش یافته که این افزایش نشان می‌دهد تعداد بیشتری از افراد به بازار کار وارد شده‌اند که می‌تواند نشانه‌ای از افزایش امید به یافتن شغل باشد.

کدام استان‌ها در صدر و قعر جدول بیکاری هستند؟

با وجود کاهش نرخ بیکاری در کل کشور، توزیع آن در استان‌های مختلف بسیار نابرابر است. استان خراسان جنوبی با نرخ ۴.۱ درصد کمترین بیکاری را در میان همه استان‌ها دارد. این استان با فاصله کمی از قزوین (۴.۴ درصد) و خراسان رضوی (۴.۹ درصد) قرار گرفته و عملکرد خوبی در ایجاد اشتغال داشته است. 

در مقابل، استان‌های خوزستان با نرخ ۱۲.۴ درصد، سیستان و بلوچستان با ۱۰.۵ درصد و ایلام با ۹.۹ درصد بالاترین نرخ‌های بیکاری را ثبت کرده‌اند و این ارقام نشان‌دهنده مشکلات ساختاری و نیاز مبرم به سرمایه‌گذاری و توسعه در این مناطق است.

تفاوت اشتغال در شهر و روستا

گزارش مرکز آمار همچنین تفاوت نرخ بیکاری در مناطق شهری و روستایی را آشکار می‌کند. نرخ بیکاری در نقاط شهری ۷.۹ درصد و در نقاط روستایی ۵.۴ درصد است. پایین بودن نرخ بیکاری در روستا‌ها می‌تواند به دلیل ماهیت فعالیت‌های اقتصادی در این مناطق، به‌ ویژه کشاورزی و خوداشتغالی باشد اما باید توجه داشت که این خوداشتغالی لزوما به معنای درآمد کافی و مناسب نیست.

غلبه بخش خدمات و صنعت بر اقتصاد ایران

بر اساس این گزارش، در بهار ۱۴۰۴ بخش خدمات با ۵۲.۴ درصد بیشترین سهم را در اشتغال کشور داشته و پس از آن بخش صنعت با ۳۳.۰ درصد و بخش کشاورزی با ۱۴.۶ درصد قرار دارند. این ارقام تاکیدی بر تغییر ساختار اقتصادی کشور از بخش‌های سنتی به سمت خدمات و صنعت است. 

در مجموع، گزارش اخیر مرکز آمار هرچند که نشان‌دهنده کاهش نرخ بیکاری است اما چالش‌های اساسی مانند بیکاری بالای زنان و نابرابری منطقه‌ای را همچنان پیش روی تصمیم‌گیران قرار می‌دهد و برای دستیابی به یک بازار کار پایدار و عادلانه، نیاز به تدوین سیاست‌های هدفمند برای حل این مشکلات کلیدی احساس می‌شود.