نکونام، از مربیگری در لالیگا تا بازگشت رویایی به استقلال و تیم ملی

به گزارش ایران اکونومیست، نسل جدید مربیان فوتبال ایران که در تیم‌های لیگ برتری فعالیت می‌کنند را می‌توان نسلی امیدوارکننده قلمداد کرد. مربیانی همچون محرم نویدکیا، فرهاد مجیدی، رضا عنایتی، محمد ربیعی و جواد نکونام توانسته‌اند عملکرد متفاوتی نسبت به سایر مربیان داشته باشند و این موضوع را می‌توان حتی در نوع بازی تیم‌هایی که این مربیان در آنها حضور دارند مشاهده کرد؛ به خصوص نکونام که با تیمی که خودش آن را نسبته بود فصل فوق‌العاده‌ای را پشت سر گذاشت و در شرایطی که فولاد خوزستان تا هفته چهارم متحمل ۲ شکست شده بود، با یک برد و یک تساوی در جایگاه یازدهم جدول قرار گرفته بود؛ اما با رفتن ویسی و بازگشت نکونام، این تیم متحول شد و توانست خودش را به رده چهارم لیگ برساند.

فولاد در لیگ قهرمانان آسیا هم بر خلاف تیم پرستاره سپاهان که حذف شد از گروهش صعود کرد؛ آن هم در شریطی که به نظر می‌رسید سپاهانی‌ها کار آسان‌تری برای صعود داشته‌ باشند. عملکرد نکونام در فولاد خوزستان نوید ظهور یک مربی آینده‌دار را برای فوتبال ایران می‌دهد. مربی که دنیایی از تجربیات بین‌المللی در اختیار دارد و همین تجربیات باعث شده او نگاه متفاوت‌تری نسبت به سایر مربیان به مقوله مربیگری داشته باشد.

از پاس تا اوساسونا

نکونام فوتبال حرفه‌ای خود را از تیم پاس آغاز کرد. او متعلق به نسل طلایی است که در این تیم شکوفا شد؛ تیمی که البته دیگر وجود خارجی ندارد و به تاریخ پیوست. نکونام ۷ سال در تیم پاس حضور داشت و با این تیم به قهرمانی لیگ برتر هم رسید. تصور می‌شد که این بازیکن با توجه به درخشش در تیم پاس و همینطور رسیدن به پیراهن تیم ملی ایران راهی یک تیم اروپایی شود؛ اما نکونام راهی تیم الوحده شد تا حضور در لیگ امارات را تجربه کند. هرچند این حضور چندان موفق‌آمیز نبود و نکونام به تیم الشارجه پیوست.

جام جهانی ۲۰۰۶، نقطه عطفی برای آقای شماره ۶

تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان مملو از ستاره بود. مهدی مهدوی‌کیا، علی دایی، فریدون زندی و علی کریمی ستاره‌های تیمی بودند که انتظار می‌رفت ستاره‌های تیم ملی در این رقابت‌ها باشند؛ اما خبری از درخشش این بازیکنان نبود و نکونام و تیموریان بهترین بازیکنان ایران در جام‌جهانی آلمان بودند. به خاطر این درخشش بود که نکونام به لالیگا رفت و با تیم اوساسونا قرارداد بست. حضور ۶ ساله این بازیکن در اوساسونا با موفقیت‌های زیادی همراه بود که یکی از مهمترین آنها گلزنی مقابل رئال مادرید و بستن بازوبند کاپیتانی در بازی با بارسلونا بود.

نکونام و حضور در تیم محبوبش

سال ۹۱ بود که نکونام راهی تیم فوتبال استقلال شد. او دلیل انتخاب استقلال را علاقه‌اش به این تیم عنوان کرد. نکونام در اولین سال حضورش در استقلال با این تیم قهرمان شد. او یکسال دیگر قراردادش را با استقلال تمدید کرد؛ اما پیش از پایان فصل به خاطر اختلاف با قلعه‌نویی از استقلال رفت و راهی تیم الکویت شد. نکونام در سال‌های پایانی فوتبال خود، بیشتر از هر چیزی مسائل مالی را مدنظر داشت و در تیم‌های سایپا و العربی قطر هم به میدان رفت.

نگاه درست به دوران مربیگری

خونه به خونه اولین تیم نکونام در دوران مربیگری‌اش بود. نکونام با خونه به خونه نتایج نسبتا خوبی کسب کرد؛ اما در نهایت اختلاف با مدیران باشگاه باعث جدایی او شد. کاپیتان سابق تیم ملی در ادامه راهی تیم نساجی شد و در حالی که این تیم پیش از حضور نکونام در رده پنجم لیگ آزادگان قرار داشت، اما با حضور این مربی توانست راهی لیگ برتر شود. نکونام که توانسته بود نساجی را لیگ برتری کند این بار جانشین افشین قطبی در تیم فولاد خوزستان شد. فولاد در فصل ۹۸،۹۹ توانست ۵۱ امتیاز کسب کند و در رده سوم جدول قرار بگیرد.

نکونام فولاد را به قهرمانی در جام حذفی هم رساند و پس از یک دوره کوتاه که از این تیم جدا شده بود یک بار دیگر سرمربی فولاد شد و با این تیم سوپرجام فوتبال ایران را کسب کرد. در همین چند سال که نکونام وارد حیطه مربیگری شده توانسته خودش را اثبات کند. کاپیتان سابق تیم ملی فوتبال ایران همه شرایط را برای رسیدن به بالاترین سطح مربیگری دارد. اگر روزی نکونام در لیگ‌های معتبر اروپایی به مربیگری پرداخت هم نباید تعجب کرد؛ چرا که او در مسیر درست مربیگری حرکت می کند و کاری به حواشی فوتبال ایران ندارد.

نکونام تجربه بازی در یکی از بهترین لیگ‌های اروپایی را دارد و زیر نظر بسیاری از مربیان مطرح دنیا بازی کرده است. او سال‌ها کاپیتان تیم ملی فوتبال بوده و وظیفه رهبری بازیکنان را به خوبی فرا گرفته است.

موفقیت فولاد در فصل جاری در شرایطی رقم خورد که این تیم بازیکن مطرحی در اختیار ندارد. مهدی شیری و آرش رضاوند ۲ بازیکن مازاد پرسپولیس و استقلال بودند که به فولاد رفتند؛ اما در این تیم بهترین بازی‌های‌شان را به نمایش گذاشتند. شیمبا با ۳۸ سال سن یکی از بهترین بازیکنان فولاد خوزستان محسوب می‌شود و دلیل این موضوع هم هنر بازی گرفتن نکونام از بازیکنانش است. برخی نقدهای سطحی در خصوص فلسفه مربیگری نکونام می‌شود مبنی بر اینکه تفکرات نکونام بر اساس تاکتیک‌های دفاعی و ضد فوتبال است؛ اما مربیانی می‌توانند موفق باشند که تاکتیک تیم‌شان را بر اساس بازیکنانی که در اختیار دارند تعیین کنند و نه بر اساس نظر هواداران و رسانه‌ها.

نکونام و فرار از محبوبیت کاذب

زمانی بود که علیرضا منصوریان برای هواداران استقلال محبوب‌ترین چهره بود؛ اما عملکردش به عنوان مربی این تیم باعث شد همان هوادارانی که روزی برایش هورا می‌کشیدند از او بخواهند استقلال را ترک کند. به همین خاطر است که نکونام هیچ گاه خودش را درگیر این مسائل نکرد. او قطعا یکی از بهترین و باثبات‌ترین بازیکنان فوتبال ایران بوده؛ اما هیچگاه جایگاه پررنگی نزد تماشاگران و هواداران نداشته است؛ اما این موضوع نمی‌تواند توانایی‌های فنی‌اش را زیر سوال ببرد. آینده نشان خواهد داد که نکونام با موفقیت در سیستم معیوب و بیمار فوتبال ایران می‌تواند در مربیگری هم به بالاترین سطح هم برسد. شاید به زودی او را روی نیمکت استقلال یا تیم ملی هم دیدیم.