به گزارش ایران اکونومیست, این شاعر که از داوران نخستین دوره جایزه «کتاب سال غزل» است، درباره نام‌هایی که به جریان‌های مختلف غزل امروز می‌دهند، گفت: این جریان‌ها و نام‌گذاری‌ها فقط از این جهت قابل اعتناست که کسانی را که حالت تدافعی نسبت به غزل دارند و خودشان هنوز درگیر نام‌گذاری‌ها هستند، درگیر کرد، اما از جهت‌هایی به جریان واقعی غزل آسیب رساند؛ زیرا باعث شد بسیاری از شاعرانِ تازه‌کارتر، به طور کاذب و مقطعی مطرح شوند و از سوی دیگر، شاعرانی را که شعرهای‌شان روزآمدتر و پویاتر بود، فقط به دلیل این‌که روی غزل‌شان نام‌گذاری نداشتند، به حاشیه راند.
او در گفت‌وگو با (ایسنا)، افزود: شاعرانی مثل حسین منزوی که واقعا غزل را چند پله جلوتر برده‌اند، روی شعرشان اسم نگذاشته‌اند و مثلا اگر نام «غزل نو» روی بعضی از این غزل‌ها بود و هست، نشان‌دهنده این است که غزل هم به موازات قالب‌های دیگر در مجموعه «شعر نو» و شعر امروز قرار دارد، اما نام‌گذاری‌های اخیر باعث می‌شوند غزل‌سرایانی که غزل واقعی امروز را می‌گویند، گاهی به این جریان‌ها متهم شوند و معمولا شاعرانِ واضع این جریان‌ها، با روش‌های تئوریک، خودشان را در شعر محدود می‌کنند و معمولا آثار نئوکلاسیکی ارائه می‌کنند که فقط نامی نو دارند و در همان چیزی که خودشان وضع کرده‌اند، مصداق کاملی ندارند.
جعفری آذرمانی ادامه داد: یادم می‌آید یک بار مقاله‌ای مفصل درباره یکی از این جریان‌ها منتشر شد که در آن از شاعرانِ واضعِ آن جریان یک بیت مثال زده شده بود و غزل من به طور کامل به عنوان مثال آن جریان آمده بود. در جای دیگر کسی آمد و در مطلبی مفصل‌تر ذیل عنوانِ همان جریان، شعر و حتا خود مرا متهم کرد. درواقع من باید جوابِ آسیب‌های اسمی را می‌دادم که دیگران گذاشته بودند. از سوی دیگر باید توجه داشت که ممکن است منِ شاعر، روزی بخواهم فقط از تنهایی بنویسم، اما کلمه جدیدی در شعرم نباشد و با همان واژه‌های همیشگی بنویسم. نمی‌توان گفت کار این شاعر، مثلا چون کلمه تکنولوژیکی ندارد، امروزی نیست. به نظر من شعری که مخاطب امروز آن را به عنوان بازتاب تمایلات و مشکلاتش می‌فهمد، شعر امروز است.
او سپس درباره صحبت‌هایی که مبنی بر پایان عمر غزل و مرگ این قالب شعری مطرح می‌شود، گفت: درواقع سال‌هاست که چنین صحبت‌هایی به طور جدی مطرح نمی‌شود و اگر گاهی چنین سخنانی گفته می‌شود، بازگویی همان مطالب چند دهه پیش است. به هر حال غزل هست. من که دارم با شما صحبت می‌کنم، غزل‌سرا هستم و همین حالا حداقل 10 نفر از دوستان جوانم غزل می‌گویند. اتفاقا در این سال‌ها بیش‌تر به غزل پرداخته شده است. شاید در نسل حسین منزوی غیر از چند غزل‌سرای معدود کسی را نداشتیم، اما الآن مثال‌های متعددی داریم.
جعفری آذرمانی اضافه کرد: افرادی که گاهی حرف‌هایی را درباره مرگ غزل بازگو می‌کنند، سلیقه‌شان در غزل، اصلا امروزی نیست و هنوز هم که هنوز است، فکر می‌کنند غزل حتما عاشقانه است. البته این رویکردشان خالی از تنگ‌نظری و سیاست‌ورزی نیست؛ زیرا می‌خواهند بگویند که برای مسائل اجتماعی امروز نمی‌شود غزل گفت، اما این نوع غزل‌ها گفته می‌شود و این‌گونه افراد فقط خودشان را از خواندن و فهمیدن این آثار محروم می‌کنند، وگرنه غزل راه خود را ادامه می‌دهد.
او در ادامه گفت: به نظر من، خیلی از مسائل ما به علت تنگ‌نظری است. مشکل ما امروز با متشاعران است؛ نه شاعران. درنهایت شاعران می‌دانند که اصل شعریت است، اما در این میانه متشاعران می‌خواهند بگویند، ما هم کسی هستیم و دعوا راه می‌اندازند.
جعفری آذرمانی همچنین درباره اهمیت مخاطب برای غزل امروز، گفت: شعر را نمی‌توان برای در و دیوار خانه گفت. قطعا مخاطب برای شاعر مهم است و شاعر غزل‌سرا بیش‌تر به مخاطب فکر می‌کند. در این زمینه غزل حتا از قالب‌های دیگر قابلیت بیش‌تری دارد. به نظر من، مخاطب آن‌قدر هم به این‌که این شعر غزل است، یا سپید، فکر نمی‌کند؛ به این فکر می‌کند که این شعر حرفی برای گفتن دارد و رگه‌هایی از اندیشه در آن هست، یا نه.
او اضافه کرد: اگر بتوانیم بفهمیم چه کسی شاعر است و چه کسی نیست، مهم‌تر است. دعوای اصلی دعوای سپید و غزل نیست، دعوای غیرشاعر با شاعر است. امروز دغدغه اصلی این است که کسانی که شاعر نیستند، از کسانی که شاعرند، انتقاد می‌کنند. علاوه بر این، من کسانی را هم دیده‌ام که به سبک‌های قدیمی و تکراری غزل و قصیده می‌گویند و سپیدسرایان را نفی می‌کنند.
این شاعر سپس درباره تأثیر «جایزه مستقل کتاب سال غزل» بر غزل امروز، گفت: خوبی این جایزه مستقل بودن آن است. البته بسیاری از شاعرانی هم که از امکانات دولتی استفاده می‌کنند، می‌خواهند شعرشان منتشر و دیده شود. وقتی رسانه دیگری ندارند، چه کنند؟ در طول دو دهه اخیر بسیاری از مجله‌های خصوصی، غزل را بایکوت کردند، ولی کسی به آن‌ها خرده نگرفت.
او افزود: در بررسی شعر یک دهه بسیار دیده‌ام که نویسنده مطلب، شعر را فقط شعر سپید می‌داند، ولی من همیشه سعی کرده‌ام در این‌گونه مطلب‌ها که بررسی مقطعی وضعیت شعر است، شاعران سپیدسرا را هم در کنار شاعران غزل‌سرا بیاورم و این نکته مهمی است.
انتهای پیام
