آیا وقت خرید طلا است یا حباب در راه است؟

به گزارش ایران اکونومیست؛ بازار طلا در سه ماه اخیر شاهد جهشی خیره‌کننده بوده است که تحلیلگران را به دو گروه تقسیم کرده است: گروهی این افزایش را اصلاح طبیعی روند صعودی بلندمدت می‌دانند و گروهی دیگر آن را نشانه هیجان بیش از حد بازار تلقی می‌کنند. این تقابل دیدگاه‌ها، بازار طلا را به صحنه‌ای از جدال میان منطق اقتصادی و روان‌شناسی جمعی تبدیل کرده است.

صعود تاریخی و اصلاح محتاطانه

افزایش شدید قیمت طلا در ماه‌های اخیر بی‌سابقه بوده و اصلاح بعدی بسیاری را شگفت‌زده کرده است. جیم اونیل، اقتصاددان برجسته و وزیر پیشین خزانه‌داری بریتانیا، معتقد است این حرکت هم نشانه شکوفایی و هم نشانه حباب است. به باور او، سرمایه‌گذاران خرد که از جا ماندن از بازار می‌ترسیدند، اصلی‌ترین محرک رشد اخیر طلا بوده‌اند.

هر صعود تازه، انگیزه‌ای برای رشد بیشتر ایجاد کرده و رفتار جمعی جای تحلیل بنیادی را گرفته است. این چرخه هیجانات کوتاه‌مدت باعث شد مسیر صعودی طلا با سرعت بالایی طی شود.

طلا و واقعیت‌های اقتصاد کلان

طلا همواره پناهگاهی در برابر تورم بوده است، اما نرخ تورم سالانه آمریکا در سپتامبر ۲۰۲۵ حدود ۳ درصد اعلام شد؛ عددی بالاست اما نسبتاً باثبات. در عین حال، تضعیف دلار و کاهش بازده اوراق خزانه زمینه افزایش تدریجی طلا را فراهم می‌کند، نه جهش ناگهانی.

اونیل می‌گوید بخشی از رشد اخیر ممکن است رفتار حبابی بازار باشد و بیش از ارزش واقعی اقتصاد افزایش یافته باشد.

نقش ژئوپلیتیک و دلارزدایی

همزمان، کشورهای بریکس و برخی دیگر مانند عربستان، امارات، مصر، اندونزی و ایران در تلاش هستند وابستگی خود به دلار را کاهش دهند و بخشی از ذخایر ارزی خود را به طلا منتقل کنند.

به باور اونیل، طلا دیگر تنها پناهگاه تورم نیست؛ بلکه ابزاری ژئوپلیتیک برای بازتعریف نظم مالی جهانی است و جایگاه بلندمدت آن را تقویت می‌کند.

سیاست پولی و نرخ بهره

سرنوشت طلا در نهایت با نرخ بهره و سیاست پولی بانک‌های مرکزی گره خورده است. نرخ‌های واقعی منفی و انتظار برای کاهش احتمالی نرخ‌ها، رشد طلا را منطقی و منطبق بر الگوهای تاریخی می‌سازد. هرچند سخنان اخیر جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو، فضا را محتاط کرده است، داده‌های بازار آتی احتمال کاهش نرخ در ماه آینده را حدود ۷۱ درصد نشان می‌دهند.

آیا طلا در حباب است؟

سال ۲۰۲۵ با واقعیت‌های متضاد برای طلا همراه است: کاهش تورم آمریکا، نوسانات دلار، تحولات ژئوپلیتیک و بی‌اعتمادی به نظام مالی جهانی.
اگر سرمایه‌گذاران خرد همچنان فعال بمانند، امکان امواج هیجانی وجود دارد؛ اما با ثبات بازار و افزایش نرخ واقعی، بخش بزرگی از سرمایه‌های سفته‌بازانه از طلا خارج خواهد شد.

بازار طلا تحت تأثیر عوامل اقتصادی، روانی و سیاسی است؛ نمادی از امنیت مالی، ابزار تنوع پرتفوی و استقلال از سلطه دلار. نوسانات آن، نتیجه همین چندگانگی است./ بنکر (Banker)