به گزارش ایران اکونومیست از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، غلامرضا زعیمی در وبینار تخصصی روز ملی خلیج‌فارس با اشاره به میراث‌تاریخی و همگرایی فرهنگی مردمان خلیج‌فارس، خلیج‌فارس را یکی از مهم‌ترین و پر مناقشه‌آمیزترین دریاهایی خواند که در جهان وجود دارد و گفت: شاید هیچ دریایی اینگونه در ایفای نقش حائز اهمیت نباشد.
این پژوهشگر با اشاره به اینکه هیچ شبهه‌ای بر سر نام این دریا نیست و من قصد ندارم در این مجال به این مسئله بپردازم تصریح کرد: آنچه در منابع تاریخی و جغرافیایی تاکنون به درستی عنوان شده نام‌هایی مانند دریای فارس، بحرالفارس و ... است و تمام اسناد و منابع موجود در سطح جهان بر این نام‌ها تأکید دارند و اگر شبهه‌هایی ایجاد شده ارزش پرداختن ندارند و علمی نیستند و مسائل سیاسی‌اند که توسط کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس راجع به آن صحبت می‌شود.
وی افزود: خلیج‌فارس به لحاظ تاریخی کانون یکی از نخستین تمدن‌های بشری به حساب می‌آید و مردمانی که دارای قدمت و اصالت تاریخی هستند می‌توان در یک توالی تاریخی میراث آنها را یافت و این میراث‌تاریخی مجموعه‌هایی از داشته‌ها و کنش‌هایی است که مردمان انجام داده‌اند و به عنوان یک میراث‌تاریخی از خود به جا گذشته و به دیگران منتقل کرده‌اند.
زعیمی در ادامه به دوره اساطیری و تاریخی در شاهنامه فردوسی اشاره کرد و گفت: ملت‌هایی بهترین اسطوره‌ها را دارند که از توالی و اصالت تاریخی برخوردارند، این ملت‌ها اسطوره‌های عمیق‌تری خواهند داشت و اهالی خلیج‌فارس از این دسته‌اند.
وی با معرفی برخی از اسطوره‌های خلیج‌فارس، اظهار داشت: اگر تاریخ خلیج‌فارس را مطالعه کنیم می‌بینیم که در پهنه این دریای با اهمیت اساطیر مختلفی شکل گرفته و در قالب قصه‌ها و داستانها به نسل‌های دیگر منتقل شده‌اند و این گونه در حال حاضر ما از اصالت تاریخی ملتی که در جوار این دریا زندگی کرده و حیاتشان به آن متصل بوده‌است باخبر می‌شویم.
۱۳۶ گزارش تاریخی-دریایی منحصربفرد در عجایب‌الهند
نادر کریمیان سردشتی عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری نیز در این وبینار با بیان مواردی در خصوص شناخت‌نامه بزرگ‌بن شهریار رامهرمزی دریانورد شهیر ایرانی و صاحب عجایب‌الهند، وی را ناخدای کشتی و نویسنده کتاب عجیب‌الهند خواند.
وی با اشاره به مطالعات گسترده‌اش در حوزه آب و علوم آب که به چاپ ۱۲ کتاب در این حوزه منجر شده است، گفت: سه جلد این کتاب‌ها مربوط به دانشنامه مشاهیر فنون آب، آبیاری و سازه‌های آبیاری است که در آنها به دریانوردان دوره‌های هخامنشی تا صفویه، زندیه و افشار اشاره و خدمات آنها گزارش شده است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری افزود: مسئله علوم آب و دریایی مقوله‌ای بسیار مهم است که متأسفانه با توجه به ارزش و اهمیت آن کمتر مورد توجه قرارگرفته و کتاب‌های اندکی در دوره معاصر در این زمینه نوشته شده و باید اهتمام بیشتری در معرفی این شخصیت‌ها داشته باشیم.
وی در ادامه به برخی از شخصیت‌ها و دریانوردانی که نام آنها در کتاب عجایب‌الهند آمده است اشاره کرد و گفت: در این کتاب داستانهای اعجاب انگیزی مطرح شده که برخی به دلیل شگفتی معتقدند قابل باور نیستند.
کریمیان سردشتی اظهارکرد: اگر به این داستانها از نظر ادبی بنگریم این کتاب یک اثر ارزشمند محسوب می‌شود که در آن ۱۳۶گزارش تاریخی-دریایی در حوزه دریانوری تدوین شده است.
وی با اشاره به اینکه حوزه خلیج‌فارس دریانوردان، دانشمندان و نوابغی را در خود داشته که گمنام‌اند و این کتاب که در قرن چهارم هجری قمری تدوین شده تنها منبعی است که این افراد را به ما می‌شناساند تصریح‌کرد: این کتاب در سال ۱۳۴۸ توسط محمد ملک‌زاده از زبان عربی به زبان فارسی برگردانده شده و در ۲هزار نسخه به چاپ رسیده است.
خلیج‌فارس میراث‌معنوی ایرانیان است
مژگان اسماعیلی رئیس پژوهشکده زبان‌شناسی کتیبه‌ها و متون نیز در ادامه با اشاره به نام‌گذاری روز ملی خلیج فارس همزمان با سالروز اخراج پرتغالی‌ها از تنگه هرمز و خلیج‌فارس به رهبری امام قلی خان گفت: این پژوهشکده در کنار برگزاری نشست‌های تخصصی گرامیداشت مناسبت‌های تقویم ملی را نیز در برنامه دارد.
وی با اشاره به جایگاه ارزشمند خلیج‌فارس در طول تاریخ تصریح کرد: خلیج‌فارس همواره مورد نظر قدرت‌های بزرگ، بازرگانان و تجار بوده است و در حوزه فرهنگ تمدنی ما جایگاه بالایی دارد بطوری‌که شایسته است ما اقدامات ارزشمند و در خوری را برای بزرگداشت این منطقه استراتژیک انجام دهیم.
این زبان‌شناس با بیان اینکه ایرانیان در طول تاریخ و از زمان امام قلی‌خان، رییس علی دلواری و ... تا ۸سال دفاع مقدس از خلیج‌فارس حراست کرده‌اند افزود: خلیج‌فارس تنها از نظر استراتژیک و به لحاظ یک مرکز فرهنگی و تمدنی بودن مهم نیست بلکه به عنوان یک میراث‌معنوی برای ما ارزشمند است.
اسماعیلی گفت: مطالعات باستان‌شناسی قدمت و سابقه این منطقه را برای ما مشخص کرده و ما باید به بهترین شکل ممکن از آن حفاظت کنیم که در این راستا پژوهشگاه و به طور اخص پژوهشکده زبان‌شناسی، متون و کتیبه‌ها در هر سه گروه توان فعالیت و پژوهش را دارد.
وی گفت: امیدواریم با حضور دستگاه‌های مرتبط بتوانیم سال آینده برای بزرگداشت روز ملی خلیج‌فارس همایش حضوری برگزار کنیم و به زودی دبیرخانه این همایش دایر می‌شود تا بتوانیم با برنامه‌ریزی و هماهنگی از حضور پژوهشگران و صاحبنظران این حوزه استفاده کنیم.
