دولت‌ها بدنبال جایگزینی برای دلار آمریکا

به گزارش روز یکشنبه ایران اکونومیست، پایگاه اینترنتی اوراسیا ریویو در مقاله‌ای نوشت: به نظر می رسد که آمریکا از آسیب اقتصادی که به روسیه در پی حمله مسکو به اوکراین وارد کرده است، بسیار خرسند است. اما اقتصاددانان هشدار می‌دهند که واشنگتن نسبت به آسیبی که این تحریم‌ها بر همان سیستم‌هایی که پس از جنگ جهانی دوم برای گسترش و تقویت قدرت خود در سراسر جهان ایجاد کرده بود، چشم بینایی ندارد.

جهانی شدن و تسلط دلار آمریکا که شکوفایی و قدرت جهانی غرب را در ۷۶ سال گذشته تضمین کرده، می‌تواند با تحریم‌هایی که آمریکا علیه سایر کشورها اعمال می‌کند تضعیف یا حتی نابود شود. در طول سال های گذشته، یک جایگزین برای سیستم مالی تحت رهبری آمریکا با قدرت هژمونی کمتر که توسط کشورهای کمتر قدرتمند طراحی شده ممکن است جایگزین سیستم موجود شود.

به گزارش پایگاه اینترنتی The Cradle، سرگئی گلازیف، اقتصاددان روسی و عضو شورای مالی ملی بانک روسیه، سیستم مالی جهانی جدیدی را پیشنهاد کرده که زیربنای آن رمزارزها با پشتوانه سبدی از ارزهای خارجی جدید و منابع طبیعی از کشورهای عضو باشد. گلازیف در مصاحبه‌ای می‌گوید که این امر هم جنوب جهانی را از بدهی‌های غربی و هم از ریاضت اقتصادی ناشی از صندوق بین‌المللی پول آزاد می‌کند.

سلاح های کشتار جمعی

راگورام راجان، اقتصاددان هندی، در یادداشتی برای سایت پروجکت ایندیکیت، تحریم‌های آمریکا را «سلاح‌های کشتار جمعی» توصیف کرد. آنها شرکت ها، مؤسسات مالی، معیشت و حتی زندگی را نابود می کنند. راجان هشدار داد که اگر این تحریم‌ها به طور گسترده مورد استفاده قرار گیرند، می توانند روند جهانی شدن را که به جهان مدرن امکان شکوفایی داده است را معکوس کنند.

وی نوشت: با توجه به نحوه تصرف دارایی های سایر کشورها یا مسدود کردن آنها توسط آمریکا و غرب، هند، چین و بسیاری از کشورهای دیگر ممکن است نگران دارایی های ارزی خود در کشورهای قدرتمند باشند. این اقتصاددان خاطرنشان می کند که کشورها همچنین ممکن است محل فعالیت بانک هایشان را محدود کنند تا آسیب پذیری خود را در برابر چنین تهدیدهایی کاهش دهند.

براین اساس ملاحظات سیاسی و نه اقتصادی، تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری های خارج از کشور را تعیین می کند.

وقتی تحریم‌ها به ابزار قدرت تبدیل می‌شوند، بسیاری از کشورها تمایل دارند از آن استفاده کنند و در نتیجه یکپارچگی اقتصادی جهانی را به سخره بگیرند.

دلار زدایی

بر اساس گزارش  تارنمای www.longfinance.net ، آگاهی روزافزونی وجود دارد که دلار آمریکا قدرت زیادی برای آلوده کردن اقتصاد جهانی به تورم خود و تأثیر افزایش نرخ بهره این کشور دارد که هر دو آنها به طور عمده از اهداف مدیریت داخلی در آمریکاست. راجان، اقتصاددان هندی هشدار داد که کشورها ممکن است به دنبال جایگزینی برای دلار و شبکه پیام‌رسانی مالی سوئیفت باشند که منجر به «تجزیه سیستم پرداخت جهانی» شود.

تام اوکانر در  نیوزویک،   مدت‌ها قبل از بحران اوکراین، نوشت که تحریم‌ها تاثیرگذارترین ابزار آمریکا در امور بین‌الملل، یعنی قدرت دلار آمریکا را تنزل داده است.

و به گفته بن استیل، مدیر اقتصاد بین‌الملل در شورای روابط خارجی، جایگزین‌های دلار در حال افزایش و بهبود هستند. استیل خاطرنشان کرد: چین و روسیه، و حتی شرکای غربی مانند ترکیه و هند، می‌خواهند با ارزهای ملی خود در زمانی که منافعشان مناسب باشد، تجارت کنند. وی افزود: چین یک پروژه رمزارز بلندپروازانه برای کمک به کشورها برای دور زدن سیستم بانکی جهانی تحت تسلط آمریکا دارد.

بانک توسعه جدید کشورهای عضو بریکس شامل برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی؛ بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیایی مستقر در چین، سازمان همکاری شانگهای (SCO) و اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EEU) به رهبری روسیه، می توانند سیستم مالی و پرداخت خود را طراحی کنند.

وب سایت  www.longfinance.net  می گوید که با شروع جنگ تجاری بین آمریکا و چین، روند «دلارزدایی» شتاب زیادی به خود گرفت. دولت ترامپ از تحریم ها علیه کشورهای متحد برای محافظت از اقتصاد آمریکا و همچنین ابزاری برای چانه زنی در مذاکرات تجاری استفاده کرد.

در سال ۲۰۱۳، استرالیا و چین توافق کردند که با ارزهای ملی تجارت کنند. در همان سال، برزیل و چین توافق کردند که با ارزهای برزیل و چین تجارت کنند. از سال ۲۰۱۱، چین با استرالیا، روسیه، ژاپن، برزیل و ایران قراردادهایی برای تجارت با ارزهای ملی منعقد کرده است. در سه ماهه اول سال ۲۰۲۰، سهم دلار در تجارت دوجانبه چین و روسیه به کمتر از ۵۰ درصد رسید. در سال ۲۰۱۵، چین CIPS یا(سیستم پرداخت بین‌بانکی فرامرزی را برای پرداخت‌های ارزی و تجاری و به عنوان جایگزینی برای سوئیفت راه‌اندازی کرد.

از پایان سال ۲۰۱۹، اتحادیه اروپا «ابزار حمایت از مبادلات تجاری (INSTEX) » را یک وسیله ویژه (SPV) برای تسهیل مبادلات غیر دلاری و غیر سوئیفتی با ایران برای دور زدن تحریم های آمریکا ایجاد کرد. در ۳۱ مارس ۲۰۲۰، اولین معامله اینستکس ایران و اتحادیه اروپا برای پوشش واردات تجهیزات پزشکی ایران برای مقابله با کووید-۱۹ منعقد شد. از مارس ۲۰۱۸، چین خرید نفت را به یوان با پشتوانه طلا را آغاز کرد.

تلاش فعلی چین برای دلارزدایی شامل توسعه یک رمزارز است. این ابتکار برای توسعه یک سیستم پرداخت داخلی است که می تواند در سطح جهانی مورد استفاده قرار گیرد. این ابتکار تلاش‌های چین را برای ایجاد جایگزین‌هایی برای شبکه‌های اقتصادی، مالی، تجاری و فناوری جهانی که تحت کنترل آمریکا، افزایش می دهد.

هند و روسیه قرار است تجارت تسلیحاتی را به روبل و روپیه انجام دهند تا تحریم های آمریکا علیه مسکو را دور بزنند.

به هر حال، همانطور که  longfinance.net  اشاره می کند، دلار همچنان در آینده قابل پیش بینی بر جهان حکومت خواهد کرد. چین خود دارای ذخایر دلاری هنگفتی است و چین دومین اقتصاد بزرگ جهان است.