به گزارش
ایران اکونومیست, خبرگزاریرویترز اظهار کرد: این خبرگزاری در گزارشی به بررسی مهمترین مسائل هسته ای ایران و مذاکرات هسته ای پیش روی این کشور با گروه ۱+۵ پرداخته است که در ذیل به آن اشاره میشود.
گروه ۱+۵ و جمهوریاسلامیایران در شرایطی مذاکرات هستهای خود را آغاز میکنند که به دنبال بهبود جزئی روابط ایران و آمریکا پس از نشست مجمع عمومی سازمانملل متحد فضای نسبتا خوشبینانهای در جهان برای حل مسئله هستهای ایران شکل گرفتهاست.
توقف غنیسازی اورانیوم، بازرسی بازرسان آژانسبینالمللی انرژیاتمی از همه تاسیسات هستهای ایران، و لغو تحریمهای شدید غرب علیه ایران از جمله مواردی است که این کشورها باید بر سرآن با هم گفتگو کنند.
کارشناسان مسائل سیاسی معتقدند نشست ژنو فرصت منحصر به فردی به منظور آغاز یک روند دیپلماتیک مستمر و کاهش بحران بین تهران و غرب به شمار میرود. غرب مدعی است ایران به طور مخفیانه درحال تلاش برای دستیابی به تکنولوژی تولید سلاحهای هستهای است.
پیش ازاین حسن روحانی رئیسجمهور جدید ایران اعلام آمادگی کرده بود که نگرانیهای بینالمللی در خصوص فعالیتهای هستهای ایران را برطرف کند این درحالی است که ایران بارها نظامی بودن فعالیتهای هستهای خود را تکذیب کرده است.
پس از سالها مذاکرات ناکام بین غرب و ایران اینبار مذاکرهکنندگان غربی به رهبری کاتریناشتون مسؤول سیاستخارجیاتحادیهاروپا به تلاش درخصوص امکان رسیدن به توافقی که دوطرف به آن راضی باشند پایبند شدهاند.
معلوم نیست ایران چه پیش شرط هایی را مطرح خواهد کرد که این شش کشور برسرآن به توافق برسند و تحریمهای اصلی اعمال شده علیه ایران بویژه تحریمهای نفتی و بانکی را لغو کنند.
مهمترین موضوعاتی که دراین مذاکره مطرح خواهد شد و غرب و ایران بهجد خواهان تحقق آن هستند عبارتنداز:
- غنیسازی با درصد بالا:نگرانیهای غرب عمدتا مربوط به تلاشهای ایران در خصوص غنیسازی بیست درصدی اورانیوم میباشد. درحقیقت این سطح از غنیسازی میتواند مهمترین خلأ موجود در راه ساخت سوخت تولید سلاحهای هستهای را پرکند. گفتگوکنندگان غربی معتقدند که باید در چارچوب یک توافقاولیه به منظور اعتمادسازی ایران غنیسازی را متوقف کند.
لازم به ذکر است غربیها از دوسال پیش بارها از ایران خواستهاند که غنیسازی بیستدرصدی اورانیوم را متوقف و مقادیری که تاکنون آنرا غنیسازی کرده به خارج بفرستد و نیروگاه غنیسازی "فردو" را تعطیل کند.
غربی ها در مقابل به طرف ایرانی پیشنهاداتی ازقبیل لغو تحریمهای تجارت طلا ومعادن گرانبهای ایران و پتروشیمی اینکشور را مطرح کرده اند که ایران این این پیشنهادات را رد کرده است.
غرب از نزدیک بر مقادیر گاز هگزا فلوراید (UF۶) اورانیوم غنی سازی شده بیست درصدی در ایران نظارت دارد. این درحالی است که اسرائیل بارها تهدید کرده که اگر گفتگوهای دیپلماتیک منجر به توقف برنامههای هستهای ایران نشود و این کشور به مواد اولیه ساخت بمب هستهای دستپیدا کند به ایران حمله میکند.
- غنی سازی در درصد پایین:غربیها میگویند اگر مذاکرهکنندگان ایرانی قصد دارند گامهایی سریعتر به سوی کاهش تحریمها بردارند باید به مسئله غنیسازی اورانیوم با درصد پایینتر بپردازند.
یکی از راههای کاهش نگرانی غرب از برنامههای هستهای ایران کاهش تولید و مقادیر غنی سازی شده ۵۰ درصدی اورانیوم در اختیار ایران است که میتوان برای تولید سوخت نیروگاههای هستهای و ساخت بمبهستهای ازآن استفاده کرد.
کارشناسان غربی معتقدند که مقادیراورانیومی که ایران دراختیار دارد برای ساخت چندین بمب کافی است.
ممکن است ایران با باقیماندن مقادیر غنیسازی شده اورانیوم در ایران و قائل شدن حدی برای نصب دستگاههای سانتریفیوژ که برای غنیسازی اورانیوم بهکار میرود موافقت کند.
- ساخت تاسیسات هسته ای دیگر:کشورهای غربی همچنین از سایر فعالیتهای هستهای ایران بویژه نیروگاه آبسنگین اراک ابراز نگرانی نمودهاند و کارشناسان مدعی هستند با راهاندازی ایننیروگاه ایران قادر خواهد بود پلوتونیوم تولید کند. تولید پلوتونیوم دومین روش ساخت بمبهای هستهای را برای ایران فراهم میکند.
- شفافیتدیپلماتها و کارشناسانغربی معتقدند اجازه ایران به بازرسی بدون قیدوشرط بازرسان آژانس بینالمللی انرژیاتمی از تاسیساتهستهای اینکشور مطابق با پروتکل الحاقی "ان.پی.تی" میتواند مسیر رسیدن به یک توافق در خصوص حل مسئله هستهای تهران را هموارتر کند.
کشورهای ۱+۵ معتقدند که ایران به قواعدی پایبند باشد و خود را ملزم به این بداند که درباره هرگونه فعالیت درخصوص ساخت تاسیساتهستهای به آژانس خبر بدهد.
انجمن "سیطره بر سلاحها" که یک مؤسسه پژوهشی آمریکایی است اعلام کرده با توجه به اینکه ایران بعید است برنامهها و فعالیتهای هستهای خود را متوقف کند این آمادگی را دارد که بازرسی کارشناسانآژانسبینالمللی انرژیاتمی از تاسیسات هستهای خود را تقویت کند.
از جمله خواستههای اصلی آژانس بینالمللی انرژی اتمی بازرسی از تاسیسات نظامی پارچین است که گمان میرود ایران ۱۰ سال قبل برخی از مواد مرتبط با ساخت سلاحهای هستهای را دراین مکان آزمایش کردهاست.
رسیدن به توافق:رسیدن به هرگونه توافق نهایی بسیار دور تر از آنچه به نظر میرسد که واضح است. شورای امنیت سازمانمللمتحد تاکنون با صدور چندین قطعنامه علیه ایران خواستار تعلیق کامل غنی سازی در اینکشور شده است. این درحالی است که دیپلماتهای غربی در گفتگوهای خود اذعان داشتهاند که به ایران این اجازه را خواهند داد تحت یک نظارت سختگیرانه و با قیدوشرط تا سطح معینی به غنیسازی اورانیوم بپردازد. این درحالی است که مقامات ایرانی از غرب خواستهاند که حقوق این کشور در زمینه غنیسازی اورانیوم را به رسمیت بشناسد و تحریمهای اقتصادی علیه ایران را لغو کند.
مذاکرات هسته ای بین ایران و گروه ۱+۵ روزهای سهشنبه وچهارشنبه هفته جاری در ژنو برگزار میشود.