مطمئن باشید آنتن‌های تلفن همراه بی‌ضرر است

شرکت ارتباطات سیار ایران که اکنون همراه اول نام گرفته، بزرگ‌ترین اپراتور تلفن همراه کشور است و ورود سایر اپراتور‌ها نیز نتوانسته از حاکمیت تام و تمام آن کم کند. با این حال، مردم و کار‌شناسان همواره درباره ابعاد مختلف فعالیت همراه اول از قیمت خدمات و کیفیت تماس گرفته تا مضر بودن اموج آنتن‌های بی‌تی اس (BTS) شهری و ناشفاف بودن وضع سهامداران و مالکیت این شرکت، سوالات و ابهامات متعددی دارند. وحید صدوقی، مدیر عامل همراه اول در برابر پرسش‌های صریح پاسخ‌هایی به برخی از این ابهامات داده که بعضی قانع کننده است و برخی نه.

*****
*ابتدای صحبتم باید بگویم شایعاتی در مورد رفتن شما از مخابرات و همراه اول شنیده می‌شود. آیا از آن خبر دارید به نظر شما ریشه این شایعات در چیست؟

بله، شنیده‌ام. به هر حال این دیدگاه وجود دارد که وقتی دولت تغییر می‌کند عمده بنگاه‌ها هم باید تغییراتی داشته باشند. این شایعات در دوره هر دولت جدید مطرح می‌شود و دلیل آن نیز سابقه تغییراتی است که در مخابرات دولتی رخ می‌داد. با این حال توجه داشته باشید مخابرات ایران و همراه اول چند سالی است خصوصی شده و تغییرات دولت در آن کمتر موثر است و انتخاب مدیران این شرکت به عهده سهامداران مخابرات است.

*آیا شخص وزیر نیز در انتخاب مدیران نقش عمده‌ای دارد؟

20 درصد از سهام مخابرات مستقیم متعلق به دولت است و 20 درصد آن نیز به عنوان سهام عدالت در اختیار دولت قرارد دارد؛ بنابراین دولت در انتخاب هیات مدیره مخابرات نیز نقش دارد.

در نظر داشته باشید زمانی که سهام مخابرات وارد بورس شد 170 تومان قیمت داشت، اما سهامدار عمده که 50 درصد به علاوه یک سهم را خرید برای هر سهم 340 تومان یعنی دو برابر قیمت پرداخت. حدود چهار هزار میلیارد تومان از هشت هزار میلیارد تومان به خاطر‌‌ همان یک سهم مدیریتی است که دولت بتواند با دستاویز قرار دادن آن در مدیریت مخابرات دخالت داشته باشد.

*با این تفاسیر آیا در حال حاضر مخابرات و در پی آن همراه اول واقعا شرکت خصوصی محسوب می‌شود؟

من از وقتی مخابرات، شرکت دولتی بود در آن فعالیت می‌کردم و در زمان گذار به بخش خصوصی، یعنی سال‌های 87 و 88 نیز در این شرکت بودم و تا امروز هم که در خدمت شما هستم، تحولات این شرکت را دیده‌ام. اصلیترین اتفاقی که در همه جای دنیا برای تغییر ماهیت دولتی به خصوصی رخ می‌دهد این است که تصمیم گیری‌ها سریع می‌شود. برای مثال زمانی که مخابرات یک شرکت دولتی بود اگر می‌خواستیم از شریک خارجی خرید کنیم فرآیندی طولانی داشت که شامل تائید هیات مدیره همراه اول، هیات مدیره مخابرات ایران، وزارت ارتباطات، کمیته ترک تشریفات دولت و در‌‌نهایت شورای اقتصاد بود و این امر حداقل شش ماه زمان می‌برد، اما در حال حاضر این تصمیم گیری کمتر از یک هفته زمان می‌برد. پس با تبدیل شش ماه به یک هفته حداقل می‌توانیم بگوییم از این بعد شرکت خصوصی شده است. از طرفی، سهامدار بخش خصوصی دقت بیشتری دارد که هزینه‌ها کجا خرج می‌شود، اما در شکل دولتی گاهی اوقات ده سال زمان می‌برد که این امر به نقطه سر به سر برسد. در عین حال سرمایه گذار بخش خصوصی شرکت برای اینکه بتواند در آینده هم رهبری خود را در حوزه ارتباطات سیار حفظ کند، آن را مدیریت می‌کند.

*پس قبول دارید مخابرات فقط از نظر مدیریتی و سیستمی و نه از نظر سرمایه‌ای، به شکل شرکت‌های خصوصی نزدیک شده است.

به نظر شما ما از بخش خصوصی چه انتظاری داریم؟ آیا غیر از این است که این بخش از بروکراسی دولتی بیرون بیاید. ما در اقتصاد سه بخش دولتی، خصوصی و تعاونی تعریف کرده‌ایم که در بخش خصوصی، خصوصیت سرعت عمل که به آن اشاره کردم وجود دارد و این خصوصیت در حال حاضر در مخابرات مشهود است.

*اما علاوه بر این سه بخشی که شما به آن اشاره کردید در ایران یک بخش دیگر هم داریم که شبه دولتی خوانده می‌شود. آیا قبول دارید مخابرات در این دسته قرار دارد؟

در تعاریف اقتصادی، بخشی به نام شبه دولتی وجود ندارد و این تعریفی است که در جامعه می‌شود. البته بخش شبه دولتی وجود دارد که باید ببینیم در تصمیماتش شبیه کدام یک از این بخش‌ها عمل می‌کند. ما در همراه اول تعریف یک بنگاه خصوصی را حس می‌کنیم.

*بنگاه خصوصی بنا به خروجی تعریف می‌شود. یعنی اینکه سود و خروجی بنگاه به چه کسی تعلق می‌گیرد. به نظر می‌رسد سهامداران شما شاید بخش دولتی نباشند، اما بخش خصوصی هم نیستند.

نه. این را قبول ندارم. 90 درصد سهام ما متعلق به مخابرات ایران و 10 درصد نیز در بورس است که مردم آن‌ها را خریده‌اند. تصمیمات ما به واسطه آن 10 درصد سهامی که مردم در اختیار دارند، گرفته می‌شود و من به شخصه همیشه طرفدار آن اقلیت هستم، چرا که اعتقاد دارم آن 90 درصد از حق خود دفاع می‌کند، اما این 10 درصد باید مراقبت و محافظت شون که ضرر نکند.

سهام مخابرات ایران هم 51 درصد متعلق به کنسرسیوم توسعه اعتماد مبین است که هفت عضو دارد و از جمله آن‌ها بانک پارسیان و بانک سینا را می‌توان نام برد که ماهیت خصوصی دارند و طبق اسناد ثبت شرکت‌ها دقیقا مالکیت آن‌ها مشخص است. بقیه نیز شامل 20 درصد سهام عدالت، 20 درصد سهام دولت، 5 درصد سهام کارکنان و 5 درصد سهام در بورس است.

در عین حال در نظر داشته باشید الزامات بورس مبنی بر شفاف بودن صورت‌های مالی بر این شرکت نیز حاکم است و ما همیشه سعی کرده‌ایم هر سه ماه، صورت‌های مالی را حداکثر 20 روز بعد از سررسید در بورس عرضه کنیم. ما حتی مجمع‌های سالیانه خود را که حجم سنگینی از کارهای مالی و حسابرسی دارد، قبل از همه شرکت‌های بورسی برگزار می‌کنیم و این مساله نشان می‌دهد به سهامداران خود پاسخگو هستیم و کارهای مالی ما شفاف است.

*حال که صحبت به اینجا رسید آیا شما این شرکت را از نظر آمار و ارقام، شفاف می‌دانید؟

این را مردم و اصحاب رسانه باید بگویند که آیا ما توانسته‌ایم شفاف عمل کنیم یا خیر، اما چون ما از فرابورس به بورس وارد شده‌ایم و بر اساس قواعد آنجا شفاف بودن اهمیت دارد، عملکرد ما تحت نظارت است. در کل ما خودمان را موظف به شفاف سازی می‌دانیم. تمام آمار را به تفکیک در مصاحبه‌های عمومی و در اظهارنامه‌های مالی چه به دولت و چه به بورس و مجمع اعلام کرده‌ایم.

*شما به پاسخگوبودن این شرکت چه نمره‌ای می‌دهید؟

بهتر است من نمره ندهم، اما عملکرد‌ها نشان می‌دهد نمره قابل قبولی در این زمینه داریم.

*بسیاری، از پاسخگو نبودن این شرکت به مشترکان درباره پوشش نداشتن شبکه و آنتن دهی گلایه دارند. نظر شما چیست؟

قبول دارم اشکالاتی در این باره بخصوص در زمینه پوشش و آنتن دهی شبکه تلفن همراه وجود دارد. متاسفانه ما در بعضی نقاط تهران با مشکلات جدی در این باره مواجه شده‌ایم. بار‌ها از رسانه‌ها خواسته‌ایم در این زمینه به ما کمک کنند، چون این مشکل ناشی از باور غلطی است که در جامعه رواج یافته و آن هم مضربودن آنتن‌های تلفن همراه است؛ در حالی که هیچ مرجعی زیانبار بودن این امواج را تائید نکرده است. مردم فکر می‌کنند اگر آنتن بی‌تی اس نزدیک آن‌ها باشد برایشان مشکلاتی به وجود می‌آید، در حالی که اگر افراد از آنتن تلفن همراه دور باشند آنتن دهی ضعیف می‌شود و گوشی برای ارتباط با شبکه باید توان بیشتری مصرف کند. آنتن‌های ما power control (کنترل کننده توان) دارد و اگر فاصله در حد 50 یا 100 متر باشد گوشی توان کمتری مصرف می‌کند، اما اگر فاصله زیاد باشد توان مصرفی بالا می‌رود و این مضر است. در جاده‌ها که فاصله آنتن‌ها چند کیلومتر است، اگر چند دقیقه با تلفن همراه صحبت کنید متوجه گرم شدن باتری گوشی و کم شدن شارژ آن می‌شوید و این دور بودن از آنتن یعنی استفاده از توان بیشتر و در نتیجه تشعشعات قوی‌تر.

ما ادعا می‌کنیم در تهران با 3000 سایت بیشترین تعداد آنتن و کمترین فاصله را با ده میلیون مشترک داریم، اما به دلایل عمده‌ای از جمله همکاری نکردن شهرداری برای نصب آنتن با این مشکل مواجه بوده و هستیم. آن‌ها اجازه توسعه مناسب را نمی‌دهند و ما به خاطر تغییرات شکل معماری شهر و نیاز به جابه جایی مجبور هستیم هر سال حدود 40 تا 50 سایت را جا به جا کنیم که این مساله علاوه بر هزینه چند ده میلیونی جابه جایی، پوشش دهی را نیز دچار اختلال می‌کند.

*برای رفع این دغدغه چه کاری انجام می‌دهید؟

ما در حد توان تلاش کرده‌ایم این ذهنیت را تغییر دهیم، اما موفقیت مورد نظرمان حاصل نشده است. با اینکه تمام تجهیزات ما، استانداردهای بین المللی و سازمان انرژی اتمی را دارد و حتی جایی که استاندارد سطح پرتو را یک واحد مشخص کرده ما توان ارسالی را به یک صدم کاهش می‌دهیم، اما باز همچنین شاهد تشکیل آزمایشگاه‌های بررسی تشعشعات امواج الکترو مغناطیس بر بدن انسان در دانشگاه‌ها هستیم و این بررسی‌ها همچنان انجام می‌شود. آن‌ها تا امروز دو بار در 50 میدان تهران این بررسی‌ها را انجام داده‌اند و باید بگویم اما چگالی امواج تلفن همراه از چگالی امواج رادیو و تلویزیون کمتر بوده است.
در نظر داشته باشید یک آنتن رادیو AM در کرج نصب می‌شود و کل تهران را پوشش می‌دهد و بنا به بررسی‌ها چگالی آن 27 برابر تلفن همراه است، اما چون آنتن دکل رادیو دیده نمی‌شود کسی هم نگران آن نیست، اما آنتن‌های تلفن همراه به خاطر شکل و شمایلشان که دارند در نظر مردم خطرناک است. توان ارسالی این آنتن‌ها 20 وات است که این توان بار‌ها در همه جای دنیا برای انسان تست شده و هیچ مرجعی آن را مضر نمی‌داند. بیش از شش تا هفت میلیارد از این آنتن‌ها در جهان واگذار شده و در همه کشور‌ها از همین آنتن‌ها استفاده می‌شود.

*توصیه ایمنی هم درباره این آنتن‌ها دارید؟

ما توصیه می‌کنیم در جایی که نمایشگر آنتن پر بود مردم از تلفن همراه استفاده کنند و جایی که آنتن دهی ضعیف است تماس نگیرند، چون گوشی توان کمتری ارسال می‌کند. در عین حال همچنان از رسانه‌ها عاجزانه می‌خواهیم در این زمینه ما را یاری کنند تا بتوانیم شفاف سازی کنیم.

مشکل اصلی ما با شهرداری است و تا امروز 400 درخواست بررسی سایت بی‌تی اس را به شهرداری داده‌ایم، اما به چهار سایت اجازه نصب داده‌اند. در حال حاضر ما مجبوریم سایت پرتابل نصب کنیم تا سایت جدید راه اندازی شود. بیش از 50 سایت پرتابل آماده کرده‌ایم تا در نقاط مشکل دار نصب کنیم، اما به همین سایت‌های پرتابل نیز مجوز نصب نمی‌دهند.

*مشکل شهرداری در این باره چیست؟

شهرداری، قوانین و مقرراتی وضع کرده است که برای ما محدودیت ایجاد می‌کند، مثلا می‌گویند در مدرسه، بیمارستان و حتی فضای سبز نباید آنتن نصب شود. همچنین وقتی می‌خواهیم مجوز بگیریم با انواع مشکلات مواجه هستیم. عمدتا در چهار یا پنج شهر بزرگ با ما همکاری نمی‌شود که این برایمان مشکل ساز شده و فقط با همکاری شهرداری می‌توانیم مشکلات آنتن دهی را در شهر‌ها رفع کنیم.

*البته قوانین شورای شهر استدلال علمی دارد. آیا کشورهای دیگر این محدودیت‌ها را ندارند؟

اگر سایت ما برای مردم چه در مناطق مسکونی و چه بیمارستانی ضرر داشته باشد، در اندازه گیری مشخص می‌شود. توان امواج تلویزیون 9 برابر و توان امواج رادیو 27 برابر است، اما مگر می‌توانیم رادیو و تلویزیون را خاموش کنیم؟ 90 درصد آنتن‌هایی که خارج از کشور دیده‌ام روی پشت بام‌ها نصب شده است، اما اینجا می‌گویند برای نصب آنتن روی پشت بام مجوز نمی‌دهند. یعنی ما با یک ناهماهنگی در مکان یابی مناطق مورد نیاز و نصب سایت‌هایمان روبه رو هستیم.

* استدلال شهرداری این است که این آنتن‌ها سازه محسوب می‌شوند و وجودشان می‌تواند به ساختمان آسیب بزند. آیا وزن سایت‌های روی بام برای ساکنان آنجا خطرساز نیست؟

ما برای نصب، بهترین و ایمن‌ترین نقطه را انتخاب می‌کنیم و این ملاحظات را حتما در نظر می‌گیریم.

آیا حاضر هستید در منزل یا مدرسه فرزندتان این آنتن را نصب کنید؟

همین پشت اتاق من در فاصله کمتر از ده متری آنتن نصب شده است. این آنتن قبلا دور‌تر بود و من خواستم آن را نزدیک‌تر بیاورند. همیشه فاصله من تا آنتن داخل راهرو در حد پنج یا شش متر است و دلیلش این است که در فاصله کمتر، توان و انرژی کمتری مصرف می‌شود. اگر به منزل من هم مراجعه کنند من اجازه نصب آنتن می‌دهم چون می‌دانم کمترین میزان تشعشع زیر آنتن است.

*آیا کم کاری فرهنگی، اجتماعی و دانشگاهی خودتان باعث این مشکلات نبوده است؟

ما از شش سال قبل با دانشگاه‌های شریف، تهران، پلی تکنیک، علم و صنعت و تربیت مدرس همکاری داریم که همه برای شفاف سازی اجتماعی و دانشگاهی است، اما رویکرد ما تبلیغ این موارد نیست به همین علت آگاهی مردم از این موارد کمتر است.

*تکلیف ودیعه‌هایی که زمان ثبت نام تلفن همراه گرفته می‌شد، چه شد؟

طبق قانون از سال 73 در زمان ثبت نام تلفن همراه و ثابت مبالغی به عنوان ودیعه دریافت و این سرویس ارائه می‌شد. میزان آن‌ها در بخش همراه از 130 هزار تومان تا 290 هزار تومان بود و ودیعه‌ها به صورت امانت در اختیار شرکت مخابرات قرار دارد که هر زمان مشترک بخواهد می‌تواند با پس دادن اشتراک، ودیعه را دریافت کند.

*یعنی پس از خصوصی سازی لازم نبود پول‌های مردم به آن‌ها برگردانده شود؟

دقت کنید چه چیزی تغییر کرده است. سهامدار شرکت تغییر کرد. آیا قرارداد ما با مشترکان هم تغییر کرد؟ بین ما و مشترک دائمی قراردادی بود که ما به ازای اشتراک، حق اتصال و ودیعه می‌گرفتیم. آن زمان حق اتصال ده هزار تومان بود حالا 120 هزار تومان شده است که این مبلغ هم قابل بازگشت نیست.

*پس به جای ودیعه، هزینه اتصال و قیمت خط را 12 برابر کرده‌اید؟

ما مجری بودیم. سازمان تنظیم مقررات این قوانین را تصویب کرد و این مبلغ هزینه اتصال دائمی است.

*بالا‌ترین مبلغ ودیعه چقدر بود؟

این ودیعه 290 هزار تومان بود که در سال‌های ابتدایی دریافت شد. در حال حاضر صاحبان خط می‌توانند آن را پس دهند و ودیعه را بگیرند و با مبلغ کمتری سیمکارت جدید بخرند.

*شما‌‌ همان شماره قبلی را به آن‌ها می‌دهید؟

خیر، دیگر آن شماره نخواهد بود، چون آن اشتراک پس داده می‌شود.

*هزینه و سود شرکت به طورخلاصه چه مقدار است؟

سال گذشته 6090 میلیارد تومان درآمد شرکت بوده که از این مبلغ 1900 میلیارد تومان سود خالص محاسبه شده است.

*پس از خصوصی سازی، سود شرکت برای دولت چقدر بوده است؟

طی سه سال بعد از خصوصی سازی، از محل سهم دولت، مالیات و سایر موارد جمعا بالغ بر 7000 میلیارد تومان به دولت پرداخته‌ایم. در حالی که در شش سال قبل از خصوصی سازی این عدد حدود 4700 میلیارد تومان بود.

*دلیل رشد درآمد دولت چه بود؟

دلیل این است که در حال حاضر دولت از هر مکالمه حدود 30 درصد دریافت می‌کند. منتظر محاسبه سود هم نمی‌شود و سهم خود را مستقیم از محل درآمد دریافت می‌کند. با اینکه بخش خصوصی، شرکت را مدیریت می‌کند، اما به ازای هر ده ریال سود بخش خصوصی، مبلغ 31 ریال سود به دولت پرداخت می‌شود، لذا سود این شرکت برای دولت بیشتر شده است.

*البته افزایش در آمد به خاطر توسعه شبکه بوده است.

بله، آن هم یک عامل موثر است. سال 84 درآمد ما حدود 920 میلیارد تومان بوده و طی این سال‌ها با افزایش مشترکان از هشت میلیون به 60 میلیون، درآمد به 6000 میلیارد تومان رسید. سود شرکت نیز از 100 میلیارد تومان به 1900 میلیارد تومان، بعلاوه پرداخت مستقیم به دولت رسیده است. با محاسبه همه پرداخت‌ها به دولت و مقایسه با ارقام معادل قبلی می‌بینیم اعداد درآمد دولت از این شرکت 17 برابر شده است.

*مشترکان دائمی می‌خواهند مانند مشترکان اعتباری بعد از هر تماس، هزینه مکالمه خود را ببینند. چرا این امکان برای آن‌ها فعال نمی‌شود؟

این اتفاق به تغییر مبانی محاسبه و نرم افزاری شرکت نیاز دارد که کار آسانی نیست. با تغییراتی که در آینده انجام خواهیم داد این امکان هم برای همه فعال خواهد شد. فکر می‌کنم حدود یک سال زمان ببرد.

*دلیل اصرار شما برای افزایش تعرفه‌ها چیست؟

نزدیک به ده سال است تعرفه‌های ما افزایش نداشته، طبق آمار بانک مرکزی از ده سال قبل حداقل 300 درصد رشد تورم داشته‌ایم. آن زمان دلار 600 تومان بود و حالا نزدیک به 3000 تومان شده است. آیا ما نباید توان خودمان را با این افزایش قیمت‌ها بالانس کنیم؟

هزینه تبلیغات تلویزیونی حدود 700 درصد افزایش داشته و به طور متوسط هزینه‌های تبلیغاتی 220 درصد بالا‌تر رفته است. این دلیلی ندارد جز اینکه هزینه‌های همه بالا رفته است. شاخص بورس سال قبل 64 درصد رشد داشت، اما سهام همراه اول منفی 4 درصد بود، حالا ما باید پاسخگوی سهامدارمان باشیم. لذا این افزایش نرخ، واقعا درخواست زیادی نیست.

*خب چرا با کاهش قیمت، تعداد مشترک و میزان تماس را بالا نمی‌برید؟

میانگین تماس‌های مردم ما دو برابر میانگین جهانی است، چرا؟ چون ما ارزان‌ترین نرخ مکالمه دنیا را داریم.

*اما قبول دارید که این نرخ به نسبت درآمد مردم ارزان نیست؟

ما GDP (تولید ناخالص داخلی) را در نظر می‌گیریم که شاخصی رسمی است، اما چرا کسی به افزایش هزینه‌های ما اعتراض نمی‌کند؟ ما نباید بتوانیم خودمان را در این شرایط بین المللی اداره کنیم؟

*پس قبول دارید با تغییر فرمول محاسبه خواستید در آمدتان بالا برود؟

بله، اما این در حد 9 درصد بوده و کمترین نرخ رشد قیمت در ده سال گذشته است. شما به خواننده‌هایتان اعلام کنید هر کس نمونه‌ای بیاورد که یک خدمت طی ده سال گذشته رشد قیمتی کمتر از تلفن همراه داشته ما به او جایزه می‌دهیم.

*در مقایسه با اپراتورهای دیگر، نرخ‌هایتان کمتر است یا بیشتر؟

سال 85 سازمان تنظیم مقررات نرخ 625 ریال را برای مکالمه با تلفن همراه به اپراتور دوم اعلام کرد. اما پس از هفت سال به ما نرخ هفت ریال کمتر از قیمت آن زمان آن‌ها اعلام شد، ما خصوصی هستیم، اپراتور دوم و سوم هم خصوصی، اما ما پایین‌ترین نرخ را داریم.

*آیا نظر شما درباره خصوصی بودن این شرکت‌ها با خصوصی بودن شرکت خودتان مشابه است؟

51 درصد سهام اپراتور دوم داخلی است و از نظر تعریف اقتصادی، خصوصی محسوب می‌شود. با این حال باید عملکرد آن را نیز در نظر گرفت. اگر با تغییر دولت، ساختارش تغییر کرد، پس آن شرکت دولتی است، اما می‌بینیم که از نظر ساختاری مستقل است.

*دفا‌تر خدمات ارتباطی اعتراض دارند همراه اول شرط می‌کند با هیچ اپراتور دیگری کار نکنند. آیا شما این انحصار طلبی را درست می‌دانید؟

طی سال‌های گذشته این دفا‌تر مربوط به ارائه خدمات تلفن همراه بود، بعد دفا‌تر خدمات ارتباطی شد و بعد دفا‌تر پیشخوان دولت یعنی دولت تصمیم گرفت بخشی از خدمات خود را در حوزه‌های مختلف مثل ثبت، آنجا ارائه کند. در حال حاضر حدود 70 درصد از درآمد این دفا‌تر از محل تلفن همراه است، اما بعضی از این دفا‌تر به دفا‌تر یک اپراتور خاص تبدیل شدند که ما نیز به این کار اعتراض و شرط کردیم آن‌ها با اپراتور دیگر کار نکنند تا هم هزینه‌های آموزش و تجهیز توجیه داشته باشد و هم رضایت برای مشترکان ما فراهم شود.

*مردم در دفا‌تر خدمات ارتباطی نمی‌توانند خدمات سایر اپراتور‌ها را داشته باشند و خود دفترداران هم اعتراض دارند که درآمد پیش بینی شده برای آن‌ها با این کار خیلی کم شده است.

ما این اختیار را داشتیم که یک سری ضابطه تعریف کنیم و این برای دفا‌تر انتخابی است.

بنا به تجربه به این تصمیم رسیدیم. تعداد دفا‌تر هم نسبت به قبل بیشتر شده، درخواستی هم از طرف مردم برای تجدید نظر در این زمینه نبوده است. بازهم اگر شکایت عمده وجود داشت آماده بررسی هستیم.

یکی از مشکلاتی که مردم به آن اعتراض دارند، نرسیدن پیامک‌های خارجی است. در این باره توضیح دهید.

ما در چارچوب قرارداد رومینگ با بسیاری از کشور‌ها خدمات ارسال و دریافت پیامک داریم که دریافت پیامک در آن کشور‌ها هم برای مشترکان ما رایگان است، اما با بعضی کشور‌ها از قبل هم قرارداد رومینگ نداشتیم و برای اینکه مشترکان در آن مناطق بتوانند پیام دریافت کنند ما با یک هاب (نقطه توزیع) اس‌ام اس، قرارداد منعقد کردیم و به این ترتیب مشترکان می‌توانند در کشورهایی که با اپراتور‌ها رومینگ نداریم پیامک ارسال و دریافت کنند.

*با چه کشورهایی قرارداد ندارید؟ قیمت‌ها چقدر است؟

با کشورهای آمریکا، کانادا، ترک سل ترکیه، اتصالات امارات و اورنج فرانسه قرارداد نداریم. ما با آن‌ها از طریق واسطه پیام ارسال می‌کنیم که قیمت آن هم بین المللی است و حدود 140 تومان می‌شود، اما برای جاهایی که قرارداد داریم و مشترک همراه اولی می‌رود، ارسال از ایران با نرخ 89 ریال است و دریافت هم رایگان خواهد بود.

*اصلیترین مشکل تبادل پیامک با خارج از کشور در چیست؟

ما در بخش سیگنالینگ که به شرکت زیرساخت و وزارت ارتباطات مربوط است یکسری مشکلات داریم، از جمله مشکلات که در ایام حج.

*درباره مشکلات پیامک داخلی چه کرده‌اید؟

امسال با یک حجم انبوه پیامک مواجه بودیم که بیشتر آن به پیامک‌های تبلیغاتی مربوط می‌شد. در حال حاضر سرگرم افزایش ظرفیت شبکه به سه برابر هستیم که در مواقع اوج ارسال پیامک مشکلی ایجاد نشود.

روزانه حدود 420 تا 450 میلیون پیامک ارسال می‌شود و این به خاطر ارزان بودن این رسانه در مقابل بقیه رسانه هاست. ما طبق استاندارد، درصدی برای پیامک موفق داریم که این اعداد هم توسط ما و هم وزارت ارتباطات کنترل می‌شود و اگر اختلالی باشد به ما تذکر می‌دهند. در حال حاضر بیش از 97 درصد پیامک‌ها با موفقیت دریافت می‌شود و ما برای اشغال نشدن شبکه، محدودیت ایجاد کرد و از طرفی کل شبکه را نوسازی کردیم که این شبکه جدید کمتر از یک سال عمر دارد.

*درآمدتان از محل پیامک چقدر است؟

هفته‌ای 2 میلیارد تومان از پیامک انبوه درآمد داریم و از مشترکان هم تقریبا همین مقدار و شاید کمی بیشتر.

*مردم درباره پیامک‌های انبوه معترض هستند، ازجمله اینکه شماره‌های آن‌ها چطور به دست پیامک دهندگان می‌رسد؟

نیاز نیست آن‌ها شماره‌ها را داشته باشند. ما اعلام کرده‌ایم هرکسی مایل به دریافت آن پیامک‌ها نیست اعلام کند تا برایش ارسال نشود. در حال حاضر حدود 5 / 3 میلیون نفر خواسته‌اند برای آن‌ها پیامک ارسال نشود. در بانک اطلاعاتی ما امکان انتخاب کردن به شهر، مکان و زمان وجود دارد و توسط ما ارسال می‌شود.

*کسانی که پیامک‌ها را ارسال می‌کنند شماره‌ها را در اختیار دارند و امکان ارسال بنا به محل حضور و صنف و مشاغل هم تفکیک شده است که این‌ها فقط از منابعی خاص قابل دریافت است. آیا همراه اول در این میان قصوری نکرده است؟

دو سال قبل چنین خبری منتشر شد، اما ما منشأ این اطلاعات نبودیم و از طرف مقامات قضایی و امنیتی در این مورد تذکری داده نشد. ما در حفظ اطلاعات مشترکانمان جدی هستیم.

*رگولاتوری (سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی) گفته بود ابتدا باید اجازه بگیرید و بعد پیامک ارسال کنید. این رویه چرا برعکس عمل می‌شود؟

ما ابتدا مجوز داشتیم که این کارصورت گرفت. از طرفی پیام بازرگانی را مذموم نمی‌دانیم، اما نمی‌خواهیم این پیامک‌ها آزاردهنده باشد. لذابا یک تماس ساده با 9990 این سرویس‌ها قطع می‌شود.

*با این حال خیلی از مردم به این امر معترضند که بعد از درخواست قطع این سرویس، باز هم این پیام‌ها، حتی پیامک‌های پولی، ارسال می‌شود.

شاید ابتدا این مشکل به خاطر سامانه شرکت‌های همکار وجود داشت، اما در حال حاضر این اشکالات در حداقل است. در هفته حدود هشت یا 9 نفر اعتراض دارند که به آن رسیدگی می‌شود که این عدد در 60 میلیون نفر عدد ناچیزی است.

*اشکال دیگر اینکه پیامک‌ها براساس مکان حضور افراد ارسال می‌شود.

اگر در یک منطقه خاص که هیچ مدارک ثبتی آنجا متعلق به شما نیست این اتفاق رخ داد، شماره و پیام را به ما اعلام کنید تا بررسی کنیم. این امکان درشبکه ما وجود ندارد که مکان حضور افراد را کشف کنیم.

*مردم از حسابرسی شما هم ناراضی هستند. آن‌ها می‌گویند مواردی مشاهده شده است که قبضی به مبلغ صفر تومان دریافت کنیم که این حتی کمتر از مبلغ آبونمان است یا برعکس مواردی وجود دارد که بیشتر از هزینه، قبض صادر شده است. منشأ این مشکلات کجاست؟

بالاخره سیستم‌های مکانیزه بدون اشکال نیست. گاهی ممکن است مشترک در یک دوره زیاد‌تر پرداخته باشد که حسابرسی می‌کنیم و آن مشترک بستانکار می‌شود، اما این مشکلات قابل رسیدگی است.

*مردم به قیمت و کیفیت اینترنت همراه شمانیز اعتراض دارند.

نرخ پایه اینترنت مصوب است، اما ما بسته‌های ماهانه را پیشنهاد می‌کنیم که هزینه کمتری دارد. بسته اینترنت ماهانه ما ده هزار تومان به ازای 5/2 گیگا بایت است که هر کیلو بایت آن 4دهم ریال یعنی یک دهم نرخ مصوب می‌شود و ما در این بخش زیان می‌دهیم. در عین حال سعی کرده‌ایم کیفیت و سرعتمان بالا‌تر برود.

*آیا از کیفیت اینترنت همراه اول راضی هستید؟

راضی نیستیم. 11 سال قبل ارائه تلفن همراه نسل سه شروع شد و سال 73 که تلفن همراه را راه اندازی کردیم در منطقه چهارمین کشور و بیست و پنجمین کشور در دنیا بودیم که در جهان پیشرو محسوب می‌شدیم، اما وقتی اپراتور سوم، نسل 3 را ارائه کرد، ما صدو هشتاد و پنجمین کشور در دنیا شدیم و در منطقه نیز میان 16 کشور، چهاردهمین به شمار می‌رفتیم. در حال حاضر نسل چهارم در 95 کشور جهان و در 9 کشور منطقه ارائه شده، اما نزدیک شدن به آن هم برای ما ممنوع است. شش سال است در دوره انحصار به سر می‌بریم. آن‌ها ابتدا گفتند تا دو سال حق ارائه این سرویس‌ها را ندارید، اما این دو سال پس از شش سال هنوز تمام نشده است.

*مزیت نسل‌های بالا‌تر چیست؟

در نسل 2 که ما سرویس می‌دهیم، سرعت اینترنت حداکثر 200 کیلو بایت است، در نسل 3 حدود 10 و در نسل 4 حدود صد مگابایت سرعت دانلود داریم و قطعا اگر به آن سمت برویم خدمات زیادی قابل ارائه خواهد بود.

*آمدن نسل‌های بعدی تلفن همراه چه تاثیری بر اقتصاد کلان کشور دارد؟

یک بررسی نشان داد هر 10 درصد توسعه باندپهن در کشور باعث رشد 4/1 درصدی رشد (GDP تولید ناخالص داخلی) می‌شود. این رشد در تلفن تلفن همراه نسل فعلی ما حدود یک درصد و در تلفن ثابت حدود 8 / 0 درصد بوده است. ما براساس افق 1404 باید رتبه بالایی در منطقه داشته باشیم، اما در حال حاضر از برنامه عقب هستیم. پس باید به فکر رشد جهشی باشیم. اگر اپراتور اول و دوم بتوانند این سرویس را ارائه کنند، می‌تواند باعث رشد 10 تا 14 درصدی تولید ناخالص ملی در کشور شود.

*این خدمات برای اقشار محروم چه فایده‌ای دارد؟

با این امکانات می‌توانند براحتی امور جاری خود را انجام دهند. مثلا در روستا‌ها خدمات مختلف دریافت کنند و به مهاجرت به شهر‌ها نیازی نداشته باشند. اگر شعار دور کاری می‌دهیم این شعار هم باید محقق شود و امکانات هم موجود باشد.

*آیا آماری از میزان اشتغالزایی همراه اول دارید؟

در سال 88 تعداد نیرو‌هایمان 1600 نفر بود، اما در حال حاضر 2500 نیرو دارد و سیاست ما براساس برون سپاری بوده است. همراه اول شاید بیش از ده برابر این عدد در شرکت‌های دیگر کار ایجاد کرده که مستقیم با شبکه ما در ارتباط هستند، اما مهم‌تر آن است که با ایجاد زیرساخت و ظرفیت، زمینه توسعه مشاغل دیگر هم ایجاد می‌شود.

*درباره مناطق بدون پوشش بخصوص مناطق روستایی چه برنامه‌ای دارید؟

در پروانه صادر شده برای تلفن همراه، ما تعهد پوشش روستایی نداریم و فقط تعهد شهری و جاده‌ای داریم. با وجود این برای حدود 96 درصد از جمعیت کشور پوشش ایجاد کرده‌ایم که 1162 شهر یعنی تمام شهرهای کشور را شامل می‌شود. همچنین 45 هزار روستا را تحت پوشش داریم که به عهده ما نبوده است و حتی در برخی موارد در 100 درصد جزایر هم پوشش ایجاد کرده‌ایم. ما در پوشش دهی بیشترین توسعه را داریم و رقیب هم نداریم. در حال حاضر حدود ده هزار روستای 20 تا 100 نفره پوشش ایجاد نشده که قرار است از طرف وزارت ارتباطات مزایده برگزار شود و این مناطق هم تحت پوشش قرار گیرند و چند ماه قبل قرارداد 700 روستا منعقد شد.

*پوشش دهی این مناطق تا چه زمانی کامل می‌شود؟

این امر در تعهدات ما نیست، بلکه در برنامه دولت است، اما اگر بخواهند، در مناطق توریستی به صورت موقت پوشش ایجاد می‌کنیم.

*آیا برای سرمایه گذاری خارجی و حضور اپراتوری در سایر کشور‌ها هم برنامه دارید؟

در برنامه پنج ساله شرکت که سال 91 شروع شده است، بالغ بر هفت هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری پیش بینی شده است که بخشی خارج از کشور است، اما به خاطر تحریم و مشکلات اقتصادی سعی کرده‌ایم خیلی آرام و محرمانه این کار را انجام دهیم. این از اولویت‌های ما خواهد بود.

**تلفن همراه و رشد شتاب آلودی که از آنجا مانده ایم**

روزهایی که هنوز مردم نمی‌دانستند تلفن همراه چیست، در وزارت پست و تلگراف و تلفن وقت، طرح‌هایی شروع شده بود که نخستین شبکه تلفن همراه ایران راه اندازی شود، اما حتی اهالی مخابرات هم تفکری بیش ازخدمات تلفن ثابت به همراه قابلیت جابه جایی اندک در ذهن نداشتند و چیزی در حد بیسیم گسترده در فکرشان نبود. برای همین در طرح ریزی اولیه مخابرات سیار از‌‌ همان الگوی تلفن ثابت و شماره بندی استانی استفاده کردند و برای همین شماره‌ها بعد از مدت کمی که همه با 0911 شروع می‌شد به شمارهای جدید با پیش شماره‌های مختلف تبدیل شد. تغییر شماره‌ها به خاطر گسترش شبکه که در تلفن ثابت همچنان رخ می‌دهد در تلفن همراه دیگر ممکن نبود، اما نمونه خوبی برای بیان تفکر قدیمی مخابرات کشور بود.

در سال‌های ابتدایی که تلفن همراه راه اندازی شده بود امکان برقراری تماس فقط در نقاط خاصی از شهر میان ساعت 8 صبح تا 8 شب مقدور بود و تنها سرویس ارائه شده نیز‌‌ همان مکالمه صوتی بود. اما کسی به تغییر شماره یا محدودیت زمان و مکان و حتی گرانی آن توجه نمی‌کرد تا اینکه در سال‌های بعد با تغییرات تکنولوژی و ارزان‌تر شدن امکانات مخابراتی و همچنین احساس نیاز به این وسیله ارتباطی یکباره تغییر بزرگی در شکل این صنعت و جامعه رخ داد. بعضی کشور‌ها صنعت تلفن همراه را به گونه‌ای حمایت و هدایت کردند که اقتصاد ملی آن‌ها به شرکت‌های تلفن همراه وابسته شد، برخی نیز به واسطه‌گری و اپراتوری در سایر کشور‌ها روی آوردند تا سود را به داخل کشورشان منتقل کنند و برخی نیز مثل دولت نهم و دهم به این حوزه فقط به چشم قلک پر پولی نگاه کردند که هر چه بر می‌داشتند باز هم پول در آن بود. این دیدگاه دولت قبلی باعث شد نیاز به استفاده از خدمات نوین مبتنی بر کاهش هزینه در جامعه رواج نیابد و مانند تلفن ثابت بتوانیم از تلفن همراه، مکالمه و نهایتا خدمات پیامک بخواهیم. با وجود این هنوز برای جهش به سمت نسل‌های بعدی فناوری تلفن همراه و ارتقای شکل استفاده از خدمات زمان هست، اما این کار به سرمایه گذاری واقعی و همفکری دولت و اپراتور‌ها نیاز دارد تا علاوه بر ارائه خدمات در کشور به فکر صادرات خدمات تلفن همراه باشیم و کشور را به یک اردوگاه چند میلیونی با خدمات محدود تبدیل نکنیم. همچنین راه ارائه خدمات گسترده و سرویس‌های ارزش افزوده متعدد روی تلفن همراه را باز کنیم و مانند دنیا، گوشی تلفن همراه را به یک فراگوشی تبدیل کنیم؛ گوشی که زندگی بی‌آن دشوار و حتی غیرممکن است.

منبع: جام جم