ارتباط با دیگران یکی از نیازهای ضروری انسان در جامعه امروزی است. گفتار درمانی برای افراد دارای اختلال شنوایی و گفتاری، یک موضوع حیاتی در جهت زندگی اجتماعی و ارتباط با جامعه محسوب میشود. یکی از مشکلات افراد نیازمند به خدمات گفتار درمانی، به عدم حمایت بیمه سلامت مربوط میشود. در واقع تعرفههای سنگین برای افراد دارای اختلال شنوایی و گفتاری و همچنین عدم حمایت بیمه سلامت؛ باعث رها کردن و ناتمام گذاشتن برنامه درمانی این افراد کم توان میشود که میتواند در آینده تبعات سنگینی برای آن ها به همراه داشته باشد.
زمان در درمان افراد دارای اختلالات شنوایی از اهمیت بالایی برخوردار است و به تعویق افتادن جلسات گفتار درمانی یا حتی عبور از سن مناسب کاشت حلزون؛ ممکن است درمانهای بعدی را با مشکل رو به رو کند.
افزایش مشکلات معلولان در سایه کمبود حمایتها
حامد عابدین زاده، رئیس انجمن خانواده ناشنوایان ایران درباره مشکلات گفتار درمانی افراد دارای اختلالات ناشنوایی در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: ماده ۶ قانون، حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت و توانبخشی را مطرح کرده است اما واژه "معلولیت حسی و شنوایی" در سالهای اخیر از این قانون حذف شد. حذف عنوان "معلولان حسی و شنوایی" باعث شده تا حمایتهای مادی و گفتاردرمانی برای این افراد کاهش پیدا کند.
به گفته او به دلیل کاهش حمایتها از گروه معلولان و مشکل پرداخت تعرفه برای متخصصان گفتار درمانی، بسیاری از این متخصصان در زمینه گفتار درمانی و تربیت شنوایی فعالیت خود را رها کرده اند.
او افزود: هزینه هر جلسه یک ساعته گفتار درمانی ۱۵۰ هزار تومان است که افراد دارای معلولیت حسی و شنوایی از بدو تولد تا ۳ سالگی به ۳ جلسه در هفته نیاز دارند. بیمه مقدار محدودی از این هزینه را قبول میکند و بیشتر هزینهها به عهده خود افراد و یا خانواده است.
عابدین زاده درباره دیگر مشکلات ناشنوایان بیان کرد: قیمت حداقلی یک سمعک در بازار ۶ میلیون تومان است که بیمه حداکثر یک میلیون از این مبلغ را پرداخت میکند. افزایش هزینهها و عدم حمایت از معلولان حسی و شنوایی باعث شده تا این گروه تحت فشار و مشکلات زیادی قرار بگیرند. تنظیم سمعک بر اساس نوار شنوایی، تعویض باتریهای سمعک به صورت ماهانه و همچنین تغییر قالب سمعک به دلیل رشد گوش از بدو تولد تا بزرگسالی؛ هزینههای دیگری برای این گروه به دنبال دارد که هیچ حمایتی در این زمینه وجود ندارد. در حال حاضر با کمبود سمعک یا با هزینه بالا در سطح بازار مواجه هستیم که میتواند آسیب بیشتری را به کودکان ناشنوا وارد کند.گزارش گفتار درمانی
رئیس انجمن خانواده ناشنوایان ایران ادامه داد: دستگاه ویژه خبرده ناشنوایان مانند سنسور حساس زنگ یا سنسور بیدار کن صدای نوزاد؛ جزو ابزار مهم توانبخشی برای افراد دارای معلولیت شنوایی محسوب میشود که در لیست بیمهای اقلام مورد نیاز برای این افراد قرار نمیگیرد و نمیتوانند آن را تهیه و استفاده کنند. همچنین برای کاشت حلزون هزینه آن از بدو تولد تا ۴ سالگی را دولت پرداخت میکند اما از ۴ سالگی به بعد به صورت آزاد و با هزینهای بالغ بر ۱۲۰ میلیون تومان انجام میشود.
وثوقی: افراد دارای معلولیت شنوایی، نباید درگیر مشکلات مالی باشند
اتابک وثوقی مسئول کمیته فنی انجمن علمی گفتاردرمانی ایران بیان کرد: همکاران گفتار درمان ما با حداقل تعرفه در حال فعالیت هستند. در واقع مراجعه کنندگان و افراد دارای معلولیت شنوایی، نباید به طور مستقیم با مشکلات مالی درگیر باشند و این موضوع باید از طریق دولت و حمایتهای بیمه سلامت پیگیری شود.
او ادامه داد: سعی کردیم در سال ۱۴۰۰، بیمه سلامت را برای خدمات گفتار درمانی در شهرهای «الف و ب» الزامی کنیم اما طبق گزارشهای همکاران ما در این شهرها بیمه سلامت اعلام میکند، بودجهای برای قرارداد حتی برای شهرهای محروم نداریم. در واقع حمایت دولت و همکاری بیمه سلامت میتواند بخش زیادی از مشکلات این افراد و همچنین متخصصان گفتار درمانی را حل کند. گفتار درمانی
۵۹ هزار دانش آموز نیازمند خدمات گفتار درمانی هستند
مجید هداوند معاون برنامه ریزی آموزشی و توانبخشی سازمان آموزش و پرورش استثنایی کشور گفت: این سازمان علاوه بر آموزش و پرورش دانش آموزان با نیازهای ویژه، ماموریت توانبخشی دانش آموزان استثنایی را هم بر عهده دارد.
او افزود: اگر دانش آموزان در حوزه گفتار درمانی آموزشهای لازم توانبخشی را فرا نگیرند، در زمینه آموزش با مشکل مواجه میشوند. در کل کشور بیش از ۳۵۰ گفتار درمان فعالیت دارند که بیشترین آمار مربوط به شهر تهران با حضور ۳۸ گفتار درمان و کمترین آنها در استانهای اردبیل، آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان با حضور ۳ گفتار درمان است. هر گفتار درمان به ۴ نفر دانش آموز نیازمند خدمات گفتار درمانی، آموزش میدهد.
هداوند گفت: با توجه به ارزیابی سال گذشته، ۵۹ هزار دانش آموز نیازمند خدمات گفتار درمانی تشخیص داده شد که حدود ۵۸ هزار جلسه برای این دانش آموزان صورت گرفت. با توجه به اپیدمی کرونا در دو سال اخیر، حدود یک هزار و ۴۴ محتوای آموزشی و توانبخشی در دسترس این دانش آموزان قرار گرفت.
او ادامه داد: کمبود شدید همکاران توانبخشی به ویژه در حوزه گفتار درمانی، یکی از مشکلات اصلی ما در این زمینه است. طبق استانداردهای لازم توانبخشی هر ۲۵ دانش آموز نیاز به یک گفتار درمان دارند؛ اما در حال حاضر یک گفتار درمان برای ۱۴۰ دانش آموز اختصاص پیدا کرده است. یکی از درخواستهای ما از سازمان اداری و استخدامی، قراردادن این همکاران در طرح طبقه بندی مشاغل معلمان است تا قسمتی از مشکلات مربوط به این افراد حل شود. گفتار درمانی
معاون برنامه ریزی آموزشی و توانبخشی گفت: برای تامین کمبود نیروی توانبخشی هر سال از نیروهای طرحی وزارت بهداشت استفاده میکردیم که طی دو سال اخیر به دلیل عدم تامین اعتبار از طرف سازمان برنامه و بودجه؛ جذب نیروی طرحی صورت نگرفت و با کمبود بیشتر نیرو مواجه شدیم.
هداوند افزود: در واقع دانشگاه فرهنگیان رشته توانبخشی ندارد، عدم تعریف این رشته در طرح طبقه بندی مشاغل ماده ۲۸، استخدام این نیروها را با مشکل مواجه کرده است.