حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی صبح امروز در جلسه هیات دولت با اظهار تاسف به خاطر مشکلاتی که برای مردم در این چند روز در استفاده از برق ایجاد شده است، اظهار کرد: همواره در جامعه بین واقعیت هایی که روزانه می بینیم با آنچه مطلوب ماست فاصله وجود دارد. البته ما همیشه باید تلاش کنیم که این فاصله را اگر امکانپذیر است کم کنیم اما به هر حال باید علت های اصلی فاصله بین مطلوب و موجود را هم مورد بررسی قرار دهیم.
وی افزود: از طرفی برخی مشکلات هم هست که قابل پیش بینی نیست. مثلا در فروردین ۹۸، ۲۵ استان ما همزمان با سیل ویرانگری مواجه شدند. در حالیکه پیش بینی ها این بود که بارندگی ها فقط از حد نرمال کمی بالاتر است اما پیش بینی ها تا سیل خیلی فاصله داشت. آن هم سیلی که جاده و پل را ببرد و زندگی مردم را دچار مشکل کند. به همین دلیل می گویم گاهی پیش بینی ها خیلی دقیق نیست و مردم با مشکلاتی مواجه می شوند که در همه دنیا هم اینگونه است.
روحانی با بیان اینکه در مسائلی مثل کمبود برق و امثال اینها باید لمس کنیم که ریشه مشکلات چیست؟ عنوان کرد: در کشور باید سرمایه گذاری صورت گیرد. مسائل مهمی مثل تولید، کشاورزی و صنعت نیاز به سرمایه گذاری دارد و سرمایه گذاری یکی از اصول اساسی است و بدون آن و با دست خالی نمی توان کاری انجام داد. چرا که در آن موقع می شود شعار بی محتوا. برای با محتوا شدن شعار ما نیازمندی هایی داریم که یکی از آنها سرمایه گذاری است، چرا نمی توانیم به اندازه کافی سرمایه بیاوریم و در بازار ایران مستقر کنیم.
رئیس جمهور اضافه کرد: باید برای مردم توضیح داده شود که نیازمندی های ما برای سرمایه گذاری چقدر است. ما الان ۲۰۰، ۳۰۰ میلیارد دلار طرح آماده برای سرمایه گذاری داریم. در بخش های برق، آب، فاضلاب، سدسازی، پتروشیمی، گاز، فولاد و ... طرح های فراوانی وجود دارد که این طرح ها هم رویشان مطالعه و کار شده و هم حتی جانمایی شده است. مثل طرح آب شرق برای شیرین کردن آب دریا و بردن آن به فلات قاره که همه پیش بینی های آن شده و معلوم است و در این زمینه ها ما هر چه بیشتر سرمایه گذاری کنیم حاصل بیشتری می بریم.
وی با طرح این پرسش که مشکل سرمایه گذاری در چیست؟ خاطرنشان کرد: در این زمینه در داخل برخی مشکلات وجود دارد که اگر همه با هم هماهنگ باشند می توان آنها را حل و فصل کرد. یعنی اگر دستگاه قانون گذار، قوه قضائیه و دولت همه با هم باشند. آن مشکلات از بین می رود. البته امیدواریم از ۱۲ مرداد به آن ور دیگر یک هماهنگی کاملی بین سه قوه به وجود بیاید. حالا در این میان بعضی ها از شغل شان می افتند و بیکار می شوند و انتقادهای عجیب و غریب و غیر منصفانه آنها تعطیل می شود، اما به هر حال همه از یک جناح و تفکر می شوند و یک هماهنگی به وجود می آید که ان شاءالله امیدواریم از این نظر وضع بهتر شود.
وی افزود: برخی مشکلات درباره سرمایه گذاری مربوط به داخل می شود و اگر همه قوا هم نظر باشند قابل حل است. ولی وقتی هم نظر نیستند خب باقی می ماند. مثلا یک بحث بود به نام FATF، دولت تصمیم گرفت و لوایحی آماده کرد که به مجلس برد و مجلس هم همکاری کرد و تصویب شد و به شورای نگهبان رفت و آنجا هم با ما همکاری کرد و تصویب شد اما در یک جای دیگر که ما فکر نمی کردیم گیر افتاد و FATF به دست نیامد. حالا نتیجه این چه می شود؟ این می شود که روابط ما با بانک های دنیا تا این مسئله حل نشده دچار مشکل می شود. البته ممکن است نظرات مختلف باشد و یکی هم بگوید اگر FATF نداشته باشیم بهتر است. من کاری به نظرات مختلف ندارم ولی این یک واقعیت است.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه بیش از ۱۹۰ کشور دنیا در چهارچوب FATF عمل می کنند، خاطرنشان کرد: تنها ما و کره شمالی از آن بیرون هستیم. ما در دولت یازدهم به آن برگشتیم و وقتی در داخل کشور دچار مشکل شد در لیست سیاه قرار گرفتیم. خب این ریسک کشور را بالا می برد و با این اتفاق چه کسی می خواهد در کشور سرمایه گذاری کند. سرمایه گذاری نهایتا یا با بانک داخلی است یا با بانک خارجی وگرنه کسی چنین پول هایی ندارد که بخواهد سرمایه گذاری کلان کند و یا بانک داخلی یا بانک خارجی یا صندوق توسعه ملی باید بیاید این کار را انجام دهد. چون کسی که می خواهد کار بزرگی کند پول داخل جیبش نیست.
وی ادامه داد: بطور مثال فردا طرح عظیمی در کرمان افتتاح می شود، کوره بلند کرمان برای اولین بار بعد از انقلاب است که قرار است افتتاح شود و ما فردا در این طرح ۴۰ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری افتتاح می کنیم. فقط یک مورد آن بیش از ۲۴ هزار میلیارد تومان یعنی یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار اعتبار می خواست. این چگونه حاصل شده است، با برجام حاصل شده وگرنه ما این را نداشتیم. ده ها طرح در سال ۹۹ افتتاح شد که همه اش مال برجام بود. چرا؟ چون وقتی نفت می فروشید ۳۸ درصد پول نفت داخل صندوق توسعه می آید و آن پول به سرمایه گذار داده می شود. وقتی صندوق شما پول ندارد سرمایه گذاری هم صورت نمی گیرد؛ الان طرح هایی هست که صندوق تصویب کرده و آماده است اما چون پولش نیست مانده است.
رئیس جمهور در ادامه بیان کرد: حالا که ما در جنگ اقتصادی پیروز شده ایم باید تحریم را هم برداریم و FATF را هم نهایی کنیم. اینها دیگر دست خودمان است. وقتی ما اینها را اجرا و عمل نمی کنیم پول و بانک خارجی در اختیار ما نیست و صندوق توسعه خالی است و نمی توانیم پول نقد را بیاوریم و نتیجه این می شود که سرمایه گذاری صورت نمی گیرد و وقتی سرمایه گذاری صورت نگیرد نمی توانیم طرح های بزرگ را اجرایی کنیم. مثلا آقای اردکانیان گزارشی داد که ۱۶ هزار مگاوات برق در دست اجراست و ۱۵ هزار مگاوات دیگر پول می خواهد و معطل فاینانس است. در همین طرح های آب و برق دولت دوازدهم ۴.۵ میلیارد دلار آماده سرمایه گذاری بود که تحریم ترامپ آمد و اینها قطع شد و ما ۴.۵ میلیارد عقب افتادیم.
وی همچنین تصریح کرد: من اینها را می گویم که مردم مطلع باشند. چون هر حادثه ای که رخ می دهد مرغی که در عروسی و عزا سر بریده می شود دولت است و همه می گویند دولت خوب مدیریت نکرد و کارآمدی کم بود و هیچ کسی توضیح نمی دهد که ریشه آن کجاست؟ مثلا FATF دست خودمان است و می توانیم همین فردا آن را حل کنیم و روابط مان با بانک ها حل و فصل شود یا ما در جنگ اقتصادی پیروز شدیم و فقط تحریم باقیمانده که آن هم دست خودمان است و می توانیم همین هفته تصمیم بگیریم که آن را تمام کنیم یا می توانیم تصمیم بگیریم که ماه ها ادامه پیدا کند که این بحث دیگری است.
روحانی با تاکید بر اینکه نباید مسائل اساسی را فراموش کنیم و به فرعیات بچسبیم اظهار کرد: من نمی خواهم بگویم مشکل برق فقط مال FATF و جنگ اقتصادی است و ما هیچ مسئولیتی نداریم اما در موضوع برق دولت یازدهم و دوازدهم کمی بیشتر از اندازه معمول دولت های پیشین کار انجام داده اند. در سال های قبل هر سال ۱۷۷۵ مگاوات برق تولید و به ظرفیت اضافه می شده ولی الان ۲۵۰۰ مگاوات است. یعنی بطور معمول در این هشت سال با وجود تحریم و کرونا بیش از معمول دولت های پیش سرمایه گذاری شده است.
رئیس دولتهای یازدهم و دوازدهم در ادامه اظهار کرد: در برنامه ششم توسعه ۲۴ هزار مگاوات پیشبینی شده که ۱۹ هزار و ۷۳۲ مگاوات آن برای دولتهای یازدهم و دوازدهم است. گاهی وقتها انسان حرفهای عجیب و غریبی میشنود. من از نمایندگان مجلس، قوه قضاییه تقاضا میکنم، سخنی که بیان میکنیم، دقیق باشد. یک دفعه شخصی میگوید هیچ چیزی افتتاح نشده است، در این دو، سه ماه دو نیروگاه برق را در شیروان و هریس که یکی بخار و دیگری گازی بود خود من افتتاح کردم. بنابر این ما مرتب در حال افتتاح هستیم. مردم که شاهد هستند و مشاهده میکنند، هر روز نیروگاههای متعدد تجدیدپذیر و غیرتجدیدپذیر افتتاح میشود. در قسمتهای دیگر هم همینطور است و کارهای دیگری که در سراسر کشور انجام میگیرد بر همین مبناست
وی افزود: ما در این ۱۱ سال و ۷-۸ ماهی که گذشت هیچ مشکلی به خصوص برای برق نداشتیم حالا در این یکی دو ماه اخیر این مشکلات پیش روی ما قرار گرفت که دلایل مختلفی دارد. البته بعضی از کشورهای دیگر هم در همین ایام دچار مشکلاتی شبیه مشکلات ما شدند به عنوان مثال چین الان در برق دچار مشکلات شده که در ۱۰ سال اخیر بیسابقه بوده، آمریکا هم در بسیاری از ایالتهایش در زمینه برق دچار مشکلات شده که بیسابقه بوده است. ممکن است کشورهای دیگر هم در مقطعی به دلایلی مشکل پیدا کنند که من کاری به آن ندارم.
روحانی ادامه داد: ما به دلیل خشکسالی و اینکه آب سدهای ما الان بسیار کمتر از سالهای قبل است بنابراین برقآبیهای ما نمیتواند فعال باشد. علاوه بر این وقتی گرما زیاد میشود مصرف وسایل سرمایشی بیشتر میشود که اینها هم تاثیرگذار هستند. از طرفی اقدامات بزرگ و افتخار آمیزی در بخش صنعت انجام شده است. وقتی میگوییم مصرف برق افزایش پیدا کرده گاهی خوشحالکننده است، زمانی که میگویند در صنعت مصرف برق افزایش یافته خوشحالکننده است یعنی صنعت توسعه پیدا کرده است. وقتی میبینیم مصرف صنعت امسال نسبت به سال گذشته ۱۰ درصد افزایش پیدا کرده است به این معناست که صنعت توسعه داشته و ما افتخار میکنیم.
وی همچنین یادآور شد: وزرای ما در صمت در دولتهای یازدهم و دوازدهم، همه تلاش کردند و در بخش صنعت، فولاد، مس و آلومنیوم کارهای عظیمی انجام شده است. در بخش پتروشیمی کار بزرگی انجام شده است. مردم بدانند با مشکلاتی که در جنگ اقتصادی داشتیم، توانستیم کشور را اداره کنیم. کار بزرگی بر دوش این واحدها بود چون برای ما ارزآوری میکردند.
رئیسجمهور با مقایسه میزان صادرات و واردات کشور در دولتهای یازدهم و دوازدهم با دولتهای نهم و دهم خاطرنشان کرد: در دولتهای نهم و دهم ۴۲۱ میلیارد دلار واردات انجام شده که در دولتهای یازدهم و دوازدهم، این میزان ۳۶۷ میلیارد دلار بوده است. صادرات غیرنفتی ما در دولت و هشت سال قبل از ما، ۲۱۸ میلیارد دلار بوده اما در این دولت، به ۳۴۶ میلیارد رسید. یعنی ۱۲۸ میلیارد دلار بر حجم صادرات غیرنفتی در دولتهای یازدهم و دوازدهم افزوده شده است. این صادرات از کجا اضافه شده است؟ عمدتا از پتروشیمی، فولاد و بخشهای دیگر. در سال ۹۹ در پتروشیمی بالای ۱۱ میلیارد دلار سرمایهگذاری کردیم و همینها موجب شده پنج میلیارد درآمد سالانه داشته باشند.
وی در ادامه تصریح کرد: اگر مشکل و مسالهای پیش میآید، همه از دولت، قوه قضاییه و قوه مقننه و سایرین باید به گونهای حرف بزنیم که مشکل حل شود و به مردم امید بدهیم. نباید جوری حرف بزنیم که کشور به نقطه لاینحل رسیده است. همین دیشب دیدید که وضع برق ما نسبت به دو، سه شب قبل آرامتر بود. این به خاطر تصمیماتی بود که اتخاذ شد. البته این تصمیمات دشواریهایی هم دارد. اینکه میگوییم یک مرکز بزرگ صنعتی تعطیل شده یا ساعت کارش تغییر کند، برای ما سخت است. به هر حال در زمینه اصل ۱۳۸، اختیارات دولت را به وزرا دادیم تا تصمیمگیری کنند. اما اگر خاموشی لازم بود باید از قبل به مردم گفته شود و ساعت و محل آن نیز دقیق باشد. تلاش ما این است که برق منازل حتیالامکان خاموش نشود ولی اگر لازم بود خاموشی انجام شود باید با برنامهریزی دقیق اطلاع داده شود.
رئیس جمهور همچنین به روند صعودی مصرف برق اشاره کرد و گفت: مصرف برق ما همیشه روند صعودی ملایم داشته است. در سال ۹۷ و ۹۸، ۵۷ هزار مگاوات بوده و در ۹۹، ۵۸ هزار مگاوات بوده ولی در ۱۴۰۰ یک دفعه بالای ۶۰ هزار مگاوات شده و به ۶۵ هزار مگاوات رسیده است. از یک طرف، تولید ما به خاطر وضع نیروگاههای برقآبی کم شده از طرفی به خاطر رشد صنعت، گرمای شدید و تاثیر رمزارزها مصرف بالا رفته و همه اینها دست به دست هم دادهاند و به این نقطه رسیده است.
وی در ادامه تاکید کرد: این گونه مشکلات برای مردم رنجآور هستند ولی برای ما هم سخت است. ما بیش از مردم رنج میبریم اما کسانی نیایند جوری صحبت کنند که بگویند کاری نشده و اقدامی صورت نگرفته است. اینها دروغ است. ۲۰ هزار مگاوات برق در این دولت اضافه شده است. یک نفر چگونه میتواند ۲۰ هزار مگاوات برق را بخورد و بگوید نیست! مگر خوردنی است؟ چرا غیردقیق حرف میزنیم؟
رئیسجمهور اقدامات انجام شده از سوی دولت در بخش معادن را عظیم دانست و اظهار کرد این موضوع مورد تاکید مقام معظم رهبری بود. معادنی به اسم برخی از افراد سالها قبل زده بودند ولی سالها رها شده بود. ما اینها را از آنها گرفتیم و شش هزار معدن را در مزایده گذاشتیم. این دستور مقام معظم رهبری بوده است. حال یک آدمی تحریک میشود و بدون اطلاع حرفی میزند. من خواهش میکنم که همه در گفتار دقت بیشتری به خرج بدهیم.
وی همچنین از صداوسیما درخواست کرد تا با هماهنگی وزارت نیرو در توضیح مسائل و تبلیغات کمک کند و افزود: از طرفی همه مردم عزیز هم میتوانند مقداری مصرف را کم کنند. این مصرف کم ممکن است برای یک خانه مشکل زیادی ایجاد نکند ولی وقتی میلیونها خانه جمع شود، سرجمع آن تاثیر خوبی دارد.
روحانی در پایان اظهار کرد: باید همه دست به دست هم بدهیم تا بتوانیم از مشکلات عبور کنیم. هفتههای پایانی دولت است و ما دلمان میخواهد در شرایطی دولت را تحویل دهیم که مشکلات کشور یا نباشند یا کم باشد تا دولت سیزدهم بهتر بتواند به وظایف خود عمل کند.
ایسنا