وضعیت بحرانی بازار کار بعد از کرونا باعث شد تا بخش زیادی از افرادی که با اشتغال رسمی و غیررسمی هر چند با حقوق و دستمزد اندک روزگار می گذرانند در صف بیکاران جامعه قرار گیرند. چرا که تأثیرکرونا بر اشتغال و کسب و کار به گونه ای بود که بسیاری از مشاغل به اجبار تعطیل و برخی دیگر با ظرفیتی کمتر از 30 درصد مشغول کار شدند. همین باعث شد که دولت در گام اول برای حمایت از کسب و کارهای آسیب دیده تسهیلاتی را در نظر بگیرد.
به دنبال شیوع ویروس کرونا فعالیت بسیاری از صنوف و کسب و کارها به‌ویژه مشاغل خدماتی مختل و دچار مشکل شد و بر این اساس دولت با هدف حفظ اشتغال موجود در بنگاه‌ها و حمایت از کارگران، پرداخت تسهیلات حمایتی با نرخ سود ترجیحی12 درصد را مصوب کرد تا در اختیار بنگاه‌های خدماتی و تولیدی آسیب دیده از کرونا قرار گیرد. پرداخت تسهیلات حمایتی به شاغلان کسب و کارهای آسیب دیده از کرونا و فعالان اقتصادی 14 رسته منتخب از سیزدهم خرداد ماه آغاز شده و مشمولان برای گرفتن وام به بانک‌ها معرفی شده‌اند.
نرخ سود تسهیلات 12 درصد و دوره بازپرداخت تسهیلات، با احتساب دوره تنفس از اول آبان ماه 99و به مدت دو سال است. وثایق و تضامینی که برای دریافت تسهیلات از سوی بانک‌ها دریافت می‌شود، متفاوت و با ارائه سفته و معرفی ضامن خواهد بود. سقف مبلغ سفته نیز 1.5برابر اصل سود تسهیلات است.
در مرحله بعدی وزارت کار یک برنامه ریزی برای مشاغل فاقد بیمه در نظر گرفت چرا که بخش عمده ای از کسب و کارهای آسیب دیده آن دسته از افرادی بودند که دارای قرارداد کار نبودند.
اما مسئله اینجاست که بسیاری از متقاضیانی که در فرآیند ثبت نام متوقف شده و از دریافت وام منصرف شدند. برخی از گزارش ها حاکی از این است که بخشی از متقاضیانی که منصرف شدند به خاطر موانع بانکی بوده است. موانع بانکی شامل «شرایط سخت تضامین بانکی»، «عدم همکاری بانک»، «چند مرحله‌ای بودن پرداخت وام»، «داشتن چک برگشتی ضامن» و «شرایط سخت بازپرداخت» است. متقاضیانی که منصرف شده اند منظور از «عدم همکاری بانک» پاسخ‌هایی چون «اعلام عدم دریافت بخشنامه»، «عدم پاسخگویی بانک» اعلام کرده اند.
برخی دیگر از مشکلات در مسیر دریافت وام "موانع نرم افزاری و ساختاری" بوده است که منظور از این مشکل «عدم دریافت پیامک»، «عدم اطلاع از چگونگی پیگیری»، «فرصت کوتاه تحویل مدارک» است.
پیگیری های خبرنگاران تسنیم از بنگاه های آسیب دیده حکایت از این دارد که دولت عملکرد ضعیفی در ارائه تسهیلات حمایتی کرونا داشته است. به طور مثالی یکی از بخش هایی که در کرونا آسیب بسیاری دیدند, صنف پوشاک بوده است. فعالان این صنف بیان می کنند که بازار عید, ماه رمضان و مدارس را از دست دادند و دولت هم هیچ حمایتی نه از کارگران آنها و از بنگاه داشته است. فقط توقع دولت این است که ما کارگران را دریابیم اما خودش اقدامی برای فعالان اصناف که مجبور به تعطیلی شدند, نکرده است.
مراکز تولید و توزیع غذاهای آماده اعم از رستورانها، بوفه‌ها، طباخی، تالارهای پذیرایی، قهوه خانه‌ها، اغذیه فروشی‌ها (و موارد مشابه به تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت) به عنوان یکی از گروه های شغلی آسیب دیده از کرونا به شمار می‌روند.
مراکز مربوط به گردشگری شامل هتل‌ها، هتل آپارتمان‌ها، مجتمع های جهانگردی و گردشگری، مهمانپذیرها مهمانسراها، مسافرخانه ها، زائرسراها، مراکز بوم گردی، مراکز اقامتی و پذیرایی و تفریحی و خدماتی بین راهی و موارد مشابه به تشخیص وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز جزو این گروه ها هستند.
از دیگر گروه‌های شغلی آسیب دیده می توان به حمل و نقل عمومی مسافر درون شهری و برون شهری اعم از هوایی، جاده ای، ریلی و دریایی، دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری، مراکز تولید و توزیع پوشاک و مراکز تولید و توزیع کیف و کفش اشاره کرد.
همچنین مراکز توزیع آجیل، خشکبار، قنادی، بستنی و آبمیوه، مراکز و مجتمع های ورزشی و تفریحی، مراکز و مجتمع های فرهنگی و آموزشی و مراکز تولید، توزیع و فروش صنایع دستی، آموزشگاه‌های رانندگی، آرایشگاه‌های زنانه و گرمابه‌ها نیز به عنوان رسته‌های شغلی آسیب دیده از کرونا محسوب شده‌اند.
رستورانها، تالارهای پذیرایی، هتل ها، فروشندگان شیرینی و آجیل، واحدهای عرضه فست‌فود، کارگاه های خشکشویی، قالیشویی، آرایشگاه‌ها، فروشندگان پوشاک و همچنین برخی دیگر از صنوف خدماتی، زیان‌دیدگان اصلی وضعیت کنونی بازار در سطح این کلان شهر بوده و هستند.
این صنوف در شرایطی که مجبور به تعطیلی بودند از دولت انتظار پرداخت تسهیلات ارزان قیمت را داشتند اما به گفته آنان تسهیلاتی که دولت برای جبران خسارت های ناشی از کرونا به صنوف متضرر از این شرایط اختصاص داده است، شرایط بسیار دشواری دارد که به هیچ وجه گرفتن آن برای صنوف قابل توجیه نیست.
یکی از واحدهای آسیب دیده بخش پوشاک بوده است, صنعت پوشاک جزو پنج صنعت آسیب دیده از کرونا بود که دستور به تعطیلی آنها داده شد، بنابراین فعالان این صنف کار نکرده و درآمدی نداشتند. کارشناسان معتقدند 80 درصد تجارت زنجیره تولید تا فروش محصولات پوشاکی در سال گذشته آسیب دیده است.
تسنیم
