وي افزايش ظرفيت بنادر تجاري و حجم جابجايي بار و مسافر، ساماندهي سواحل و جذب سرمايه‌گذاري داخلي و خارجي،حفاظت از محيط زيست دريايي، افزايش ناوگان هوايي و كاهش عمر آن با تاكيد بر استفاده از توان بخش خصوصي، توسعه فرودگاه‌ها با افزايش امكان پروازهاي كوتاه‌برد بين مراكز استان‌ها در جهت رعايت عدالت، استفاده از تجارب نوين در توسعه زيربناها و روبناهاي بخش با بكارگيري منابع به دست آمده از موسسات بين‌المللي و استفاده از مصالح نوين و سامانه نوين مديريتي در كنار افزايش تعداد لوكوموتيو و واگن فعال، كاهش عمر ناوگان، واگذاري تصدي‌گري به بخش خصوصي، بكارگيري روش BOT و EPCF و استفاده از منابع صندوق توسعه ملي، اوراق مشاركت، سهام دولتي و توان بخش خصوصي را به‌عنوان بخشي از برنامه‌هاي بخش حمل و نقل وزارت راه و شهرسازي اعلام‌كرد. با هدف بررسي عملكرد اولين وزارتخانه ادغام شده دولت دهم كه نقش بسياري در توسعه اقتصادي دارد با علي نيكزاد –وزير راه‌و شهرسازي گفت و گويي را انجام داد‌ه‌ايم.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، نيكزاد با اشاره به توسعه ناوگان هوايي طي مدت حضورش در اين وزارتخانه و نتيجه ورود هواپيماهاي قطري و خريد هواپيما از روسيه، به‌دليل عدم افتتاح قطعه چهارم آزادراه تهران-شمال در سال گذشته از مردم عذرخواهي كرده و مي‌گويد: در بخش بنادر در رقابت تنگاتنگ با كشورهاي همسايه هستيم و اگر نتوانيم كاري كنيم كه بندرها به موقع اقتصادي شوند بازار منطقه را از دست مي‌دهيم.
وي همچنين مشكل مالي را مانع توسعه خطوط ريلي كشور مي‌داند و بازهم از بخش خصوصي براي توسعه زيرساخت‌ها حمل و نقل كشور دعوت كرده و به آنها وعده همكاري مي‌دهد.
آنچه در ذيل مي‌خوانيد مشروح اين گفت‌و گو است:
*در راستاي تجهيز و توسعه ناوگان هوايي كشور چه اقداماتي انجام شده است و چه برنامه‌هايي داريد؟
- از زماني كه به عنوان سرپرست وزارت راه و ترابري سابق معرفي شدم تا پايان سال گذشته 11 فروند هواپيما به ناوگان هوايي كشور اضافه شده است و حتي در روزهاي پاياني سال گذشته نيز هواپيما وارد كرديم اما شايد صلاح نباشد وقتي هواپيما وارد مي‌كنيم مراسم رسمي بگيريم و روبان ببريم.
همچنين در طول سال 90، 192 هزار پرواز انجام شد كه 36 هزار پرواز خارجي و مابقي پروازها داخلي بوده است. اكنون 18 ايرلاين و 63 فرودگاه در صنعت هوايي كشور فعال هستند و خطوط هوايي با احساس مسووليت به‌رغم فشارهايي كه وجود دارد كارشان را انجام مي‌دهند و ما نيز بر حداقل تاخير، رعايت ايمني پروازها با حساسيت و جديت و همچنين رعايت حال مسافران تاكيد بسيار داريم.
*هواپيماهايي كه وارد ناوگان هوايي كشور مي‌شوند غربي هستند يا شرقي؟
-فرقي ندارد، هواپيمايي را وارد مي‌كنيم كه مورد تاييد سازمان هواپيمايي كشوري باشد، دانش، تكنيك، مصرف سوخت و ساير مشخصات آن با كشور سازگار باشد زيرا ما در كشور جايي را داريم كه در زمستان دماي آن 27 درجه زير صفر است اما كشورهايي در منطقه هستند كه اصلا زمستان ندارند بنابراين اگر مشخصات هواپيمايي با كشور ما سازگاري داشته باشد، اجازه ورود آن را مي‌دهيم و به‌طور كلي براي هر كسي كه بخواهد در صنعت هواپيمايي ورود پيدا كرده و هواپيما وارد كند تسهيلات ويژه‌اي قائل مي‌شويم و ورود هواپيما را تسهيل و در حد امكان از منابع صندوق توسعه ملي كمك مي‌كنيم اما شرط اول و آخرم اين است كه هواپيما بايد مورد تاييد سازمان هواپيمايي كشوري باشد.
*نتيجه خريد هواپيما از روسيه چه شد؟
-در سفر به روسيه پيشنهاد كرديم از هواپيماهاي سوخو، توپولوف يا ساير هواپيماهايي كه با آب و هوا و جغرافيايي كشور همخواني دارد، به تعداد اندك به ما بفروشند تا در آينده از آنها تعداد بيشتري بخريم، بنا شد روسها به ما خبر بدهند كه پيگيري كرديم و به نتيجه نرسيد.
*آيا ورود هواپيماهاي قطري و پرواز آنها تحت نام ايرلاين‌هاي داخلي منتفي شد؟
- بنا نبود هواپيماهاي قطري وارد كشور شده و متولي جابه‌جايي مسافر شوند بلكه بنا بود تحت نام شركت‌هاي هواپيمايي داخلي و زير پرچم ايران جابه‌جايي مسافران را انجام دهند و بليت آنها نيز از طريق شركت‌هاي داخلي به فروش برسد كه فعلا نمي‌آيند البته آنها براي انجام اين‌كار تمايل دارند.
*مخالفت ايرلاين‌ها باعث شد كه ورود ايرلاين‌هاي خارجي منتفي شود؟
- خير. بالاخره ما در تحريم و جنگ اقتصادي هستيم.
*براي اقتصادي شدن و توسعه فرودگاه‌ها به عنوان ويترين كشور چه برنامه‌اي داريد؟
- 63 فرودگاه در كشور داريم كه تحت نظر شركت فرودگاه‌ها فعاليت مي‌كنند، از اين تعداد،سه فرودگاه بين المللي امام خميني (ره)، شهيد هاشمي‌نژاد مشهد و مهر‌آباد توجيه اقتصادي دارند به صورتي كه درآمدهاي اين فرودگاه‌ها هزينه‌هايشان را پوشش مي‌دهد. اما فرودگاه‌هايي هستند كه هفته‌اي دو پرواز در آنها انجام مي‌شود و در نتيجه درآمدشان پاسخگوي هزينه‌ها نيست با اين شرايط، هنوز در كشور به اين توافق نرسيده‌ايم كه فرودگاه‌ها در سه يا چهار منطقه اساسي واقع شوند و مردم از اين فرودگاه‌ها براي انجام پروازهايشان استفاده كنند، به درست يا غلط بودن اين موضوع كاري ندارم اما همه دوست دارند در شهرشان فرودگاه داشته باشند.
*در زمينه سرمايه‌گذاري بخش خصوصي چرا در وزارت راه و شهرسازي نسبت به استفاده از سرمايه‌گذاران خارجي تمايل بيشتري وجود دارد؟ مانند ورود فرانسوي‌ها و چيني‌ها به آزادراه تهران ــ شمال. آيا اگر از ابتدا ساخت آزادراه تهران – شمال را به متخصصان داخلي واگذار كرده بوديم تاكنون پروژه تكميل نشده بود؟
-اولا ساخت تهران – شمال را به خارجي‌ها واگذار نكرديم بلكه به بنياد مستعضفان واگذار كرديم و چيني‌ها نيز توسط بنياد به اين پروژه وارد شدند. در مورد سرمايه گذاري نيز، از زماني كه من وارد وزارت راه شدم، پنج الي شش مورد سرمايه گذاري توسط سرمايه گذاران داخلي انجام شد.4100 ميليارد تومان براي برقي كردن تهران – مشهد سرمايه گذاري صورت گرفت. 580 كيلومتر بزرگراه از سيرجان تا بندرعباس به روش BOT انجام شد.احداث پاركينگ‌ها و هتل‌هاي فرودگاه‌ها نيز توسط ايراني‌ها انجام مي‌شود. اما قيد نمي‌گذاريم كه سرمايه‌گذار حتما ايراني باشد يا خارجي بلكه هر بخشي خصوصي كه اهليت مالي و فني داشته باشد را براي سرمايه‌گذاري مي‌پذيريم اما در وهله اول تمايل استفاده از سرمايه گذاران داخلي است. در مورد پروژه‌هايي مانند قطار سريع‌السير نيز علاوه بر مسائل مالي، تكنيك در امر روسازي مطرح بود كه با در نظر گرفتن همه جهات، تنها كشور چين ما با همكاري مي‌كند.
* آيا فكر نمي‌كنيد پروژه آزادراه تهران ـ شمال طولاني شده است؟ هر وزيري كه سر كار مي‌آيد در مورد اين پروژه وعده‌اي مي‌دهد اما آيا 18-19 سال زمان در مورد يك پروژه زياد نيست؟
- به دليل عدم افتاح قطعه چهارم آزادراه تهران ـ شمال از مردم عذرخواهي مي‌كنيم زيرا وعده داده بوديم كه قطعه چهارم از مرزن‌آباد تا چالوس به طول 22 كيلومتر را تا پايان سال گذشته به پايان برسانيم كه متاسفانه در نقطه ورودي به چالوس رانش زمين رخ داد و اين امر تا حدودي كار را به تعويق انداخت. در مورد قطعه اول از تهران تا شهرستانك كه 60 كيلومتر مسير را كوتاه مي‌كند كار در سال جاري انجام مي‌شود و اين قطعه نيز به بهره برداري مي‌رسد. در مورد قطعه‌هاي دو و سه نيز با بخش خصوصي توانمند و امتحان پس داده مذاكره كرديم اما در نهايت از ساخت اين دو قطعه انصراف دادند زيرا معتقد بودند كه توجيه اقتصادي ندارد زيرا بايد نرخ عوارض زياد تعيين شود كه مردم راضي به پرداخت نيستند.
به هر حال در سال جاري قطعه‌هاي 4 و 1 را تمام مي‌كنيم و در مورد قطعات دو و سه نيز بسيار اميدوار بوديم كه بخش خصوصي وارد شود و در دولت دهم عمده كار انجام بپذيرد اما فعلا بخش خصوصي نيامده و شايد به اين نتيجه برسيم كه دولت، خودش دو هزار ميليارد هزينه كند و اين پروژه را بسازد.
*در مورد بنادر و به ويژه بنادر جنوبي ظرفيت جابه‌جايي مسافر و گردشگري بسياري داريم اما در مقايسه با بنادر كشورهاي همسايه تا حدودي عقب هستيم آيا اقدامي در اين راستا انجام داده‌ايد؟
- در بنادر سالانه 650 ميليارد تومان درآمد داريم و 550 ميليارد تومان كار مي‌كنيم. اكنون توسعه بندر چابهار را در دست انجام داريم و در بندر امام خميني(ره) نيز بخش خصوصي خارجي 300 ميليارد تومان سرمايه گذاري مي‌كند. در بندر شهيد رجايي و بوشهر نيز توسعه‌هاي خوبي اتفاق افتاده است و ظرفيت جابه‌جايي بار و مسافر افزايش يافته است. بنابراين در رقابت تنگاتنگ با كشورهاي همسايه هستيم و اگر نتوانيم كاري كنيم كه بندرها به موقع اقتصادي شوند بازار منطقه را از دست مي‌دهيم، بنابراين چنين مسئله‌اي مدنظر ما است و سازمان بنادر و دريانوردي نيز با تمام توان كار مي‌كند اما واقعيت اين است كه بخش خصوصي بايد در بنادر سرمايه گذاري عمده را انجام دهد بارها نيز چنين مسئله‌اي را اعلام كرده‌ايم اما فعلا سرمايه گذاري جدي در بنادر نيست كه شايد به دليل ناشناخته بودن فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري باشد است، با اين شرايط فعلا خودمان بنادر چمخاله، اميرآباد، كياشهر در شمال و بنادر چابهار، بوشهر و امام خميني را تكميل مي‌كنيم.
*در بخش حمل و نقل ريلي ظرفيت موجود پاسخگوي ميزان نياز نيست، چه برنامه‌اي براي افزايش ظرفيت داريد؟
-اگر روزي راه‌آهن كم بياورد روز خوش ما است زيرا اكنون مشتري راه‌آهن افراد خاص نيستند و همه از اين نوع حمل و نقل استفاده مي‌كنند و اين به معناي آن است كه خدمات راه‌آهن ارتقاي يافته است. گذشت زماني كه مسافران قطارها به دليل شرايط كوپه‌ها و بوي نامطبوع راضي نبودند، اكنون راه‌آهن اصلاح شده و اقشار مختلف جامعه از آن استفاده مي‌كنند. در حال حاضر از 13 هزار كيلومتر راه‌آهن بهره برداري مي‌كنيم كه طي سه سال گذشته اين ميزان 10 هزار كيلومتر بوده‌است. بنابراين سالانه سه هزار كيلومتر خط ريلي را ساختيم و تحويل داديم پس با اين اقدام و ورود ناوگان جديد ظرفيت در حال افزايش است.
*آيا با شرايط فعلي توان و امكان تحقق سند هدف چشم انداز مبني بر دارا بودن 25 هزار كيلومتر خط ريلي در سال 1404 وجود دارد؟
-15 هزار كيلومتر خط ريلي در دست احداث داريم و ظرفيت و توان ساخت در كشور وجود دارد اما گير ما مشكل مالي است كه براي رفع مشكل از منابع حاصل از فروش اوراق به اين بخش اختصاص مي‌دهيم.
