بهرام سحابی عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس اظهار داشت: اقتصاد کشور سیاست زده شده و در واقع بیشتر از اینکه تصمیمات و اهداف اقتصادی در تصمیم‌گیری‌ها موثر باشد، خواسته‌های گروه‌های مختلف و اهداف سیاسی نقش پررنگ‌تری در این زمینه دارند.
وی تصریح کرد: به دنبال این اتفاق، شاهد هماهنگی بین تصمیمات و فعالیت‌های اقتصادی که سازمان‌های مختلف انجام می‌دهند، نیستیم. بنابراین هر نوع سیاستی که اتخاذ می‌شود هجمه‌های سیاسی و گروهی باعث می‌شود آن تصمیم عملا ناکارآمد باشد و تاثیرگذاری لازم را نداشته باشد.
وی ادامه داد: از سوی دیگر علاوه بر این موضوع، مسائل تحریم و محدودیت‌های بین‌المللی و فشارهایی که براقتصاد وارد می‌شود باعث شده تا نتوان تصمیم‌گیری درستی در اقتصاد داشت. در این میان نهادی مثل بانک مرکزی نیز مسئولیت سنگینی بر عهده دارد که برهمین اساس بیش از هر چیزی نیازمند شجاعت، صراحت و شفافیت است.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، بانک مرکزی باید مقابل بسیاری از خواسته‌هایی که به حق نیست و فشاری که از دیگر مراکز مختلف وارد می‌شود، بایستد. به عنوان نمونه اقتصاد کشور دولتی است و طبیعتا فشارهای دولت بر تامین نیازهای مالی خود، در این شرایط تحریم و عدم فروش نفت بر بانک مرکزی زیاد است. به همین دلیل بانک مرکزی تا جایی که می‌تواند باید ایستادگی کند و سیاست‌های پولی را به سمتی هدایت کند که تحت تاثیر خواسته‌های سیاست مالی قرار نگیرد.
سحابی گفت: در نتیجه تمام این فشارها مشکلاتی مانند تورم ایجاد خواهد شد. هرچند مهار تورم و کنترل نقدینگی و ساماندهی بازار ارز جزو وظایف سنگین و مهم بانک مرکزی است، اما باید توجه داشت تورم حاصل تصمیماتی است که در حوزه نرخ ارز یا نقدینگی اخذ می‌شود و شاید بتوان گفت یکی از عوامل مهم افزایش نقدینگی، همین تغییرات نرخ ارز است.
وی با بیان اینکه نوسانات نرخ ارز از دوسال گذشته تاکنون باعث شده تا نقدینگی نسبت به قبل افزایش بیشتری داشته باشد که در نتیجه تورم را نیز بالا برد، اظهار کرد: بانک مرکزی باید در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی این صراحت و شجاعت را داشته باشد که تصمیم بجایی بگیرد. به عنوان نمونه هدفگذاری تورمی که بانک مرکزی چند ماه اعلام کرد اقدام بسیار خوب و امیدبخشی است اما نیازمند ابزار و شرایطی است که باید فراهم شود.
این اقصاددان گفت: یکی از موضوعات مهم این روزها این است که به طور شفاف مشکلات اقتصادی و دلایل آن برای مردم بازگو شود. به عنوان نمونه بانک مرکزی باید به صورت شفاف با مردم صحبت کند و بگوید چه عواملی بر نوسانات نرخ ارز تاثیرگذار است.
سحابی با تاکید براینکه نرخ کنونی نرخ ارز واقعی نیست و حباب دارد، افزود: هرچند درحال‌حاضر توان مقاومت بانک مرکزی کم است اما شاید به حق هم باشد و نتوان قضاوتی در این باره داشت چرا که فشارهای داخلی و خارجی بر آن وجود دارد.
وی اظهار کرد: باید اقتصاد را از سیاست جدا کنیم اما به این موضوع توجه لازم نمی‌شود. به عنوان نمونه تصمیماتی که در مجلس اخذ می‌شود سیاسی است که طبیعتا تاثیر نامطلوب بر اقتصاد خواهد گذاشت و اجازه نمی‌دهد سیاست مشخص اقتصادی در نظر گرفته شود.
اصلاح ساختای بودجه نیازمند چیست؟
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس همچنین با اشاره به بودجه ۱۴۰۰ که به زودی تقدیم مجلس خواهد شد، اظهار کرد: اصلاح ساختار اساسی باید در بودجه شکل بگیرد که در واقع کنترل و کاهش هزینه‌های بودجه‌ای و تقویت درآمدهای آن است.
سحابی ادامه داد: باید هزینه‌های وحشتناکی که به بودجه مملکت تحمیل شده است را کاهش دهیم. سال گذشته ارقام بالایی از بودجه‌های مختلفی منتشر شد که همراستا بودند اما همدیگر را خنثی می‌کردند. در نتیجه نخستین بحث بودجه برای اصلاح ساختار تجدید نظر در هزینه‌هاست.
وی با اشاره به لزوم مقابله با فرار مالیاتی در اقتصاد کشور، تصریح کرد: باید بخش درآمدی بودجه را افزایش دهیم و کاهش هزینه‌های جاری را محقق سازیم. متاسفانه در حال‌حاضر هزینه عمرانی عملا صفر است و هزینه‌های جاری حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد هزینه‌ها شامل دستمزد و حقوق می‌شود. در نتیجه اصلاح سیستم مالیاتی برای افزایش درآمد دولت باید به طور جدی در دستور کار قرار گیرد.
ایبِنا
