یک گزارش پژوهشی با هدف میزان رضایتمندی کیفی و کمی ساکنان مسکن مهر در سطح ملی در تاریخ اسفندماه 1390 و توسط یکی از مراکز پژوهشی وابسته به قوه قضاییه انجام شده و تاکنون منتشر نشده است. اهمیت این نظرسنجی آنست که اولاً توسط یک نهاد منتقد دولت دهم انجام شده است و از سویی دیگر قرابت زمانی با انتخابات یازدهم نداشته و نظرات توسط کسانی بازگو شده است که در پروژه های مسکن مهر ساکن می باشند.
مسکن مهر یکی از اقدامات قابل توجه دولت نهم و دهم بوده است که با اولویت خانه دار شدن طبقات محروم جامعه و در گام بعدی طبقات متوسط شکل گرفت و از آن می توان بعنوان یکی از اقدامات مبنایی دولت قبلی یاد کرد که لزوم پیگیری آن توسط دولت جدید نیز احساس می شود. هر چند ضعف ها و آسیب هایی در این پروژه عظیم مشاهده می شود که لازم است دولت جدید با رویکرد تکاملی، پیگیری این طرح عظیم را در دستور کار خود قرار دهد.
از بعد اجتماعی نیز مسکن مهر در کنار اقدامات ساختاری دولت قبل، همچون هدفمندی یارانه ها، سفرهای استانی، سهمیه بندی سوخت، سهام عدالت و تسهیلات مهر امام رضا (ع) و… همواره بعنوان نقاط قوت دولت محسوب می شده است.
میزان نفوذ اجتماعی این پروژه بقدری بود که حتی هیچ کدام از نامزدهای انتخابات یازدهم در ایام تبلیغات انتخابات نیز با روند کلی طرح مسکن مهر مخالفتی ابراز ننمودند و تنها رفع آسیب های آن را از برنامه های خود عنوان کردند.
اما بر خلاف وعده های انتخاباتی، تا کنون وزرای اقتصاد و مسکن دولت یازدهم با نقد اساسی مسکن مهر آن را از دلایل اصلی تورم در سالهای اخیر برشمرده و مدعی شدند دخالت دولت در تامین مسکن مردم ضرورتی ندارد. همچنین شب گذشته وزیر مسکن با طرح ادعایی غیر کارشناسی مدعی شد 40 درصد تورم فعلی از مسکن مهر سرچشمه می گیرد.
همچنین در ادعایی دیگر مسکن مهر را دارای شرایط نامناسب برای زندگی عنوان کرده و مدعی شدند که تاکنون تنها به کمیت مسکن مهر توجه شده و از کیفیت آن غفلت گردیده است. هر چند در پاره ای موارد نقدهایی به کیفیت مسکن مهر نیز وارد می باشد اما زیرسئوال بردن کلیت این پروژه عظیم بعد از پیروزی دولت در انتخابات قابل توجه می باشد.
در خصوص ادعاهای وزرای دولت یازدهم در خصوص نقش مسکن مهر در ایجاد تورم، برخی کارشناسان نظرات خود را منتشر کرده اند که از جمله می توان به متن کارشناسی "چهار نکته با آقای طیب نیا و آخوندی درباره مسکن مهر و تورم" اشاره نمود.
اما در خصوص میزان رضایتمندی ساکنان مسکن مهر نیز ارزیابی ها و نظرسنجی هایی موجود می باشد که گویای ارزیابی های واقعی است. به جهت رعایت بی طرفی در این زمینه، یکی از پژوهشهای نهادهای زیرنظر قوه قضاییه را که در موضوع میزان رضایتمندی از مسکن مهر انجام شده است را منتشر می نماییم.
این گزارش با هدف میزان رضایتمندی کیفی و کمی ساکنان مسکن مهر در سطح ملی در تاریخ اسفندماه 1390 انجام شده است. اهمیت این نظرسنجی آنست که اولاً توسط یک نهاد منتقد دولت دهم انجام شده است و از سویی دیگر قرابت زمانی با انتخابات یازدهم نداشته و نظرات توسط کسانی بازگو شده است که در پروژه های مسکن مهر ساکن می باشند.
یافته های این پژوهش به شرح ذیل است؛
1- 82 درصد ساکنان مسکن مهر قبلاً مستاجر بوده اند و 79 درصد این خانوارها درآمد کمتر از 500 هزار تومان و 25 درصد نیز درآمد بین 500 تا 750 هزار تومان در ماه داشته اند. این یافته ها به خوبی نشان دهنده پایگاه طبقاتی ساکنان مسکن مهر می باشد که از شامل محرومین جامعه می شوند.
2- در خصوص میزان رضایتمندی از انتخاب واحدهای مسکن مهر، 74 درصد ساکنان از نحوه انتخاب واحد خود رضایت داشته و 61 درصد متراژ آن را مناسب و خوب دانسته اند. 51 درصد از مسکن مهر رضایت کامل داشته و 26 درصد رضایت نسبی و تنها 23 درصد از سکونت در مسکن مهر ناراضی بوده اند.
3- رضایتمندی از «متراژ مسکن مهر» به تفکیک فضای واحدها به شرح زیر است؛
«جدول رضایت مندی از متراژ مسکن مهر» (درصد)
5- میزان رضایتمندی از «محیط اجتماعی» و وجود ناهنجاری های اجتماعی
«جدول رضایتمندی از «محیط اجتماعی» مسکن مهر»(درصد)
| چاقوکشی | ضرب و جرح | سرقت | تجمع اراذل و اوباش | مزاحمت نوامیس | اعتیاد | |
| اصلاً | 94 | 90 | 71.5 | 75 | 83 | 75 |
| به ندرت | 4.5 | 8 | 20.5 | 11 | 13 | 19.5 |
| زیاد | 2 | 2 | 8 | 4 | 4 | 5.5 |
قابل ذکر است که یکی از مسائلی که عمدتاً توسط برخی کارشناسان اجتماعی اظهار می گردد ادعای حجم آسیب های اجتماعی در مراکز مسکن مهر است . نکته جالب و قابل توجه بر اساس این پژوهش آنست که این ادعا توسط خود افرادی که در مسکن مهر ساکنان هستند رد شده است.
6- تنها گزاره ای که اکثریت ساکنان مسکن مهر نسبت به آن اظهار نارضایتی نموده اند”نحوه دسترسی” به مراکز خدمات عمومی (محل کار، فروشگاه، مدرسه و بیمارستان و…) می باشد که از عوارض طبیعی همه شهرک های نوساز است و از نقص هایی محسوب می شود که بایستی در یک اقدام تکمیلی توسط دولتهای بعدی انجام گردد. بر اساس این پژوهش 5/58 درصد ساکنان مسکن مهر نحوه دسترسی خود را به مراکز خدمات عمومی سخت عنوان کرده اند.
7- پیشنهاد می شود دولت یازدهم جهت هرگونه تصمیم گیری درباره پروژه هایی از قبیل مسکن مهر که از نقاط قوت دولت قبلی محسوب می گردد، با کارشناسان و طراحان اولیه مسکن مهر مشورت نموده و سپس تصمیمات تکمیلی خود را اجرایی نمایند.
