ایران اکونومیست- ماندانا رکنی روانشناس و مشاور در خصوص اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) اظهار کرد: اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) یک اختلال جدی روانپزشکی است که سالانه هزاران نفر را متأثر میکند و تجربه یک رویداد آسیب زا یا شاهد بودن آن میتواند به این اختلال منجر شود.
این روانشناس گفت: PTSD میتواند پس از هر حادثه تلخی مانند سیل و زلزله که بحرانهای بسیاری را برای افراد به دنبال دارد، آغاز شود. لذا یک حادثه تلخ، حادثهای است که ما در آن احساس خطر میکنیم و در پی آن زندگی ما در معرض تهدید قرار میگیرد و یا شاهد مردن یا مجروح شدن دیگران باشیم.
وی افزود: نحوه رویارویی ما با رویدادهای آسیب زا متفاوت است. برخی از افراد از هیچ یک از آثار زیان بار آن رنج نمیبرند، اما برخی دیگر بعد از تجربه کردن یا مشاهده یک رویداد آسیب زا، آن را با بازگشت به گذشته و یا از طریق کابوسهای تکراری شبانه، گاهی بارها و بارها تجربه میکنند.
رکنی تصریح کرد: این افراد ممکن است از موقعیتهایی که یادآور آن رویداد است، خودداری کنند. واکنش این افراد به رویداد آسیب زا، ترس، درماندگی یا خوف و وحشت است. همچنین مردم اغلب تمایلی به صحبت درباره تجارب آسیب زای خود ندارند، چرا که یادآور خاطرات بسیار بدی برای آنها هستند؛ بنابراین مبتلایان به اختلال پس از سانحه، گاهی سالها در سکوت رنج میبرند.
این روانشناس با بیان اینکه علائم PTSD میتواند بعد از یک تأخیر چند هفتهای و یا چند ماهه شروع شود، گفت: این علائم معمولا در طی ۶ ماه پس از حادثه ناگوار ظاهر میشوند. بسیاری از افراد در این شرایط احساس غم عمیق، افسردگی، اضطراب، احساس گناه یا عصبانیت میکنند.
وی با بیان اینکه اختلال اضطراب پس از سانحه در کودکان پیچیدهتر از بزرگسالان است، افزود: درک کودکان از محیط و موقعیتها با بزرگسالان متفاوت است و برای درمان این اختلال روانی در کودکان شیوههای ویژهای نیاز است تا بهبود یابند. به یاد بسپارید اگر اختلالات روانی در کودکان به موقع تشخیص و درمان نشود، عمیقتر خواهد شد و تأثیر بدی در آینده و بزرگسالی فرد خواهد داشت.
رکنی گفت: کودکان به سادگی نمیتوانند از حوادث آسیب زای زندگی شان رهایی یابند و احتمالا بیش از بزرگسالان گرفتار مشکلات مزمن و حل نشده خواهند شد. این مشکلات بر روند رشد آنها اثر میگذارد و باعث تخریب مهارتهای مورد نیازشان برای کنار آمدن با اتفاقات و خود تنظیمی هیجانی میشود.
این روانشناس بیان کرد: این کودکان در صورت حمایت و درمان درست والدین، معلمان، روانشناسان یا سایر افراد مورد اعتماد میتوانند به خوبی به مشکل شان مقابله کنند و به زندگی برگردند، آنها باید بلافاصله بعد از حادثه آسیب زا حمایت شوند تا بتوانند با فاجعهای که رخ داده روبرو شوند و مراحل غم و اندوه را بگذرانند.
رکنی در پایان گفت: این هنر والدین است که با توجه به شناختی که از فرزندشان دارند، دنبال نشانههای این اختلال در او بگردند. والدین آگاه حتی میتوانند مشکل کودکانی که سکوت اختیار کردهاند و به نظر میرسد نشانهای از آسیب در آنان نیست را تشخیص دهند.