نقش فرهنگ سازی مالیاتی در جلوگیری از فرار مالیاتی

ایران اکونومیست- به گزارش رسانه مالیاتی ایران؛ مالیات دریافت قسمتی از دارایی افراد واجدشرایط از نظر اقتصادی بر اساس قانون و توزیع مجدد آن است. به عبارتی دیگر از نظر اقتصادی دریافت مالیات درجهت توزیع عادلانه تر درآمد مطرح می شود پس توزیع عادلانه تر درآمدها به این معنی است که شکاف درآمدی بین گروه های درآمدی جامعه کمتر باشد.
فرهنگ مالیاتی نیز به تمایل افراد به پرداخت مالیات به عنوان یک وظیفه مطرح می شود. به عبارتی دیگرفرهنگ مالیاتی مجموعه ای از طرز تلقی، بینش و عکس العمل اشخاص در قبال سیستم مالیاتی است. فرهنگ مالیاتی متاثر از فرهنگ عمومی جامعه است وچگونگی روابط مردم یک جامعه متاثر از عوامل عقیدتی، سیاسی، اقتصادی و…آن جامعه می باشد.
در مقابل پرداخت مالیات و تمکین کردن از قوانین و مقررات مالیاتی، فرار مالیاتی و اجتناب از پرداخت مالیات وجود دارد. در تعریف فرار مالیاتی می توان گفت که هرگونه تلاش غیرقانونی برای پرداخت نکردن مالیات مانند ندادن اطلاعات لازم در مورد عواید و منافع مشمول مالیات به مقامات مسئول، فرار مالیاتی خوانده می شود.
تمکین نکردن از مقررات مالیاتی، موضوعی است که نه تنها در ایران، بلکه در کشورهای پیشرفته نیز دارای اهمیت و محل بحث و چاره‌اندیشی است. از این رو، در سایر کشورها با توجه به سیستم‌های اطلاعاتی پیشرفته و تدوین مقررات بازدارنده، سعی در کاهش آن کرده‌اند.
فرار مالیاتی منابع دولت را کاهش می دهد. باعث نارسایی در توزیع عادلانه درآمد و انباشت ثروت برای گروه های خاص شده و درنتیجه منجر به افزایش تنش های سیاسی و اجتماعی می شود. گروهی که برخوردار هستند و به منابع دسترسی دارند هرروز غنی تر وقوی تر شوند و در مقابل گروهها و اقشاری که از این منابع استفاده نمی کنند هر روز عرصه های بیشتری را از دست می دهند .این مسئله بر تصور شهروندان از عدالت اجتماعی تاثیر می گذارد. علاوه بر این موارد فرار مالیاتی ابزارها واهرم های نظارتی وکنترلی دولت را خنثی
می کند.
با توجه به مواردی که در بالا به آنها اشاره شد می توان نتیجه گرفت که نظام مالیاتی بدون اعتلای فرهنگ مالیاتی و پذیرش آن از سوی مودیان مالیاتی، کارایی و اثر بخشی مناسبی نخواهد داشت . بنابر این لازم است با گسترش فرهنگ مالیاتی در جامعه و شناسایی اهمیت آن در توزیع درآمد و از میان بردن فاصله طبقاتی، گام بلندی در ایجاد رفاه و تامین عدالت اقتصادی جامعه برداشت.
زمانیکه مردم به چشم خود آثار پرداخت مالیات را در همه زمینه های زندگی اجتماعی خود از آموزش گرفته تا درمان و بهداشت ، تولید و اشتغال‌زایی و آموزش همگانی، انجام اقدامات عمرانی نظیر ساخت جاده‌ها و بازسازی آن‌ها، سدسازی، ساخت و توسعه نیروگاه‌ها و شبکه‌های آبی، توسعه زیرساخت‌ها و انجام پروژه‌های گوناگون عمرانی در مناطق محروم و توسعه‌نیافته و... مشاهده کنند بی تردید مالیات خود را با رضایت کامل پرداخت می نمایند .
بنابراین دولت از طریق آگاه سازی مردم از طریق روزنامه‌ها و کتب، بروشور و بولتن، رسانه‌های صوتی و تصویری، دستگاههای جدید الکترونیکی، استفاده از سایت های اینترنتی و دیگر ابزارهای اطلاع رسانی موارد مصرف مالیات را که ره آورد پرداخت مالیات می باشد، برای مردم روشن و شفاف سازد و باعث بسط و گسترش فرهنگ مالیاتی در جامعه شود .
در چنین شرایطی تکیه دولت به منابع مالیاتی از یک سو سبب کاهش وابستگی دولت و ملت به منابع زیرزمینی می گردد که صرفا در اختیار ما نبوده و آیندگان نیز به نوبه خود در بهره گیری از آن صاحب حق و امتیاز می باشند. از سوی دیگر نیز زمینه ساز پویایی و نشاط در بازارهای کشور و فعالیت های تولیدی و صنعتی می گردد.