پول دیجیتال چگونه تحریم های بانکی را دور می زند؟

  تغییر شکل روابط تحت تاثیر زندگی الکترونیکی و فراگیری فضای مجازی اجتناب ناپذیر است و در این بین یکی از مهم ترین تغییرات، دگرگونی در حوزه روابط اقتصادی میان افراد، بنگاه ها و کشورها است. امروز در شرایطی قرار داریم که فعالان اقتصادی، دولت ها و تاجران به دنبال آسان سازی نقل و انتقالات مالی، از هر فرآیندی که این پروسه را کوتاه تر و راحت تر با اطمینان بیشتر به سر انجام برساند، استقبال می کنند.
در حالی که فعالان اقتصادی کشورمان در بخش خصوصی و غیردولتی و چه دولتی ها در نبود کانال مالی گسترده و مطمئن، به دنبال شیوه های مختلف برای دور زدن تحریم های بانکی و نقل و انتقالات مالی هستند، در بسیاری از کشورها استفاده از پول های دیجیتال و رمز ارزها رایج شده است. در کشورمان هم عده ای به انجام معاملات با پول های دیجیتالی از جمله بیت کوین روی آورده اند هر چند که جمعیت آنها در حال حاضر چشمگیر نیست اما شاهد آن هستیم که هر روز طرفداران رمز ارزها در حال افزایش است.
بانک مرکزی هم اعلام کرده است که نمی توان جلوی ورود ابزار جدید در حوزه پولی را گرفت اما باید برای مهار تخلف های احتمالی برای رمز ارزها و استفاده از آن در کشورمان مقررات گذاری کرد.
هر چند هنوز نهادهای مرتبط در ایران پول های دیجیتال را به رسمیت نشناخته اند اما از آنجایی که استفاده از این رمز ارزها و پول های دیجیتال در بستر ابزار نوینی چون بلاک چین در بین کشورهای توسعه یافته و نیافته فراگیر شده، ایران هم با توجه به نیاز به حضور فعال در مبادلات بین المللی و همچنین به دلیل مواجهه با محدودیت هایی اعمال شده در حوزه پرداخت و دریافت های مالی، نمی تواند از این جریان عقب بماند.
مهم ترین مزیت استفاده از انواع رمز ارزها فرصت دور زدن تحریم های پولی و بانکی است چرا که در این سیستم معاملات بدون نام انجام می شود اما در عین حال شفافیت اصل جدا نشدنی در معاملات با پول های دیجیتال است.
البته اگر بخواهیم واقع بینانه به جریان رمز ارزها و پول های دیجیتال نگاه کنیم، استفاده از آنها معایبی هم دارد که اگر مهار نشود فرصت خوبی برای سوددجویان ایجاد می کند تا از ناآگاهی مردم و ناشناخته بودن این ابزار در بین اقشار مختلف جامعه سوء استفاده کنند.

** رواج معاملات با پول های دیجیتال بدون دخالت دولت
«نیما امیرشکاری» مدیر گروه بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی و بانکی  درباره رواج استفاده از پول های دیجیتال در کشور و نحوه مواجهه با آن گفت: تفاوت های بسیار زیادی بین پول کاغذی و پول دیجیتال وجود دارد که باید این تفاوت ها را بپذیریم و معایب این پول ها و ارزهای دیجیتال را شناسایی کنیم.
وی ادامه داد: اگر امکان انجام پولشویی در استفاده از پول های دیجیتال را از معایب آن بدانیم این عیب در استفاده از پول رایج حال حاضر هم وجود دارد کما اینکه این اتفاق افتاده است.
امیرشکاری با بیان اینکه هر ابزار جدیدی که در دنیا معرفی می شود در ابتدا به دلیل خلاءهای قانونی که وجود دارد فرصت هایی برای سودجویی از آن ایجاد می شود، گفت: با ورود هر فناوری جدیدی در یک حوزه به دلیل اینکه همزمان با ورود آن فناوری جدید، قوانین کنترلی مرتبط با آن وضع نشده احتمال وقوع تخلف ها و سودجویی هایی وجود دارد، به همین دلیل بانک مرکزی اقدام به مقررات گذاری در حوزه رمز ارزها و پول های دیجیتال کرده است و اولین پیش نویس و دستور العمل استفاده از ارزهای دیجیتال طراحی و تدوین شده است.
وی افزود: این دستورالعمل اولیه در سایت بانک مرکزی بارگذاری شده است و افراد می توانند درباره آن اظهار نظر کنند تا با اظهارات اهل فن دستورالعمل نهایی شود و به تصویب برسد.
مدیر گروه بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی و بانکی درباره پروسه تصویب و تایید قوانین و مقررات پول های دیجیتال اظهار داشت: این موضوع بر عهده شورای پول و اعتبار است و از آنجایی که قانونگذاری ها در حوزه پولی به شورای پول و اعتبار واگذار شده نیازی به ورود سایر دستگاه ها به این موضوع نیست مگر اینکه قوانین ترکیبی نیاز باشد که در این صورت باید با سازمان بورس وارد همکاری شد.
امیرشکاری درباره تعداد پول های دیجیتال موجود و نحوه مقررات گذاری متناسب با این تعداد پول دیجیتال گفت: ارزهای رمزنگاری شده یک ماهیت ندارند و بیت کوین که امروز شاهد استفاده برخی از افراد در کشور از آن هستیم یکی از دو هزار طرح دیجیتال تولید شده در جهان است. رمز ارزها شبیه به هم نیستند بنابراین مقررات و قوانین در مورد استفاده از آن ها باید بسیار با دقت انجام شود تا مقررات همه جانبه ای وضع شود.
وی با بیان اینکه پول های دیجیتال در بسیاری از کشورها که از نظر توان فنی در این حوزه بسیار عقب تر از ایران هستند فراگیر شده است، گفت: باید بپذیریم که ایران از نظر فرهنگی کشوری است که فناوری های جدید را با تاخیر می پذیرد و علت این تاخیر در ساختار نادرست است که تصمیم گیری در این سیستم زمان بر است.
مدیر گروه بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به اینکه در حال حاضر بسیاری در کشورمان جزیی ترین داد و ستد خود را با پول های دیجیتال انجام می دهند، ادامه داد: افراد ریسک این موضوع را پذیرفته اند و معاملات خود را با رمز ارزهایی مانند بیت کوین انجام می دهند. اساسا در استفاده از ابزارهای بین المللی با فناوری های جدید نیازی نیست که معطل تصمیم گیری های دولت باشیم. تجارت ماهیت دو نفره یا دو طرفه دارد و ورود دولت در این زمینه تنها می تواند نقش پشتیبان را داشته باشد. اگر دو طرف به اطمینان و اعتماد رسیده اند دیگر نیازی به پشتیبانی دولت ها نیست.
امیرشکاری تاکید کرد: مزیت مهم این فناوری، اعتماد آن به ریاضیات است، با توجه به اعتمادی که در ریاضیات آن وجود دارد بدون دخالت دولت ها می تواند استفاده از آن فراگیر شود.
وی ادامه داد: هر چند معاملات با رمز ارزها بدون نام است اما نقل و انتقالات در این پروسه شفاف تر انجام می شود. واقعیت فنی این است که معاملات با پول های دیجیتال با نام است و به صورت شفاف عمل می کند اما این نام آن عنوانی که افراد در جامعه با آن شناخته می شوند، نیست . این نام برای افراد یک کیف پول ایجاد می کند که این کیف پول دارای کد است که تمام معاملات با این کد و رمز انجام خواهد شد.

**پول دیجیتال راهی برای دور زدن تحریم های بانکی
هر چند هنوز بانک مرکزی برای استفاده از ارزهای دیجیتال و رمز ارزها قوانین را وضع نکرده اما مردم را هم از استفاده از نهی نکرده است و همانطور که گفته شد در حال حاضر عده ای در ایران در حال داد و ستد با پول های دیجیتال هستند.
از این رو بانک مرکزی در حال طراحی رمز ارز ملی است که گفته می شود به زودی از آن رونمایی خواهد شد. هر چند که با رواج رمز ارزها و پول های دیجیتال بسیاری از هزینه های تجارت کاهش پیدا می کند وهزینه نقل و انتقالات مالی حذف می شود که این در نهایت باعث کاهش قیمت نهایی کالا یا خدمات برای مصرف کننده خواهد شد اما در حال حاضر مهم ترین مزیت رمز ارزها برای کشورمان موضوع دور زدن تحریم ها با استفاده از این فناوری جدید است. دور زدن تحریم ها از طریق پول های دیجیتال تنها شامل نقل و انتقالات مالی است و می توان از این طریق پرداخت ها و دریافت ها را در یک فضای امن و شفاف انجام داد که اطلاعات دو طرف در قالب یک کیف پول از چند کارکتر و اعداد تشکیل شده است که قابل رد یابی نیست.
بنابراین شرکت های ایرانی می توانند از این طریق پرداخت ها و دریافت های مورد نظر در قراردادها را با دردسر و هزینه کمتری انجام دهند. اگر رمز ارز ایران هم مورد پذیرش سایر کشورها قرار بگیرد می توانند از این طریق معاملات را به سرانجام برسانند تا از تحریم های دلار هم رهایی یابند.
منبع: ایرنا