عباس عبدی پژوهشگر و روزنامه نگار می گوید: دنیا پیشرفت می کند زیر عقلانی ترین تصمیم ها را مردم می گیرند و آنها در رأس امور هستند.
کد خبر: ۲۷۹۵۹۱
به گزارش ایران اکونومیست؛ نشست «سیاست های حمایتی و یارانه‌ای؛ چالش‌های حکمرانی» در دومین کنفرانس حکمرانی و سیاست گذاری عمومی در محل سالن همایش های بین المللی صدا و سیما برگزار شد. دبیری این نشست سیدمحمد صادق الحسینی را بر عهده داشت و عباس عبدی، مسعود خوانساری، علی صناعی و محمدرضا جلایی‌پور اعضای این نشست بود.
**سهمیه بندی بنزین برای هر فرد ایرانی در ابتدای برنامه که در محل سالن همایش های صداوسیما برگزار شد ، دبیر نشست با اشاره به طرحی که در اندیشکده حکمرانی دانشگاه شریف برای حذف یارانه های پنهان آماده شده است، گفت: ما در یک کشور نفت خیز هستیم که برای چندین دهه دارایی های خود را در حوزه انرژی با قیمت ارزان به مردم عرضه کرده و دوبرابر بودجه کشور یارانه پنهان برای آن پرداخت می کنیم. وی ادامه داد: سیاست گذار نمی تواند قیمت بنزین را به حد منطقه ای آن برساند؛ چون دور بعد رای نمی آورد و یا فکر می کند که باعث شورش و آسیب زدن به اموال عمومی می شود. بعد از جلسات متعدد طرحی را آماده کردیم برای سهمیه بندی بنزین برای هر فرد ایرانی. این طرح به صورت آزمایشی با بنزین شروع می شود اما در صورت موفقیت به حامل های دیگر انرژی هم تسری پیدا می کند. صادق الحسینی توضیح اجمالی این طرح را این گونه بیان کرد: درصدی از مصرف فعلی را به قیمت فعلی به مردم می دهیم که یک سبد انرژی به قیمت بسیار پایین به مردم منتقل می شود. اگر مصرف کرد که هیچ، اگر کمتر مصرف کرد پاداش می گیرد (برعکس وضع فعلی که هر که بیشتر مصرف می کند، بیشتر سود می برد) و آن را در یک بازار متشکل عرضه می کند. خرید با مصرف اتفاق می افتد اما فروش آزاد است و مردم را این گونه صاحب انرژی می کنیم. وی درباره فواید این طرح در پایان خاطرنشان کرد: جلوی مقاومت سیاسی مردم برای افزایش قیمت گرفته می شود، شدت مصرف انرژی کاهش و بهره وری افزایش پیدا می کند و درآمد دولت بیشتر می شود.
** وضعیت اقتصادی از نگاه عبدی در ادامه این برنامه دبیر نشست این سوال را از عبدی روزنامه نگار، پژوهشگر و فعال سیاسی پرسید: چرا در طول 40 سال گذشته، بنزین و حامل های انرژی را با قیمت پایین عرضه کردیم و اکنون هم هیچ سیاست گذاری حاضر نیست ریسک افزایش قیمت را انجام دهد؟ به نظر شما طرحی که ارائه کردم جذابیت های کافی را دارد؟ عبدی در پاسخ عنوان کرد: من جز معدود روزنامه نگارانی هستم که خیلی روی این قیمت حامل های انرژی مطلب نوشته ام. اگر کسی از آسمان به وضع ما نگاه کند می خندد. وضع اقتصادی ما خوب نیست و این متاثر از فضای سیاسی است نه اقتصادی. آژانس بین المللی انرژی گفته است که ایران 45 میلیارد دلار اتلاف انرژی دارد. وی ادامه داد: دلیل اصلی تغییر در سیاست گذاری در حوزه انرژی، فقدان اعتماد مردم به حاکمیت است و من هم علی رغم اینکه با این طرح شما موافقم اما اگر بنا باشد منافع آن چه به صورت مستقیم (یارانه) چه به صورت غیر مستقیم، به جیب مردم نیاید وضع فعلی را ترجیح می دهم. در پژوهش ها نشان داده شده که رابطه‌ای بین افزایش درآمد نفتی و افزایش فساد وجود دارد. این پژوهشگر مهم ترین مشکلات فعلی ما را در این حوزه این گونه برشمرد: شدت مصرف انرژی، توجه دولت به قیمت گذاری به جای حاکمیت، مشکل توزیع درآمد، قیمت ارز و امنیت. این طرح اندیشکده حکمرانی شریف مجموعه مسائل را حل می کند و باید به اراده حاکمیت تبدیل شود. عبدی در پایان خاطر نشان کرد: از یک سو مردم به دولت اعتماد ندارند و از سوی دیگر محافظه کاری عجیبی در سیستم ما وجود دارد.
** مبانی اخلاقی طرح در ادامه این برنامه دبیر نشست درباره مبانی اخلاقی این طرح از محمدرضا جلایی پور پژوهشگر و فعال سیاسی پرسش کرد که در پاسخ جلایی پور گفت: اگر فرض کنیم جزییات فنی سنجیده و قابل اجرا باشد من به سه مبنا می توانم اشاره کنم؛ اول دیگر دوستی موثر است که باعث نوعی سیاست گذاری دیگر دوستانه موثر می شود که دو اصل دارد؛ یکی بیشترین خیر ممکن را برساند و دیگر اینکه آن خیر را به موثرترین وجه برساند. وی ادامه داد: در بحث بهترین نوع خیریه می گویند که به فقیرترین افراد جامعه پول نقد بدهید زیرا موثرتر از بهترین حکومت ها آن را خرج می کنند. در دنیا اعطای یارانه نقدی رو به محبوب تر شدن دارد و جریان های پیشرو آمده اند که از درآمد پایه برای افراد جامعه دفاع می کنند. جلایی پور مبنای دوم را این گونه تعریف کرد: مبنای سیاست ورزی رالزی و پسا رالزی. مهم ترین موضوع در سیاست گذاری عدالت است که لازمه آن هم رشد اقتصادی است. سیاست عادلانه سه عنصر مهم دارد؛ به رسمیت شناختن، نمایندگی و بازتوزیع. برای موفقیت در بلند مدت علاوه بر بازتوزیع، دو عنصر اول هم اهمیت پیدا می کنند. تا زمانی که تکثر را به رسمیت نشناسیم و نهاد نمایندگی آنها را دخیل نکنیم کاری از پیش نمی رود. این پژوهشگر سومین مبنا را ضرورت تغییر بزرگ در سیاست حمل و نقل دانست و عنوان کرد: بر اساس این سناریو تا جای ممکن مصرف خودروهای بنزینی را کاهش می دهیم تا تلفات سوانح رانندگی، آلودگی هوا و...، کاهش پیدا کند و رو به اخلاق تر شدن برود. وی در پایان خاطر نشان کرد: کشور توسعه یافته کشوری است که فرادستان از حمل و نقل عمومی استفاده کنند نه فرودستان از وسیله شخصی. باید در این راستا از مطلوبیت رانندگی بکاهیم، رانندگی و بنزین گران شود.
