به گزارش ایران اکونومیست از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در حال حاضر 6 کشور در جهان به فناوری تولید میکروسکوپ نیروی اتمی ( AFM) دست یافته اند. با ساخت این دستگاه پرکاربرد در کشور، ایران نیز به جرگه کشورهای دارای این فناوری پیوست.
میکروسکوپ نیروی اتمی ابزاری قدرتمند در بررسی و مطالعه گستره متنوعی از مواد در مقیاس نانو است. به کمک این میکروسکوپ، بررسی ویژگی های ساختاری و فیزیکی مواد نظیر زبری، سختی، توپوگرافی و اندازه ذرات میسر است. همچنین این دستگاه قابلیت ایجاد تغییر و جابه جایی ذرات و سطوح را دارد.
با اختراع میکروسکوپ نیروی اتمی، امکان تهیه تصویر و بررسی نمونه های گوناگون به ویژه نمونه های عایق و زیستی به وجود آمده است. این دستگاه با برخورداری از مزایای تهیه تصویر با توان تفکیک بالا، به کارگیری آسان، عدم نیاز به آماده سازی پیچیده نمونه، تهیه تصاویر سه بعدی و امکان بررسی توپوگرافی سطح به صورت ابزاری قابل قبول در حوزه های مختلف علوم و فناوری نانو درآمده و کاربردهای بسیار گسترده ای یافته است.
دستگاه ساخته شده توسط یک شرکت دانش بنیان، از نظر کیفیت و دقت با نمونه های خارجی کاملا رقابت می کند و به گفته سیدعباس شاهمرادی زواره مدیر عامل شرکت یاد شده، دستگاه ساخته شده در ایران با قیمتی برابر با 60 درصد کمتر از دستگاه های مشابه خارجی به فروش می رسد.
وی با بیان این که این شرکت دانش بنیان داخلی سال 78 فعالیت در زمینه ساخت میکروسکوپ نیروی اتمی را آغاز کرد، افزود: نزدیک به 10 سال فرآیند تحقیق و توسعه ساخت میکروسکوپ نیروی اتمی به طول انجامید تا سرانجام نمونه اولیه دستگاه رونمایی و در نهایت نسخه تجاری آن نیز برای عرضه آماده شد.
وی در توضیح نحوه کار میکروسکوپ نیروی اتمی گفت: میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM) سیستمی با تکنولوژی بسیار بالا و پیچیده است، این دستگاه قادر به تصویربرداری با تفکیک مکانی اتمی است، میکروسکوپ نیروی اتمی قادر به تصویربرداری از سطوح نارسانا نیز می باشد.
وی ادامه داد: این سیستم در دو حالت تماسی و غیرتماسی تصویربرداری می کند، میکروسکوپ نیروی اتمی جزو جدیدترین دستاوردهای دانشمندان در زمینه اندازهگیری در ابعاد و مقیاس نانو است.
به گفته این فعال دانش بنیان، از ابتدای ساخت این دستگاه تا به امروز،شرکت تولیدکننده موفق به تجهیز بیش از 70 مرکز علمی، تحقیقاتی و پژوهشی شده است، مراکز تجهیز شده توسط این شرکت شامل دانشگاه های سراسری،آزاد، پارک های علم و فناوری، بیمارستان ها، مراکز پژوهشی و پژوهش سراها می شود.
شاهمرادی ادامه داد: عامل اصلی در موفقیت کسب شده، نیروی انسانی متخصص است، نخبگان فعال در این شرکت طی 3 سال گذشته از تعداد کمتر از 10 نفر به بالای 50 نفر افزایش یافته است.