به گزارش ایران اکونومیست به نقل از پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا؛ کمپین «من ایرانم، مرا دریاب» از سوی بانک مسکن سعی دارد که آموزش های اجتماعی شیوه مصرف بهینه آب را برای جامعه مخاطب تشریح کند. میلاد خواجه علی، پژوهشگر حوزه معماری و مهندسی ساختمان در ایتالیا در یک مقاله به بررسی ترفندهای مدیریت منابع آب پرداخته است. با توجه به تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین و براساس گزارش تهیه شده توسط سازمان ملل پیشبینی میشود تا پایان سال ۲۰۳۰ میلادی بحران آب در مناطق با اقلیم خشک و نیمه خشک، منجر به مهاجرت ۲۴ تا ۷۰۰ میلیون نفر شود. بیش از نیمی از مساحت ایران را مناطق کویری و نیمه کویری تشکیل میدهد و این مشخصه ایران را از لحاظ میزان بارندگی در دسته کشورهای خشک و نیمه خشک قرار داده است.
با توجه به جغرافیا و شرایط آبوهوایی ایران، خشکسالی، کمبود منابع آب، عدم مدیریت و برنامهریزی صحیح در استفاده از آب میتواند خسارتهای جبران ناپذیری را برای کشور ایران در پی داشته باشد. از مشکلات جدی که گریبانگیر محیط زیست ایران است میتوان به نبود منابع کافی آب شیرین و آلودگی منابع آب به علت مدیریت ناسالم پسماند اشاره کرد. بر اساس آمار ارایه شده در سالنامه اطلاعات جهان که توسط سازمان اطلاعات آمریکا منتشر میشود، ایران از جمله ۱۰ کشوری است که بیشترین میزان برداشت آب شیرین را دارد. حدود ۹۰ درصد از این منابع آبی در بخش کشاورزی و هفت درصد در بخش ساختمان مصرف میشود.
میزان برداشت منابع آبی در حدود ۲۰ کیلومتر مکعب از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۴ افزایش داشته است و این در حالی است که میزان منابع تجدیدپذیر آب شیرین با حجم ۱۳۷ کیلومترمکعب در سال، ایران را در رتبه ۵۸ام جهانی قرار میدهد. عمق چاههای آب در طی ۴۰ سال به علت برداشت بیرویه از عمق ۵۰ متر به ۲۵۰ تا ۳۰۰ متر رسیده است و ذخیره آبی ۹۰ سد از ۱۷۷ سد موجود در ۶ حوضه آبریز اصلی کشور، کمتر از ۴۰ درصد ذخیره آبی دارند. ازاینرو نیاز به اصلاح الگوی مصرف و اتخاذ راهکارهای مدیریتی جدی برای مقابله با تنش آبی پیشرو درایران، امری اجتناب ناپذیر است.
با توجه به بحران آب و کم شدن منابع آب زیرزمینی، راهکارهایی برای مقابله و کنترل دخایر آب توسط دولتها، سازمانهای محیط زیست و دانشکدههای سراسر جهان در بخشهای مختلف صنعت، کشاورزی و ساختمان ارایه شده است. یکی از مهمترین این برنامهها مدیریت انرژی فدرال دولت آمریکا (FEMP) برای بهینهسازی مصرف آب در ساختمان است که این برنامه جامع برای مدیریت و بهینهسازی مصرف آب با همکاری با آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحد آمریکا، در حال توسعه و اجرا است. اگرچه مدیریت بهینهی منابع آب نیازمند برنامهی جامع در سطح ملی و با مطالعات منطقهای است اما امکان بکارگیری این راهکارها در مقیاسهای کوچکتر توسط طراحان و شهروندان میتواند کمک شایانی به کاهش مصرف آب بکند.اقدامات مذکور گزیدهای از پروتکل مدیریت منابع آب در ساختمان است که از آن به عنوان بهترین روشهای مدیریت آب(BMPs) یاد میشود. این اقدامات شامل: بازرسی شبکه های انتقال آب، ردیابی و تعمیر نشتی های شبکه، بهینه سازی مصرف آب در طراحی فضای سبز ، بهینه سازی روش های آبیاری گیاهان، استفاده از تکنولوژی های جدید در شیرآلات و سرویس بهداشتی و بهره گیری از منابع آب جایگزین است.
پیامدهای کمآبی مانند عدم دسترسی به آب شرب سالم، شیوع بیماریهای واگیردار، تخریب محیط زیست، مرگ گونههای جانوری، بیابان زایی و ایجاد گردوغبار و به دنبال آن بیماریهای تنفسی، کاهش کشاورزی، تعطیلی مشاغل به مرور زمان و بیکاری به سرعت رو به گسترش است.
مدیریت و بهینهسازی مصرف آب در کشورهای درحال توسعه بعلت نبود تکنولوژی و بیتوجهی ارگانهای مرتبط با مبحث انرژی می تواند به بحران جامعه بشری در آیندهای نه چندان دور تبدیل شود. وظیفه تمام متخصصین و سازمانها، آگاهی رسانی و آموزش جامعه در جهت مدیریت منابع آب در ساختمانها و صنایع مختلف است تا با مصرف صحیح این منبع حیاتی، خطرات ناشی از این بحران را کاهش دهند.