رشد ۳۵۳ درصدی تولید گندم طی ۴۰ سال اخیر

به گزارش ایران اکونومیست، اسماعیل اسفندیاری پور مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی ، در مقایسه سطح زیر کشت گندم با سال های قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، اظهار کرد: در حالی در سال زراعی ۵۶- ۵۵، مجموع سطح زیرکشت گندم ۴ میلیون و ۸۵۰ هزار هکتار و تولید ۴ میلیون و ۷۲ هزار تن بود، که در سال زراعی ۹۷-۹۶، تولید گندم به ۱۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تن رسیده است. وی متوسط عملکرد گندم در سال ۵۶- ۵۵، را ۸۵۰ کیلوگرم در هکتار اعلام کرد و افزود: با وجود جمعیت ۳۵ میلیون نفری در سال ۵۵-۵۶، یک میلیون و ۱۴۰ هزار تن، معادل ۳۰ درصد تولید داخل، گندم به کشور وارد می شد، در حالیکه در سال زراعی ۹۷-۹۶، علی رغم رشد جمعیت به حدود ۸۲ میلیون نفر، نیازی به واردات نداریم.
به گفته اسفندیاری پور، با وجود افزایش ۱۲ درصدی سطح زیر کشت نسبت به ۴۰ سال اخیر، تولید گندم حدود ۳۵۳ درصد رشد داشته است.
این مقام مسئول، سطح زیر کشت گندم در سال زراعی  ۹۷-۹۶ را ۵ میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار اعلام کرد و افزود: با وجود افزایش ۱۲ درصدی  سطح زیر کشت گندم نسبت به سال زراعی ۵۵-۵۶، اما عملکرد، ۲۹۰ درصد در هکتار افزایش یافته است که این امر بیانگر مجموع اقدامات فنی و افزایش عملکرد در واحد سطح اتفاق افتاده است.
مجری طرح گندم ادامه داد: طی ۴۰ سال اخیر، متوسط مجموع گندم آبی و دیم از ۸۵۰ کیلوگرم در هکتار به ۲ هزار و ۴۸۰ کیلوگرم در هکتار افزایش یافته است.
مشاور وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه در سال‌های قبل از انقلاب، ۳۰ درصد نیاز کشور از طریق واردات تامین می‌شد، بیان کرد: این درحالی است که طی سه سال اخیر به سبب تلاش کشاورزان و لطف خدا نیازی به واردات نداریم و تمامی نیاز کشور از طریق تولید داخل تامین می‌شود.
بیشتر بخوانید: رشد بیش از ۲۴۵ درصدی تولید شکر در سال‌های بعد از انقلاب/ ۲۷ کارخانه بزرگ قند در کشور مشغول فعالیت هستند
به گفته وی، با توجه به وضع مطلوب مزارع گندم برای سال زراعی ۹۸-۹۷، انتظار می‌رود که کل نیاز کشور از طریق تولید داخل تامین شود تا همچنان از واردات بی نیاز شویم.
 درآمد کشاورزان با سال های قبل از انقلاب قابل قیاس نیست
اسفندیاری پور با مقایسه درآمد گندمکاران در سال‌های بعد و قبل از انقلاب بیان کرد: سال زراعی ۹۷-۹۶، گندمکاران از حیث فروش، ۹ میلیون و ۵۰۰ هزارتن گندم به مراکز دولتی، ۱۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان درآمد کسب کرده اند، البته با احتساب ۱۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تن گندم تولیدی، درآمد کشاورزان از ۱۷ هزار و ۷۷۰ میلیارد تومان فراتر خواهد رفت. ناگفته نماند که درآمد کشاورزان  با ۴۰ سال اخیر قابل قیاس نیست.
مجری طرح گندم با اشاره به عوامل موثر در کیفیت گندم تولیدی گفت: عوامل موثری همچون رقم، محیط و مدیریت مزرعه در کیفیت گندم بسیار اثر گذار است. ناگفته نماند که گندم‌های استان خوزستان، گلستان، دشت عباس استان ایلام، جنوب فارس، جنوب کرمان، مازندران و دشت مغان استان اردبیل جز گندم‌های ممتاز و درجه یک دنیا هستند.
وی ادامه داد: گندم‌های تولیدی کشور براساس استاندارد‌های ۱۰۴ جزء گندم‌های مطلوب در دنیا به شمار می‌رود چرا که طبق استاندارد ۱۰۴ گندم تولیدی بالای ۱۲ درصد پروتئین درجه یک، بین ۱۱ تا ۱۲ درصد درجه دو و گندم‌های ۱۰ تا ۱۱ درصد درجه سه هستند که تمامی این گندم‌ها برای مصرف انسانی و گندم‌های درجه ۴ برای مصرف غیر انسانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اسفندیاری پور درباره آخرین وضع گندم تولیدی دروم بیان کرد: شرکت بازرگانی دولتی سالانه حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار تن گندم دروم برای مصرف صنف و صنعت می‌خرد که همانند سایر کشورها، این گندم با گندم‌های تولیدی درجه یک، متوسط و ضعیف اختلاط می‌شود.
مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به دلایل افزایش تولید گندم در سال‌های اخیر گفت: طی سال‌های گذشته اقدامات فنی در افزایش تولید گندم در داخل مزارع بسیار تاثیر گذار بود، به طوریکه در سال زراعی ۹۷-۹۶ میزان سن زدگی به کمتر از ۳ دهم درصد رسیده که این امر بیانگر کیفیت بالای محصول تولیدی است.
وی درباره آخرین وضع پروتئین گندم تولیدی افزود: در سال زراعی ۹۷-۹۶، متوسط پروتئین از حدود ۱۳ هزار نمونه‌ای که بازرگانی دولتی تهیه کرده اند، حدود ۱۲.۶۳ درصد در دامنه ۱۰.۹۶ تا ۱۳.۹۷ بوده که در سطح  کیفیت مطلوب قرار داشته اند. ناگفته نماند که متوسط رطوبت گندم تولید داخل به سبب شرایط مناسب اقلیمی ۷.۴۴ درصد بوده است در حالیکه گندم‌های اروپایی کمتر از ۱۰ درصد رطوبت ندارند.
برنامه ای برای صادرات گندم نداریم/ حمایت دولت از کشاورزان قابل قیاس با کشورهای توسعه یافته نیست
اسفندیاری پور متوسط گلوتن گندم تولیدی را ۲۷.۸ درصد اعلام کرد و گفت: با وجود وضع مناسب پروتئین، رطوبت و گلوتن گندم‌های تولیدی تنها ۳۵ درصد کیفیت به مواد اولیه و مابقی مربوط به فرآیند تهیه، خمیر، پخت، تخمیر مناسب، سبوس گیری و سایر پارامتر‌ها در چرخه بعد از تولید مربوط می‌شود.
مشاور وزیر جهاد کشاورزی درباره آخرین وضعیت صادرات گندم طی سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی اظهار کرد: در طرح خودکفایی گندم تا پایان برنامه ۱۴۰۵، تنها تامین نیاز داخل و چند درصد بیشتر برای ضریب اطمینان در دستور کار است و به سبب نبود مزیت، برنامه‌ای برای صادرات تعریف نکرده ایم.
به گفته وی، براساس برآورد‌های اولیه تا سال ۱۴۰۵، سالانه حدود ۱۴ میلیون و ۸۰۰ تا  ۱۵ میلیون تن گندم براساس سرانه مصرف متناسب با رشد جمعیت باید در داخل تولید شود.
اسفندیاری پور با اشاره به اینکه ۴۲ تا ۴۳ درصد پروتئین جامعه از طریق مصرف گندم تامین می‌شود، بیان کرد: این درصد در دهک‌های پایین جامعه به میزان بالاتری است که این امر نشان دهنده اهمیت خودکفایی و خروج از وابستگی این محصول استراتژیک است.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه حمایت‌های دولت در مقایسه با کشور‌های توسعه یافته بدون تعارف قابل توجه نیست، افزود: با توجه به آنکه کشاورزی همانند سایر بخش‌ها در دنیا حتی کشور‌های توسعه یافته اقتصادی نیست، از این رو پرداخت یارانه و سوبسید باید متناسب با نیاز کشاورزان پرداخت شود که اگر بخواهیم حمایت از کشاورزان را با دیگر کشور‌ها مقایسه کنیم، حمایت کمتری از تولیدکنندگان داخلی انجام داده ایم.
وی با اشاره به اینکه در چند سال اخیر ۵.۵ تا ۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات با بهره ۱۵ تا ۱۸ درصد برای توسعه مکانیزاسیون در اختیار کشاورزان قرار گرفته است، بیان کرد: طی سال‌های اخیر بیش از ۸۰ هزار دستگاه تراکتور و ۲ هزار و ۶۰۰ کمباین نو با انواع دنباله بند‌ها وارد مزارع شده  که در توسعه مکانیزاسیون بخش کشاورزی کمک شایانی کرده است.
به گفته اسفندیاری پور، توسعه کشاورزی و تولید محصولات پایدار در این بخش مستلزم حمایت بیشتری از کشاورزان است چرا که تمامی کشور‌های صنعتی دنیا، ابتدا کشاورزی را به سبب بحث امنیت غذایی توسعه داده اند و سپس به سراغ دیگر بخش‌های اقتصادی رفته اند.
مجری طرح گندم با اشاره به ضرورت حرکت به سمت و سوی کشاورزی صنعتی و دقیق در کشور بیان کرد: لازمه این حرکت توسعه سرمایه گذاری بخش خصوصی، خارجی و دولتی است که می‌تواند پایداری و امنیت غذایی را به همراه داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه در شرایط فعلی، قیمت تضمینی بیش از پیش باید مورد توجه دولتمردان قرار گیرد، افزود: توجه هر چه بیشتر مسئولان به بحث خرید تضمینی گندم، مایه دلگرمی بیشتر کشاورزان است تا بتوانند با اطمینان بیشتری به تولید محصولات اساسی ادامه دهند.
اسفندیاری پور ادامه داد: در شرایط فعلی، دولت و مجلس در کلان از کشاورزان حمایت نمی کنند چرا که تامین وجه گندم به نوعی یارانه به مصرف کننده است که به حساب کشاورزان می‌گذارند. ناگفته نماند که دولت قیمت نان را به سبب حمایت از مصرف کننده پایین نگه داشته است، در حالیکه می‌گوید یارانه به نان می‌دهیم.
مشاور وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه امسال بیش از ۸ هزار میلیارد تومان اعتبار در قانون بودجه ۹۸ برای آرد و گندم در نظر گرفته شده است، بیان کرد: این میزان اعتبار تنها برای حمایت از مصرف کننده است و نباید منت آن را برسر کشاورزان بگذاریم.
اعلام قیمت تضمینی گندم متناسب با هزینه های تولید/ اختصاص ردیف اعتباری جداگانه برای بخش گندم
وی با اشاره به اینکه در سه سال اخیر با تلاش کشاورزان از واردات گندم بی نیاز شده ایم، گفت: این درحالی است که اگر در شرایط فعلی تحریم، سیلو‌های مملو از گندم نبود، این امر تهدیدی برای امنیت غذایی کشور به شمار می‌رفت که از این رو انتظار می‌رود حمایت بیشتری از کشاورزان صورت گیرد تا آن‌ها با آسودگی خاطر به تولید ادامه دهند.
اسفندیاری پور با اشاره به ضرورت تعیین قیمت خرید تضمینی متناسب با هزینه‌های تولید گفت: از دولت انتظار می‌رود که قیمت گندم را متناسب با هزینه‌های تولید افزایش دهد تا کشاورزان با میل و رغبت بیشتری به امر تولید بپردازند.انتظار می‌رود که در بودجه سال آینده،  حداقل برای خرید ۱۰.۵ تا ۱۱ میلیون تن گندم، اعتبار مناسبی در نظر گرفته شود تا مطالبات به موقع پرداخت شوند.
مجری طرح گندم با اشاره به اینکه برداشت نوبرانه گندم برای سال زراعی جدید اواخر اسفند ماه آغاز می‌شود، افزود: با توجه به شرایط مناسب جوی انتظار می‌رود که سال خوبی برای تولید گندم داشته باشیم تا همچنان دست روی سفره گندم و نان ایرانی دراز شود.
این مقام مسئول در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به ضرورت اختصاص ردیف اعتباری جداگانه برای بخش گندم در بودجه سال آینده گفت: از سال ۹۴، ردیف اعتباری بخش گندم از بودجه حذف شد که مجددا از نمایندگان مجلس تقاضا داریم که برای حمایت از کشاورزان و نقش بالای محصولات آنها در امنیت غذایی، ردیف اعتباری جداگانه‌ای در نظر بگیرند تا با اجرای پروژه‌های فنی گندم بتوان شاهد پایداری و عمق بخشیدن به تولید بود.