تجهیز منابع عمومی غیرنفتی مهم‌ترین جهت‌گیری بودجه ۹۸

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از سازمان برنامه و بودجه، مژگان خانلو درباره درآمدهای عمومی استان‌ها در سال آینده، اظهار داشت: درآمدهای عمومی استان‌ها در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ برابر با ۱۱۵۰ هزار میلیارد ریال منظور شده است که نسبت به رقم مشابه در قانون بودجه سال قبل ‌۱۸.۶ درصد رشد داشته است. این نرخ رشد ‌۴.۳ درصد بیشتر از نرخ رشد درآمدهای عمومی استان‌ها در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال ۱۳۹۶ است. همچنین سهم ردیف‌های استانی مالیاتی از این درآمدها ۹۲ درصد (۸۸۴ هزار میلیارد ریال) می‌باشد که نسبت به سال قبل رشد ۱۹.۶ درصدی داشته است.
وی با اشاره به اعتبارات تملک‌دارایی‌های سرمایه‌ای استان‌ها در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸، گفت: این اعتبارات با لحاظ کردن تمام منابع تامینی مرتبط، با ‌۸.۸ درصد رشد نسبت به سال گذشته به ۲۵۷۵۸۰ میلیارد ریال رسیده است. اعتبارات قانون استفاده متوازن نیز در این لایحه با ۱۴.۸ درصد رشد نسبت به سال قبل بالغ بر ۱۴۳۵۸۰ میلیارد ریال می‌باشد. سهم استان‌ها نیز (اعتبارات جدول ۱-۱۰ ماده واحده) از اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای کشور در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ ‌به ۳۹.۵ درصد رسیده است.
 سخنگوی ستاد بودجه سازمان‌ برنامه و بودجه‌ کشور تصریح کرد: در لایحه بودجه ۱۳۹۸، ‌ مجموع اعتبارات هزینه‌ای دستگاه‌های اجرایی مشمول بودجه استانی با رشد ۲۱ درصدی نسبت به سال ۱۳۹۷ به مبلغ ۱۲۷۵۲۳ میلیارد ریال افزایش یافت.
وی افزود: اختیارات شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان‌ها نیز تقویت شده است به گونه‌ای که به استناد تبصره (۶) لایحه بودجه مقرر شده است در راستای مدیریت یکپارچه منابع استان در تحقق اهداف برنامه‌های توسعه و همچنین و افزایش اختیارات شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان‌ها در این حکم مقرر شده است که توزیع عوارض ارزش افزوده موضوع جزء (۱) بند «ب» ماده (۶) قانون برنامه ششم توسعه بر اساس سیاست‌های مصوب شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان انجام شود.
خانلو در ادامه یادآور شد: همچنین بر اساس مفاد تبصره (۱۹) به منظور هدایت منابع اعتباری تملک دارایی‌های سرمایه‌ای استان‌ها و استفاده از ظرفیت روش مشارکت عمومی – خصوصی در اتمام و به بهره‌برداری رساندن طرح‌های نیمه‌تمام شورای برنامه‌ریزی و توسعه در سقف ۱۰ درصد اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای هر استان می‌تواند نسبت به تعریف طرح و پروژه‌های جدید اقدام کند و اجرای پروژه‌های جدید در سقف بالاتر از ۱۰ درصد اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای هر استان صرفاً از طریق مشارکت عمومی – خصوصی مجاز است.
وی خاطر نشان کرد: بر اساس تبصره ۱۴، استانداران سراسر کشور مجازند با هماهنگی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بر اساس پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان نسبت به حذف یارانه نقدی سه دهک بالای درآمدی اقدام کنند و منابع حاصله با تصویب شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان صرف حذف تدریجی فقر مطلق و همچنین تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام استانی اولویت‌دار همان استان شود.
توسعه زیرساخت «حمل‌ونقل» اولویت اصلی دولت در سال ۹۸ است
خانلو در ادامه با بیان اینکه، در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ بیشترین سهم اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای به طرح‌های فصل حمل و نقل (معادل ۷۱۲۱ میلیارد تومان) اختصاص دارد، گفت: جهت‌گیری اساسی برای اختصاص منابع به طرح‌های این فصل بر اساس اولویت دادن به تأمین اعتبار طرح‌های قابل خاتمه در سال ۱۳۹۸، طرح‌های مصوب سفرهای مقام معظم رهبری و ریاست جمهوری، طرح‌های مهم و اولویت‌دار شبکه حمل و نقل و طرح‌های نگهداری بهینه زیرساخت‌های حمل و نقل (شامل طرح‌های نگهداری راه و راه‌آهن) می‌باشد.
به گفته سخنگوی ستاد بودجه،  اعتبار طرح‌ها و پروژه‌های قابل خاتمه در سال ۱۳۹۸ از ۲۴۰ میلیارد تومان ابلاغی سال ۱۳۹۷ به ۳۵۰ میلیارد تومان  در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ افزایش یافته است. همچنین  اعتبار طرح‌ها و پروژه‌های مربوط به سفرها در سال ۱۳۹۸ از ۶۶۶۲ میلیارد ریال ابلاغی سال ۱۳۹۷ به ۱۰۴۲۷ میلیارد ریال  و  اعتبار طرح‌ها و پروژه‌های مهم و اولویت‌دار شبکه حمل و نقل در سال ۱۳۹۸ از ۱۱۲۰۵ میلیارد ریال ابلاغی سال ۱۳۹۷ به ۱۷۸۳۲ میلیارد ریال افزایش یافته است.
وی افزود، افزایش اعتبار طرح‌ها و پروژه‌های نگهداری بهینه زیرساخت‌های حمل‌ونقل  در سال ۱۳۹۸ از ۱۲۰۰۰ میلیارد ریال ابلاغی سال ۱۳۹۷ به ۱۷۲۰۶ میلیارد ریال در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸. از دیگر ویژگی‌های لایحه میباشد.
رییس امور پایش تعهدات دولتِ سازمان برنامه و بودجه گفت: با اجرای سیاست‌ها و تأمین اعتبارات بودجه در بخش حمل و نقل در سال ۱۳۹۸، احداث و بهره‌برداری از حداقل ۱۰۰۰ کیلومتر انواع راه، احداث و بهره‌برداری از حداقل ۳۳۲ کیلومتر راه‌آهن (خطوط جدید)، ارتقای وضعیت زیرساخت‌های موجود جاده‌ای و ریلی با رویکرد جلوگیری از تخریب و اضمحلال زیرساخت‌های موجود، جذب سرمایه‌گذاری و مشارکت بخش غیردولتی در تمام شقوق حمل‌ونقل نظیر آزاد راه‌ها و همچنین تأمین ناوگان ریلی، هوایی و جاده‌ای، صیانت از اشتغال موجود در بخش و توسعه آن محقق می‌شود.
تکمیل خدمات زیربنایی اولیه برای ۳۰۰ هزار واحد مسکن مهر
وی با بیان اینکه، اهداف لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ در بخش مسکن شامل تکمیل خدمات زیربنایی اولیه برای ۳۰۰ هزار واحد مسکن مهر، تکمیل بخشی از خدمات روبنایی مسکن مهر در شهرهای جدید از جمله مدرسه، درمانگاه، کلانتری و مسجد و تکمیل و تحویل حدود ۳۰۰ هزار واحد مسکن مهر است، تاکید کرد، از جمله مهمترین تمهیدات پیش‌بینی شده لایحه در این بخش تسریع در تکمیل خدمات زیربنایی با افزایش اعتبار ردیف «تخفیف عوارض پروانه، حمایت‌های مالی و تراکم و زیرساخت مسکن مهر (سهم دولت)» نسبت به سال ۱۳۹۷ به میزان صددرصد است.
همچنین استفاده حداکثری از منابع داخلی شرکت‌های وابسته به وزارتخانه‌های نیرو و راه و شهرسازی و ارائه تسهیلات به‌منظور تسریع در تکمیل خدمات زیربنایی و روبنایی و تسهیل‌گری اتمام مسکن مهر و تحرک در بخش مسکن از طریق تقویت بانک مسکن و اخذ تسهیلات توسط مجریان طرح در دستور کار است.
خانلو افزود، در بخش بازآفرینی بافت‌های ناکارآمد شهری نیز ادامه نوسازی و بازسازی ۴۸۶ محله با مساحت تقریبی ۲۸۰۰۰ هکتار از طریق تأمین اعتبار برای کمک بلاعوض برای تملک اراضی و تامین خدمات زیربنایی و روبنایی، وجوه اداره شده برای اعطای تسهیلات ساخت و وجوه اداره شده برای اعطای تسهیلات ودیعه اسکان موقت در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ منظور شده است.
وی گفت:از مهمترین سیاست‌های تدوین لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ در بخش آب و فاضلاب، کاهش نقش دولت در اجرای طرح‌های عمرانی، تنوع بخشی به منابع مالی و واگذاری طرح‌ها به بخش خصوصی به‌منظور اجرای سریع‌تر و خودگردان شدن طرح‌ها بوده است.
خانلو ادامه داد، بخش آب و فاضلاب در اخذ تسهیلات از بانک‌های توسعه اسلامی، بانک جهانی و اکو رتبه اول در کشور را دارا می‌باشد. استفاده از ظرفیت تسهیلات بانک‌های توسعه‌ای خارجی در ایجاد تأسیسات فاضلاب شهرهای اولویت‌دار استان گلستان، گیلان و مازندران در اولویت اول و اولویت‌های بعدی  استفاده از وام خارجی شامل طرح‌ فاضلاب شهر کرمانشاه (با توجه به معضلات زیست‌محیطی عدیده)، شهرهای اولویت‌دار استان تهران و همچنین شهر مشهد است.
جهت گیری‌های اصلی در بودجه ۹۸ در حوزه آب
وی افزود، استفاده از فاینانس خارجی کشور چین جهت ایجاد تصفیه‌خانه فاضلاب مشهد، پنج شهر استان خوزستان (شوش، اندیمشک، بهبهان، ایذه و بستان) و تصفیه‌خانه فاضلاب غرب اهواز، همچنین حجم سرمایه‌گذاری جذب‌شده بخش خصوصی در قالب قراردادهای بیع متقابل فاضلاب به ارزش حال معادل ۶۵۲۵۷ میلیارد ریال می‌باشد که استمرار این روند و انواع راهکارها جهت ترغیب و تشویق بخش خصوصی لحاظ شده است. همچنین واگذاری طرح‌های فاضلاب در حال احداث در استان‌های کم‌آب و صنعتی به بخش خصوصی یکی دیگر از جهت‌گیری‌های اصلی این بخش در سال ۱۳۹۸ است.
به گفته این مدیر سازمان برنامه و بودجه، آبرسانی شرب روستایی و عشایری به میزان ۹۶۵ میلیارد ریال از محل افزایش نرخ آب بهای شهری، تأمین آب اضطراری شهرها و روستاهای دارای تنش و بحران، رشد ۲۰ درصدی اعتبارات طرح‌های تأمین و انتقال آب شرب و افزایش دو برابری اعتبار هزینه‌ای خرید تضمینی آب و پساب از بخش خصوصی به میزان ۴۱۰۰ میلیارد ریال پیش‌بینی شده است.
اولویت تخصیص بودجه به طرح‌های دارای معضل محیط زیستی
سخنگوی بودجه تاکید کرد، در تدوین لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ در فصل آب و فاضلاب، طرح‌های دارای معضل زیست‌محیطی در اولویت قرار گرفته و با مشارکت حداکثری دولت احداث خواهند شد. همچنین در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ افزایش اعتبار طرح‌های مربوط به سفر مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) و رئیس جمهور از ۹۵۱ میلیارد ریال اعتبار ابلاغی سال ۱۳۹۷ به ۱۴۶۱ میلیارد ریال، افزایش اعتبار طرح‌های فصل آب و فاضلاب استان خوزستان از رقم ۸۲۶ میلیارد ریال اعتبار ابلاغی سال ۱۳۹۷ به ۱۵۰۷ میلیارد ریال و افزایش اعتبار طرح¬های قابل خاتمه در سال ۱۳۹۸ (۲۳ طرح) از ۷۷۰ میلیارد ریال اعتبار ابلاغی در سال ۱۳۹۷ به ۱۲۱۸ میلیارد ریال پیش‌بینی شده است.
به گفته خانلو، با اجرای سیاست‌ها و تأمین اعتبارات در بخش آب و فاضلاب در سال ۱۳۹۸، جذب مشارکت بخش خصوصی در اجرای طرح‌های فاضلاب شهرهای کرمان، ابرکوه، اراک، بجنورد، بیرجند، تهران، پردیس، دامغان، رباط‌کریم، ساوه، سبزوار، سربیشه، شهریار، طرقبه، قائن، شهر قدیم و جدید هشتگرد، قزوین، ملارد، یزد، مشهد (سه پروژه) و شیراز، جذب تسهیلات مالی (فاینانس خارجی) و وام بانک‌های توسعه‌ای، خاتمه ۲۳ طرح در بخش آب و فاضلاب و افزایش جمعیت تحت پوشش خدمات فاضلاب، بهره‌برداری از تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهرهای بزرگ از قبیل شهرهای شیراز، اهواز، ساری، کرج، کرمان، خرمشهر و آبادان و تصفیه‌خانه بسیاری از شهرهای کوچک از قبیل آشخانه، داران، کامیاران، نورآباد، تکمیل پروژه‌های تبدیل پسماند به انرژی در شهرهای نوشهر و ساری  و افزایش میزان تفکیک از مبدأ و دفن بهداشتی پسماند محقق خواهد شد.
وی با بیان اینکه، در حوزه مدیریت پسماند جهت‌گیری‌های اساسی  در تدوین لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ منظور شده است، گفت: استفاده حداکثری از توان بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در استحصال مواد و انرژی از پسماند، اولویت برای خرید تضمینی برق حاصل از تبدیل پسماندهای عادی انرژی (بند «د» تبصره ۶)، دریافت هزینه خدمات مدیریت پسماند از تولیدکنندگان آن (بند «ی» تبصره ۶) و هزینه‌کرد بخشی از مالیات ارزش‌افزوده در راستای اهداف محیط‌زیستی از جمله بهبود مدیریت پسماندهای شهری از جمله این موارد میباشد.
تمهیدات بودجه برای تامین اعتبار طرحهای حمل و نقل شهری
سخنگوی بودجه با اشاره به مهمترین تمهیداتی که برای تأمین اعتبار و کمک به طرح‌های حمل و نقل شهری در لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ پیش‌بینی شده گفت: مساعدت با شهرداری‌ها برای تأمین مالی طرح‌های عمران شهری از طریق اختصاص حداقل ۲ میلیارد دلار جهت ساخت و بهره‌برداری از مترو و طرح‌های کاهش آلودگی هوا در صورت تأمین ۱۵ درصد سهم دستگاه توسط شهرداری‌های و دستگاه‌های ذیربط و تضمین اصل و سود تسهیلات توسط دولت (بند «د» تبصره ۳) در دستور کار قرار گرفته است.
وی افزود، کمک به شهرداری‌ها برای تأمین منابع مالی لازم از طریق تضمین ۵۰ درصد اوراق مشارکت منتشر شده (بند «د» تبصره ۵) استفاده اهرمی از منابع صندوق توسعه ملی برای تأمین سهم پانزده درصد دولت به منظور اخذ تسهیلات خارجی جهت اجرای طرح‌های مهم ریلی و تجهیز منابع (تسهیلات ارزی) از طریق ایجاد اعتبار برای بخش‌های خصوصی، تعاونی و شهرداری‌ها و کاهش ریسک برای بانک‌های عامل برای طرح‌های حمل و نقل درون و برون‌شهری از دیگر موارد مرتبط با طرحهای حمل و نقل شهری است.
خانلو با تاکید بر اینکه وجود محدودیت های منابع، اعتبارات طرح های عمرانی در لایحه بودجه ۹۸ به میزان ۶۲۰ هزار میلیارد ریال و معادل مصوب سال ۱۳۹۷ حفظ شد. استفاده از روش‌های نوین تامین منابع مالی و تخصیص بودجه عمومی (تا ۱۰ درصد اعتبارات) برای تسریع در اتمام طرح‌ و مشارکت بخش خصوصی در تکمیل و بهره‌برداری از طرح‌های عمرانی، افزایش کمیت و کیفیت ارائه خدمات عمومی در حوزه‌های مختلف، تمرکززدایی در اجرای طرح‌های عمرانی و اجرای آنها به صورت استانی از سیاست های تنظیم اعتبارات طرح های عمرانی است. 
به گفته خانلو، توزیع بهینه اعتبارات طرح‌های عمرانی به گونه ای که بخش اقتصادی و زیرساخت‌های توسعه کشور بیشترین سهم را در راستای اقتصاد مقاومتی به خود اختصاص دهد، همچنین ساماندهی و اولویت‌بندی این طرح‌ها با در نظر گرفتن پروژه‌های مصوب سفرهای رهبر معظم انقلاب و رییس جمهوری در کنار طرح‌های تأمین و انتقال آب شرب و توسعه شبکه ریلی کشور، از دیگر سیاست های تامین اعتبار طرح های عمرانی است. 
سخنگوی لایحه بودجه اظهارداشت: از کل اعتبار ۶۲ هزار میلیارد تومانی طرح های عمرانی، ۲۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان مختص دستگاه های اجرایی، ۱۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان به بخش استانی و ۲۵ میلیارد و ۸۰۰ میلیارد تومان به ردیف های متفرقه اختصاص یافته است. 
به گفته وی، پس از طرح های حمل و نقل، بخش آب با چهار هزار و ۱۴۶ میلیارد تومان اعتبار، ارتباطات و فناوری اطلاعات با سه هزار و ۴۱ میلیارد تومان، کشاورزی با ۲ هزار و ۶۸ میلیارد تومان و آموزش و پرورش عمومی با یک هزار و ۸۱ میلیارد تومان به ترتیب رتبه های دوم تا پنجم تخصیص اعتبار عمرانی در لایجه بودجه سال آینده را دارند. 
وی یادآورشد: اولویت تخصیص اعتبار برای طرح های عمرانی با پیشرفت فیزیکی بالای ۸۵ درصد و قابلیت بهره برداری در سال ۹۸ است. برای ۲ هزار و ۶۵۸ طرح دستگاه های اجرایی، اعتبار در نظر گرفته شده است.