پاییز امسال با خشکسالی مواجه خواهیم بود؟

به گزارش ایران اکونومیست؛ پس از گذر از تنش‌های آبی تابستان که 334 شهر را تحت تنش آبی قرار داد و تأمین آب 33 میلیون نفر از جمعیت 80 میلیون نفری ایران با تنش آبی مواجه بود، با کاهش دمای هوا و گذر از روزهای پیک مصرف، در حال بازگشت به شرایط تقریباً نرمال از لحاظ میزان تقاضای آب هستیم.
 
این کاهش تقاضا نسبت به دو ماه گرم تیر و مرداد موجب شده تعداد شهرهای دارای تنش آبی کاهش یابند اما در بُعد تأمین آب نگرانی‌های جدیدی جای نگرانی‌های تابستانی را گرفته است.
 
"پاییزِ خشک" عنوان نگرانی جدیدی است که مسئولان بخش آب کشور با آن مواجه شده‌اند، به‌طوری که اگر میانه آبان ماه بارش‌های سال آبی 98‌ــ‌97 به‌طور مطلوب آغاز نشود، با تنش‌هایی حتی شاید به‌مراتب سخت‌تر از تنش‌های آبی تابستان مواجه شویم.
 
در حال حاضر از مجموع حجم 50 میلیارد مترمکعبی سدهای کشور، تنها 21 میلیارد مترمکعب آب در مخازن سدها وجود دارد یعنی در حالی به‌استقبال پاییز می‌رویم که بیش از نیمی از ظرفیت سدهای کشور خالی است.
 
طبق اعلام رسمی وزارت نیرو، کاهش بی‌سابقه بارش‌ها در پاییز و زمستان سال گذشته و در پی آن افت روان‌‌آب‌ها موجب شده است تا به‌رغم رشد 12درصدی بارش‌ها در فصل بهار امسال، حجم ذخیره آب سدهای موجود در 6 حوضه آبریز دریای خزر، خلیج فارس، دریاچه ارومیه، فلات مرکزی، هامون و سرخس به 21.29 میلیارد مترمکعب برسد که در مقایسه با سال گذشته آب موجود در مخازن سدهای کشور کاهش 15درصدی پیدا کرده است.
 
ورودی و خروجی آب از سدها نیز متأثر از افت نزولات جوی با کاهش‌های محسوسی مواجه شده‌اند به‌طوری که ورودی به این سازه‌های آبی 33 درصد و خروجی از آن‌ها نیز نسبت به سال گذشته 27 درصد افت داشته است و هم‌اکنون به‌طور میانگین 43 درصد مخازن سدهای یادشده دارای منابع آبی است.
 
در حالی به روزهای پایانی سال آبی جاری نزدیک شده‌ایم که با افت ورودی به مخازن سدها در فصل تابستان ذخیره این سازه‌های آبی نیز پیش از شروع فصل بارندگی‌ها رو به کاهش است به‌طوری که میان 177 سد بزرگ موجود در این 6 حوضه آبریز 90 سد بزرگ کشور از جمله سدهای زاینده‌رود، شهیدرجایی، ساوه، کوثر و ملاصدرا کمتر از 40 درصد آب ذخیره‌شده دارند.
 
وزارت نیرو در طرحی پیشنهادی به هیئت دولت به‌دنبال اصلاح ساختار تعرفه‌گذاری مصرف آب است تا بتواند مصرف آب در بخش شرب را تا 10 درصد کاهش دهد. هنوز برنامه مشخصی برای تسریع در افزایش راندمان مصرف آب در بخش کشاورزی با همکاری وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی تدوین نشده و در بخش استفاده از آب در صنایع نیز بخش نهادینه کردن بازچرخانی آب در بخش صنعت با کندی گسترش می‌یابد که این مسئله مهم نیازمند توجه بیشتر وزارت نیرو و وزارت صنعت است.