ضرورت پرهیز از نگاه سربی به صنعت طلایی چاپ

به گزارش ایران اکونومیست؛ صنعت چاپ در حال حاضر تمام امور زندگی انسان امروزی را تحت تاثیر خود قرار داده است، زمانی صنعت چاپ تنها محدود به چند بخش خاص همچون کاغذ و مقوا بود اما امروز محصولی نیست که تولید شود و اثر صنعت چاپ را نتوان بر آن مشاهده کرد.

فرایند چاپ امروز در تمام محصولات از جمله شیشه، فلز، چوپ و پلاستیک قابل رویت است، از شناسنامه و کارت ملی و انواع و اقسام چاپ های کاغذی گرفته تا مراودات بخش اقتصاد ملی و سرمایه های مالی کشورها از جمله انواع اسکناس ها، برگه های تجاری و مسکوکات و سکه همه با فرایند چاپ در چرخش است.

مهندس محمد بیطرفان رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران در این خصوص تعبیر جالبی دارد و می گوید: فرایند چاپ و تاثیر آن در زندگی بشر در واقع از قبل از تولد فرد با برگه آزمایش بارداری مادر آغاز می شود و تا بعد از مرگ روی سنگ قبرش ادامه دارد.

وی که روز شنبه در آستانه روز ملی صنعت چاپ و به مناسبت آغاز چهارمین نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ با خبرنگار ایرنا سخن می گفت، افزود: در واقع انسان از صبح که از خواب برمی خیزد تا پایان امور روزانه خود با چاپ سر و کار دارد و هرجایی را که می نگرد اثر چاپ را بعنوان صنعت راهبردی امروز دنیا می بیند.

بیطرفان با بیان اینکه امروز فرایند چاپ دیگر تنها افست را شامل نمی شود و حوزه های مختلف و متنوعی از جمله فرهنگ، اجتماع، سیاست، گردشگری و سلامت و حتی حوزه نظامی را در بر گرفته است افزود: امروز تنها در یک صنعت مانند خودروسازی فرایند چاپ روی 25 درصد قطعات خودرو انجام می شود؛ از کیلومتر پشت آمپر گرفته تا پلاک ماشین و شماره روی موتور انواع قطعات دیگر که بصورت غیرمستقیم روی جعبه آنها چاپ صورت گرفته است.

صنعتی که هنوز جایگاه استراتژیک آن در کشورمان به گفته رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران با وجود سیطره و تاثیرگذاری وسیع در همه سطوح و میزان فناوری و البته گردش مالی آن، شناخته نشده است.

وی با بیان اینکه،'چاپ' رشته ای است که گذشته را به حال و حال را به آینده پیوند داده است. افزود: صنعت چاپ در طی دهه‌های اخیر با رشد و گسترش روزافزونی روبرو بوده است؛ بویژه از دهه 80 میلادی که انقلاب چاپ الکترونیک، موج شدیدی در دیجیتالی کردن فرآیندهای صنعت چاپ ایجاد شد.
 
**وقتی خالق تقویم جایی در تقویم ندارد
اما یک گلایه فعالان صنعت چاپ آن است که روز ملی شان، صنفی که خود تقویم و سررسید را چاپ می کند به بخش ضمائم تقویم منتقل شده است، این درحالی است که در طول سنوات گذشته روز 11 شهریور بعنوان روز ملی چاپ در بخش اصلی تقویم درج می شد و به قولی حالا دیگر کوزه گر از کوزه شکسته آب می خورد.

مهندس بیطرفان در این زمینه می گوید: صنعت چاپ از زمانی که در ایران مطرح شد با مسائل کتاب و روزنامه گره خورد. از آنجا که نگاه به کتاب و مطبوعات در گذشته نه چندان دور مانند دوره قاجار نگاهی امنیتی بود این تصور نیز نسبت به صنعت چاپ وجود داشت که با توجه به اینکه ابزاری در اطلاع رسانی است، می‌تواند مخل آسایش و امنیت در فضای جامعه باشد و دولت باید به تمام ابعاد آن نظارت کند.

وی اظهار داشت: البته تا مدتی پیش هم که چاپ زیر نظر دفتر امور چاپ وزارت ارشاد بود، هیچگاه روز ملی چاپ را در 11 شهریور برگزار نمی کردند و بعد از گذشت چند وقت برگزار می شد.
 
**زنده کردن صنعت چاپ، هدف اصلی انجمن علمی فناوری چاپ
رئیس انجمن علمی فناوری چاپ در ادامه می گوید: علوم و فناوری چاپ در ردیف علوم و فناوری با فناوری بالا محسوب می شود و نیازمند همکاری همه بخش ها به ویژه وزارت صمت، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است.

بیطرفان با بیان اینکه، این انجمن همزمان با روز ملی چاپ 11 شهریورماه، هفته نکوداشت فناوری چاپ را راه اندازی کرده است افزود: البته ما شش یا هفت برنامه هرساله داریم و در دانشگاه ها و مراکز دولتی یا مراکز صنعتی نشست هایی علمی و تخصصی با محورهای نام گذاری شده برگزاری می کنیم.
 
**صنعت چاپ به شهرک علوم و فناوری تخصصی چاپ نیازمند است
رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران در ادامه با اشاره به این که مهمترین اولویت در موضوع اقتصاد مقاومتی و توجه به کالای ایرانی توجه به صنعت چاپ است، گفت: در شرایطی که کشورمان برای صادرات نفت و محصولات نفتی با تحریم های جدید مواجه است توجه به صنعت چاپ و بسته بندی به عنوان یک صنعت اشتغالزا و کارآفرین بسیار با اهمیت است.

بیطرفان ایجاد منطقه اقتصادی چاپ را یک ضرورت دانست و گفت: ایجاد چنین منطقه ای ایران را به عنوان قطب صنعت چاپ برای منطقه و قطب اشتغال رشته ها و فارغ التحصیلان این صنعت مطرح خواهد کرد.

رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران با اشاره به اینکه صنعت چاپ یکی از صنایع کلیدی در توسعه اشتغال و اقتصاد کشورهاست ،گفت: ما امروز خوشحالیم که بیش از 400 هزار نفر در صنعت چاپ کشور فعال هستند.
 
**ایجاد ارتباط بین صنعت و دانشگاه، موثرترین کار انجمن علمی فناوری چاپ
اما بیطرفان در ادامه موثرترین کار انجمن علمی فناوری چاپ را ایجاد پل ارتباطی و پیوند بین بخش دانشگاه و صنعت دانست و اظهار داشت: تا پیش از آن هیچ ارتباطی بین این دو بخش وجود نداشت چراکه هرکدام دیگری را قبول نداشتند.

وی با تاکید براینکه، در حال حاضر یک ارتباط محکم بین پژوهشگران دانشگاهی و بخش صنعت ایجاد شده است، حمایت از پایان نامه ها و پروژه های دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری در زمینه علوم و فناوری چاپ را یکی از برنامه های اصلی این انجمن عنوان کرد.

رئیس انجمن علمی چاپ اظهار داشت: یکی از موفقیت های دیگر ما که همواره به آن افتخار کرده ایم این است که صنعت چاپ را به جامعه دانشگاهی و دولتمردان در جایگاه حقیقی معرفی کرده ایم و این شناسایی را از حد کتاب فراتر برده ایم.

وی در خصوص همکاری انجمن علمی فناوری چاپ با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به منظور ارتقای هرچه بیشتر صنعت چاپ نیز گفت: چندی است که تعاملات خود را با ستاد توسعه مواد و ساخت پیشرفته این معاونت در خصوص چاپ سه بعدی آغاز کرده ایم.

وی با اشاره به انقلاب چاپگرهای سه بعدی(3D Printed Art) در کشورهای صنعتی در عین حال گفت: البته در این کشورها هنوز در خصوص این چاپگرهای سه بعدی اختلاف نظرهایی وجود دارد که آیا اینها جز فناوری چاپ محسوب می شوند یا خیر، اما در حال حاضر چندین دوره است که نمایشگاه دروپا (نمایشگاه چاپ و بسته بندی)، بعنوان المپیک چاپ جهانی که تمام غول های تولید کننده را دور یکدیگر جمع می کند، بخش هایی از نمایشگاه خود را به بحث تریدی پرینترها اختصاص داده است.
 
**چهارمین نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ
مهندس محمد بیطرفان رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران در ادامه ضمن تشریح چهارمین نکوداشت هفته علوم و فناوری چاپ خاطرنشان کرد: یازدهم شهریور روز ملی صنعت چاپ است و همزمان با این روز برای چهارمین سال متوالی و با حضور دولتمردان، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، دست اندرکاران تشکل های صنفی سراسر کشور، جامعه علمی، دانشگاهی، کارشناسان و دانشجویان رشته های چاپ در تهران و استان مازندران برگزار می شود.
وی با اشاره به مشکلاتی که تحریم ها برای اقتصاد کشور و بخش صنعت چاپ ایجاد کرده است، خاطرنشان کرد: در این راستا چشم انداز صنعت چاپ بین دو وزارتخانه و ضرورت هم افزایی با آموزش عالی برای بررسی چالش های پیش رو صنعت چاپ در دانشگاه امیرکبیر برگزار می شود.
بیطرفان در ادامه صنعت چاپ را مصداق اقتصاد مقاومتی و موتور محرکه کالای ایران ساخت عنوان کرد و گفت: نشست علمی و تخصصی صنعت چاپ در خدمت کالای ایران ساخت و صادرات غیرنفتی در سازمان توسعه تجارت ایران و نشست بازتعریف مفهوم چاپ در تحول و تعاملات اجتماعی در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار می شود.
رئیس انجمن علمی فناوری چاپ ایران با اشاره به همکاری خوب دانشگاه های صنعتی امیرکبیر، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه علم و فرهنگ جهاد دانشگاهی و دانشگاه هنر با بخش صنعت چاپ یادآور شد: بررسی راهکار های اشتغال فارغ التحصیلان صنعت چاپ و ورود سایر علاقمندان دانشگاهی به این حوزه، اهمیت ایجاد شهرک و منطقه ویژه اقتصادی چاپ، بررسی ایجاد بازارهای جدید برای کالاها و تولیدات ایرانی به دور از فله فروشی و با بسته بندی های مناسب و بررسی تحولات رشته ای و دانشگاهی رشته های چاپ را از موضوعات محوری چهارمین سال بزرگداشت هفته علوم و فناوری چاپ توسط دانشگاه ها و انجمن علمی و فناوری چاپ در کشور عنوان کرد.
وی با تبریک هفته دولت گفت: صنعت چاپ جزو پنج صنعت برتر و درآمدزای کشورهای توسعه یافته است و اعتقاد داریم فرصت های این صنعت با مشارکت وزارتخانه های علوم، تحقیقات و فناوری، صنعت، معدن و تجارت و فرهنگ و ارشاد اسلامی و همین طور مشارکت فعالان این بخش در زمینه های مختلف اقتصادی و اشتغال نمایان می شود.
 
**دانشگاه ها دیر به رشته های چاپ پرداختند
بیش از 500 سال از اختراع چاپ می گذرد و در طول این قرن ها و سالها صنعت چاپ مراحل مختلفی را طی کرده است. این صنعت همزمان با تحولات جامعه ایران بویژه در دو قرن گذشته وارد ایران شد ولی مشکل اصلی این صنعت در ایران این است که آموزش های آکادمیک آن همزمان با ورود این صنعت به کشور شکل نگرفته است.
دکتر مهرداد بیات عضو هیئت علمی دانشگاه علم و صنعت ایران نیز در گفت و گو با خبرنگار گروه علمی ایرنا با اشاره به اینکه گوتنبرگ در سال 1438 چاپ را اختراع کرد افزود: این درحالی است که پس گذشت 576 سال از این رویداد نخستین فارغ التحصیل رشته چاپ در مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه امام رضا(ع) مشهد فارغ التحصیل شد که این حاکی از بی توجهی به این صنعت در ایران است.
وی گفت: دیگر نمی‌توان همچون گذشته به روش استاد و شاگردی این صنعت را فرا گرفت بلکه لازم است مدیر یک چاپخانه یا ناظر چاپ، این صنعت مهم و حیاتی را که هم جنبه فنی و هم جنبه هنری دارد، به صورت آکادمیک بیاموزد .
بیات با اشاره به اینکه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری خیلی دیر به اهمیت آکادمیک رشته چاپ پی برد افزود: امروزه صنعت چاپ یکی از مهمترین صنایع و با اشتغال و کارآفرینی بسیار بالا محسوب می شود و در صورت توجه به این صنعت و ارتباط خوب بین صنعت و دانشگاه می توان بازار منطقه را در زمینه چاپ به دست گرفت.
بر پایه همین نیاز، در سال گذشته، رشته چاپ را به عنوان یکی از رشته‌های گروه آزمایشی هنر در دانشگاه هنر ارائه کرد.در رشته چاپ، دانشجویان با سه مرحله پیش از چاپ، چاپ و پس از چاپ آشنا می‌شوند و در نهایت می‌توانند یک محتوای گرافیکی یا بصری را بر روی یک محصول فیزیکی پیاده سازند.
**
براساس این گزارش روزنگار برنامه های هفته چاپ به شرح ذیل است:
10 شهریور – شنبه - صنعت چاپ در خدمت کالای ایران ساخت و صادرات غیرنفتی در محل سازمان توسعه تجارت ایران – سالن میلاد – طبقه دوم – ساعت 30/14 الی 17
11شهریور - یکشنبه - چشم انداز صنعت چاپ بین دو وزارتخانه و ضرورت هم افزایی با آموزش عالی در دانشگاه امیرکبیر – ساختمان فارابی – طبقه هشتم – ساعت ١٠- ١٤
12شهریور – دوشنبه - باز تعریف مفهوم چاپ در تحول و تعاملات اجتماعی در دانشگاه علم و فرهنگ – طبقه پنجم - سالن شهدای جهاد دانشگاهی - ساعت 30/14 الی 17
13 شهریور – سه شنبه - جایگاه علوم و فناوری های نوین و چاپ سه بعدی در صنعت چاپ در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری – ستاد توسعه فناوری های مواد و ساخت پیشرفته ساعت 30/14 الی 17
14شهریور - چهارشنبه - چاپ سبز، زیست سازگار و استانداردهای ملی در دانشگاه هنر – سالن کنفرانس پژوهشکده هنر و معماری - ساعت 10 الی 13
15 شهریور – پنج شنبه - ارزش آفرینی صنعت چاپ در اقتصاد ملی در دانشگاه شهید بهشتی – پردیس زیرآب
16 شهریور – جمعه - محدودیت های تحریم 2 و راهکارهای تامین مواد اولیه در صنعت چاپ کشور در دانشگاه شهید بهشتی – پردیس زیرآب
توضیح اینکه نشست های روز پنج شنبه و جمعه بطور همزمان در روز پنج شنبه برگزار می شود.