به گزارش ایران اکونومیست از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ریاست جمهوری، امروزه توجه بسیاری از محققان و صنعت گران به بهبود کیفیت مواد غذایی جلب شده‌است. اضافه کردن مواد مغزی از قبیل عصاره گیاهان، ویتامین‌ها و مواد معدنی به مواد غذایی یکی از روش‌های افزایش کیفیت آن‌ها محسوب می‌شود. بسیاری از این ترکیبات مغذی، در برابر عوامل طبیعی خواص و حتی طعم خود را از دست می‌دهند. فناوری کپسوله کردن یا ریزپوشانی راه حلی بسیار کارآمد برای غلبه بر این مشکل به شمار می‌رود.
به گفته دکتر میلاد فتحی، هدف از انجام این طرح ریزپوشانی یا کپسوله کردن ویتامین A با استفاده از الیاف خوراکی دوجزئی بوده‌است. نانوالیاف به‌کاررفته به‌منظور ریزپوشانی ویتامین A از عصاره گیاه شاهی گرفته شده‌است؛ بنابراین می‌توان گفت نسبتاً ارزان بوده و درعین‌حال خوراکی و زیست سازگار است.
فتحی پژوهشگر دانشگاه صنعتی اصفهان با اشاره به عواملی نظیر نور، دما، اکسیژن و رطوبت که موجب اتلاف و افت خواص ویتامین A می‌شوند، در رابطه با مزایای استفاده از فناوری ریزپوشانی گفت: ریزپوشانی ویتامین A به‌وسیله حامل‌های دوجزئی متشکل از موسیلاژ دانه شاهی و پلی ونیل الکل اولاً موجب افزایش حلالیت این ویتامین در آب و درنتیجه افزایش اثربخشی آن شد. ثانیاً نانوحامل‌ها مانند یک سد محافظ از افت خواص ترکیبات ویتامین A در محیط شبیه‌سازی‌شده معده جلوگیری کرند.
عضو هیأت‌علمی دانشگاه صنعتی اصفهان افزود: در طرح حاضر ابتدا به‌وسیله روش الکتروریسی نانوالیافی دوجزئی متشکل از موسیلاژ دانه شاهی و پلی ونیل الکل سنتز شد. در ادامه از نانوالیاف سنتز شده به‌منظور ریزپوشانی ویتامین A استفاده شده و ترکیب حاصله به کمک روش‌های مختلفی از جمله آزمون FT-IR ، پراش پرتو ایکس و میکروسکوپ الکترونی مورد ارزیابی ساختاری قرار گرفت. درنهایت با ایجاد محیط شبیه‌سازی‌شده‌ی معده، عملکرد نانوحامل‌ها در محافظت و رهاسازی ویتامین A بررسی شد.
نتایج آزمون‌های انجام شده حاکی از آن است که قطر بهینه الیاف مورد استفاده در ریزپوشانی بین 90 تا 170نانومتر بوده‌است. همچنین با بررسی رهاسازی ویتامین A در محیط شبیه‌سازی‌شده معده و روده این نتیجه حاصل شد که نانو الیاف تولید شده به‌عنوان یک حامل مناسب می‌توانند از تخریب ویتامین A در معده جلوگیری کنند و به افزایش قابلیت زیستی در روده کمک نمایند.
دکتر میلاد فتحی – عضو هیأت‌علمی دانشگاه صنعتی اصفهان- و آرزو فهامی- دانش‌آموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی اصفهان- در انجام این طرح همکاری داشته‌اند. نتایج این کار در مجله Food Hydrocolloids با ضریب تأثیر 4.747 (جلد 81، سال 2018، صفحات 31 تا 38) منتشر شده‌است.
