بانکها دوباره ترمز اعطای تسهیلات خرد را کشیدهاند و اعلام میکنند که فعلا هنوز منابعی برای اعطای وام در سال جدید ندارند. هستند مراجعهکنندگانی که با حضور در برخی شعب بانکی، با این پاسخ مواجه میشوند که تا خرداد باید صبر کنید تا منابع بانکی جدید وارد شعبه شده و اقدام به اعطای وام نماییم. همین کافی است تا مشتریانی که این روزها به منابع مالی فوری نیاز دارند، کارشان به مشکل بخورد و از جواب بانکها دلسرد شوند.
این موضوع به خصوص در شعب شهرستانی بانکها بیشتر به چشم میخورد، آنجا که به خاطر منابع محدود بانکی و البته متقاضیانی که به دلیل وضعیت کنونی اقتصاد ایران و اشتغال و بیکاری، شدیدتر از متقاضیان پایتخت، پیگیر دریافت وام هستند. اکنون شعب بانکی به خواسته آنها به راحتی نه میگویند و دلیل آن هم، نبود منابع بانکی و عدم ابلاغ و تخصیص منابع جدید عنوان میکنند.
موضوع دیگر، کمرنگ شدن سپردههای بانکی طی ماههای گذشته است که به نظر میرسد منابع بانکها را تحتالشعاع قرار داده و به نوعی تعادل آن را به هم زده است؛ به خصوص اینکه بانکها هنوز توفیق چندانی در فروش اموال و داراییهای مازاد خود و تبدیل آن به نقدینگی لازم برای انجام امور بانکی، به دست نیاوردهاند و همین امر سبب شده تا تراز منابع و مصارف آنها نامیزان شود.
در این میان، برخی از متصدیان بانکی هم میگویند که هزینه تامین مالی از بازار بین بانکی سبب میشود تا بانکها کمتر به سمت قرض گرفتن از یکدیگر بروند و به همین دلیل هم ،ترجیح میدهند در حد منابع خود، اقدام به ارایه تسهیلات کنند که آن هم بیشتر بر روی پروندههایی است که پیش از سال جدید تشکیل شده و اکنون، نیازمند آن است که در اولویت تامین مالی قرار گیرند.
یکی از متصدیان بانکی، میگوید: تامین مالی درخواستهای خرد به طور کامل متوقف نشده است؛ اما به هرحال باید به این نکته توجه کرد که اگر هم قرار باشد وامی پرداخت شود، بر اساس بخشنامه بانک مرکزی اولویت با وامهای ازدواج یا بخشهای تولیدی است و کمتر نوبت به تقاضاهای خرید کالا و مواردی از این دست میرسد.
وی میافزاید: برخی وام گیرندگان، به دلیل اوضاع بد کسب و کار و منابع مالی خود، از بازپرداخت وام ها خودداری می کنند؛ البته بانک پیامک هایی را به آنها ارسال کرده و حتی با ضامن هایشان هم تماس می گیرد، اما گاهی واقعا شرایط دریافت اقساط از مردم، بسیار سخت است؛ ضمن اینکه به هر حال وامهایی همچون وام ازدواج که امسال هم با افزایش سقف پرداخت مواجه بوده است، کار را سخت تر کرده است.
نکته حائز اهمیت در توقف وام دهی بانکها به دلیل کمبود منابع اعتباری، افرادی هستند که پول خود را به عنوان سپرده نزد برخی شعب بانکی به امانت گذاشته اند تا اینکه در موعد مقرر خود که بعضا سه ماهه هم هست، بتوانند بر روی سپرده خود، وام دریافت کنند. آنها این روزها به در بسته می خورند و بانکها با این عنوان که توانایی اعطای وام ندارند، از وعده خود سر باز می زنند و این امر البته در شعب بانکی شهرستانها، بیش از هر زمان دیگری به چشم می خورد. یکی از سپرده گذاران بانکی می گوید: از پیش از سال جدید، برای دریافت وامی به بانک مراجعه کردم که نیاز به سپرده گذاری داشت، بنابراین پول خود را به بانک سپردم تا در موعد مقرر برای انجام یک کار ضروری، وام دریافت کنم؛اما اکنون که موعد دریافت وام رسیده، بانک عنوان می کند که منابع مالی ارایه تسهیلاتش برای امسال، به اتمام رسیده و باید تا فعلا صبر کنم.
وی میافزاید: متصدی شعبه به صورت سلیقه ای برخورد می کند و می گوید که فعلا نمی خواهد وام بدهد؛ در حالیکه یکی دیگر از متصدیان بانکی می گوید که بانکها تا خردادماه سال بعد، چندان نمی توانند در پرداخت تسهیلات فعال باشند، چراکه دستورالعمل ها باید بیاید و داستان های خاص خود را دارد، همین امر بسیاری از سپرده گذاران را نگران کرده است.
به هرحال به نظر می رسد که باید بر روی نظارت بر شعب بانکی نیز دقت نظر بیشتری صورت گیرد و اگر قرار است که روند وام دهی متوقف بوده یا کمرنگ شود، متقاضی یا سپرده گذاران متقاضی دریافت وام بانکی را مطلع کنند.