دبیر سی‌وششمین جشنواره جهانی فیلم فجر از ماجرای ندادن پول به الیور استون، نارضایتی‌اش از اختتامیه، حضور بزرگان سینمای جهان در ایران و تعلل‌اش برای قبول دبیری دوباره جشنواره گفت.
کد خبر: ۲۱۶۸۸۹
به گزارش ایران اکونومیست؛ قرار مصاحبه ساعت 11 صبح روز جمعه و در خلال آخرین ساعت های برگزاری جشنواره بود اما تغییر ساعت پرواز الیور استون همه چیز را به هم زد. میرکریمی رفت برای مشایعت کارگردان مطرح آمریکایی و قرار ما هم چند ساعتی عقب افتاد. فضای خلوت آن ساعت جشنواره هم جذابیتی برای ماندن نداشت اما ماندیم تا دبیر سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر بازگشت. وقتی برگشت ساعت کمی به چهار عصر مانده بود. خواستیم گله کنیم که استقبال خوب میرکریمی نگذاشت و ما هم از خیر گله گذاری گذشتیم. اتاق شیشه‌ای و مشرف به مرکز شهرِ میرکریمی خیابان‌های خلوت تهران را نشان می‌داد. چهره آقای دبیر کاملا خسته بود اما با روی باز به تک تک سوال های ما جواب داد. از حاشیه هایی که برای جشنواره ساخته بودند دل خوشی نداشت اما می‌گفت «این اتفاق‌ها می‌افتد و دیگر کاریش هم نمیشه کرد.» وقتی درباره چیزهایی که رسانه ها درمورد پسرش گفته اند نیز پرسیدیم گفت قبلا در این باره حرف زده‌ام و بهتر است به این موضوع نپردازیم. به مهمترین نقطه قوت و ضعف جشنواره نیز اشاره کرد، درباره اینکه چقدر پول به الیور استون داده اند هم توضیح داد، از اختتامیه جشنواره دل خوشی نداشت و گفت که احتمالا سال بعد یک مراسم کاملا ساده بدون تشریفات برگزار می کنیم. گفت که برای بخش بازار جشنواره هم انرژی بیشتری باید گذاشت، او البته وضعیت اقتصادی کشور را بی تاثیر در بازار جشنواره جهانی ندانست. درباره انتقاد برخی از اهالی رسانه به زیادی بخش های جشنواره نیز توضیح داد، خبر‌های خوبی هم برای جشنواره سال آینده داشت. در ادامه گفت و گوی با رضا میرکریمی دبیر سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر را می‌خوانیم:
**برای محتوای جذاب در جشنواره باید ابتدا نظم داشته باشیم میرکریمی در ابتدا درباره اهمیت نظم در برگزاری جشنواره جهانی، گفت: ما برای برگزاری فستیوالی باکیفیت قبل از هر کار محتوایی ابتدا باید نظم در جشنواره را اصلاح می کردیم چرا که جشنواره اگر از نظر اجرا صاحب نظم نمی‌شد اصلاً به اهداف محتوایی خود نمی‌رسید. وی در معرفی دلایل رسیدن به یک انسجام در برگزاری جشنواره، افزود: اول اینکه مدیران جشنواره کسانی بودند که جشنواره جهانی را طی چند دوره اخیر تجربه کرده بودند و با ابعاد برگزاری این رویداد کاملاً آشنایی داشتند. کارگردان فیلم سینمایی «اینجا چراغی روشن است» دلیل دیگر انسجام و نظم در جشنواره را ایجاد دبیرخانه دائم آن دانست و توضیح داد: از ابتدا تصمیم گرفتیم تا دبیرخانه ثابت داشته باشیم، چیزی که در ۳۴ دوره جشنواره نداشتیم. این اتفاق در واقع باعث می شود تا ساختار اجرایی برای جشنواره بنویسیم و مسئولیت‌ها را تفکیک کنیم. میرکریمی ثابت بون دبیر جشنواره را از دیگر دلایل موفقیت یک رویداد هنری عنوان کرد و گفت: سومین دلیل برقراری نظم در جشنواره، ثابت بودن دبیر و تغییر نکردن قوانین است البته علاوه بر دبیر، مدیران و حتی نیروهای داوطلب و کارکنان جشنواره نیز تغییر نکردند و این مساله کمک بسیاری به ما کرد.
**افتخار جشنواره جهانی فجر همکاری با هنرمندان است این تهیه کننده و کارگردان سینما درباره پاسخگو نبودن برخی مدیران جشنواره که از سلبریتی ها انتخاب شده بودند نیز گفت: یکی از افتخارات تیم جشنواره این است که فیلمسازان، بازیگران و افراد مهم سینما در برگزاری جشنواره کمک می کنند و من هم نمی‌توانم به کسی امر کنم حتما مصاحبه کند چرا که همین حضور آنها برای ما افتخار است البته که از این مدیران هنرمند خواهش کردم تا جای ممکن، برای کمک به بیشتر دیده شدن جشنواره مصاحبه کنند. وی افزود: البته شاهد بودم که رضا کیانیان با رادیو و برخی رسانه ها مصاحبه می کند و نگار جواهریان نیز به دلیل حجم کار بالا کمتر فرصت مصاحبه داشت.
**پوستر جشنواره را از دوران ورود دوربین به ایران انتخاب کردیم میرکریمی درباره انتقادهایی که به پوستر سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر شده است نیز توضیح داد: چون در آستانه ۱۲۰ سالگی سینما در ایران بودیم تصمیم گرفتیم یک تصویری از همان سال‌هایی که دوربین فیلمبرداری وارد ایران شد بگذاریم، بسیاری از عکس‌های قاجاریه را دیدیم اما چون دوربین فیلمبرداری توسط دربار مظفرالدین شاه به ایران آمده بود وعکس های مردم عادی کمتر وجود داشت در نهایت به این تصویر رسیدیم. کارگردان فیلم سینمایی «امروز»، گفت: این تصویر ماه‌ها روی دیوار اتاق من بود و نمی‌توانستیم درباره آن تصمیم بگیریم در نهایت چیزی که مرا جذب کرد اینکه در این تصویر هم فرش و هم لباس ایرانی وجود دارد و این کودک بودن، در واقع نمایی از موقعیت قبلی و چشم‌انداز روشن آینده است.
**سال آینده تقاضای میهمانان خارجی در جشنواره افزایش چشمگیری دارد وی درباره میهمانان خارجی جشنواره نیز گفت: ما هر سال از تعداد و نوع میزبانی از میهمانان خارجی تجربه ای به دست می آوریم و این کمک برای سال آینده است اما اگر درست میهمانان خود را میزبانی کنیم تبلیغی برای سال آینده خواهد بود تا با برجسته شدن تمدن ایران برای کسانی که کنجکاوند به ایران بیایند احساس خوبی ایجاد کنیم. این تهیه کننده سینما ادامه داد: خوب برگزار شدن جشنواره، عامل شده که آوازه جشنواره جهانی فیلم فجر در محافل سینمایی جهان بپیچد و هنرمندان علاقه مند شوند به ایران بیایند، بنابراین پیش‌بینی می‌کنم که سال بعد در انتخاب مهمان مشکل خواهیم داشت یعنی تعداد تقاضاها آنقدر خواهد بود که باید از میان آنان به سختی انتخاب کنیم.
**دنبال مهمانان فرش قرمزی نبودیم میرکریمی درباره چگونگی انتخاب میهمانان خارجی نیز توضیح داد: ما از ابتدا به دنبال مهمانان خارجی فرش قرمزی نبودیم و رویکردمان دعوت از مهمانانی بود که اگر سرشناس و نامدار هستند تجربیات و دانش علمی آنان برای کارگاه‌های ما مفید باشد. کارگردان فیلم سینمایی «دختر»، خاطرنشان کرد: امسال به واقع ۱۵ نفر از سینماگران سرشناس دنیا که اساتید حرفه ای بودند به جشنواره ما آمدند و همگی نشست ها و کارگاه های جدی در طول جشنواره برگزار کردند به گونه ای که رشد چشمگیری درباره تعداد نشست های علمی و خبری داشتیم.
**روزی 10 نشست در جشنواره برگزار شد وی با اشاره به برگزاری حدود ۹۰ نشست در طول 9 روز جشنواره، افزود: این تعداد نشست در جشنواره های دنیا بی نظیر است و ما امسال توانستیم رکورد 54 نشست پارسال را بشکنیم. دبیر سی‌وششمین جشنواره جهانی فیلم فجر، گفت: امسال در هفت دانشگاه برنامه داشتیم، در سینما فلسطین برای هواداران باشگاه کارگاه آموزشی برگزار کردیم و در کاخ نیز به قدری نشست همزمان برگزار می‌شد که انتخاب برای هنرجویان سخت بود. میرکریمی تاکید کرد: وقتی کسی را به کشوری با تمدن دیرینه، مثل ایران دعوت می‌کنیم و در جنس دعوت شما قرار است او را به دانشگاهیان معرفی کنیم و اشاره‌ای به فرش قرمز و مزایای آن نشود اتفاقاً چنین مهمانی علاقه مند می شود که دعوت جشنواره را قبول کند.
**یک ریال به الیور استون ندادیم این کارگردان سینما درباره مبلغ دستمزد به الیور استون برای حضور در ایران نیز گفت: از میان تمام میهمانان تنها به چهار نفر بلیت بیزینس دادیم و الیور استون نیز غیر از بلیت حتی یک ریال از ما دریافت نکرد، تنها روز آخر یک گلیم به او دادیم و آنقدر کارگاه و کلاس برایش گذاشتیم که خسته شد. وی تاکید کرد: ما به هیچ یک از میهمانان خارجی پول ندادیم درحالی که در همسایگی ما یک فستیوالی برگزار می‌شد که برای چنین مهمانان هزاران دلار دستمزد در نظر می‌گرفتند ولی ما یک ریال هم پرداخت نکردیم. میرکریمی با اشاره به اینکه جشنواره جهانی فجر در حال تبدیل شدن به یک مقصد فرهنگی مهم در آسیا است، افزود: با برنامه ریزی درست، به جای ۱۵۰ مهمان، سال آینده ۳۵۰ مهمان دعوت می کنیم تا مهمانان خارجی با مدیران جشنواره های دیگر در ایران دیدار کنند و بنابراین تلاش می‌کنیم تعداد میهمانان را کم نکنیم. دبیر سی‌وششمین جشنواره جهانی فیلم فجر با بیان اینکه برای شفاف سازی و معرفی درست مهمانان خارجی دفترچه معرفی و رزومه آنها چاپ شد، افزود: با این کار تمامی مهمانان خارجی که از مدیران جشنواره های کشور خود تا هنرمند و منتقد سینما بودند به مردم معرفی شدند تا شفاف نشان دهیم تمامی مهمانان مرتبط با سینما و جشنواره آمده اند.
**پیشنهادهایی برای حضور اسپانسر (حامی مالی) در دوره‌های بعد شده است وی در پاسخ به این سوال که اگر توجهات به جشنواره جهانی زیاد شده است چرا اسپانسر نمی گیرد؟ گفت: برای اینکه اسپانسر به جشنواره بیاید باید ابتدا کارهایی انجام می‌شد که نشد و البته از دست ما هم خارج بود اما امسال در طول برگزاری جشنواره برخی اسپانسرها آمدند و پیشنهادهایی برای دوره‌های بعد دادند بنابراین به نظر می رسد جشنواره به شرایطی رسیده که برای صاحبان صنایع، جذابیت ایجاد کرده است. وی در پاسخ به این سوال که هزینه جشنواره امسال با سال گذشته به گفته شما تغییری نکرده است که درحالی که قیمت دلار و تورم بالا رفته است، این اتفاق چطور افتاده است، گفت: هزینه جشنواره سال گذشته، هشت میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بود امسال هم به رقم تورم، افزایش مبلغ دلار و اضافه شدن بخش زنگ هفتم همچنین حضور مهمانان سرشناس تری نسبت به سال گذشته همین رقم را هزینه کرده ایم.
**اگر دستمزد مدیران جشنواره را بشنوید می خندید میرکریمی تاکید کرد: ثابت ماندن مدیران جشنواره هزینه مالی و انرژی کمتری از ما گرفت و واقعاً تیم ما برای پول کار نمی کند، اگر به شما بگوییم مثلا امیر اسفندیاری چقدر برای حضور در جشنواره می گیرد برای شما خنده دار خواهد بود، تاکنون ۸ میلیارد تومان به ما داده شده که در جمع بندی نهایی ممکن است تا 10 درصد تغییر کند.
**همکاران افتخاری بسیاری در جشنواره فیلم فجر به ما کمک می کنند وی همچنین به همکاری افتخاری بسیاری از دانشجویانی که به زبان انگلیسی مسلط هستند اشاره کرد و گفت: البته مجموعه ای از اسپانسرها را گرفتیم که در بخش کوچکی مانند همه مهمانی های شام یا مراسم اختتامیه کمک کردند و هزینه‌های جشنواره کاهش یافت.
*هزینه نهایی جشنواره 5 تا 10 درصد اختلاف نسبت به 8 میلیارد تومان است این کارگردان سینما گفت: هنوز برای جمع بندی زود است ولی چشم انداز ما این است که ۵ تا ۱۰ درصد اختلاف همان ۸ میلیارد تومان هزینه جشنواره خواهد بود. این کارگردان سینما ادامه داد: حضور سینماگران مطرح، تاثیر بسیاری بر جشنواره و حتی جذب اسپانسر دارد اما به دلیل سنگ اندازی هایی که از سوی بسیاری از داخل و خارج کشور می شد واقعا تا لحظه آخر جرات اعلام اسامی را نداشتیم. وی گفت: متاسفانه به محض رسانه ای شدن اسامی، برخی صاحبان رسانه رزومه اشتباه منتشر می کنند و ایمیل هایی به اشخاص می دهند که حتی ما برای دریافت ویزای آنها نیز دچار مشکل می شویم.
**لحظه آخر نشست خبری تصمیم گرفتم حضور الیور استون را رسانه ای کنم میرکریمی گفت: به همین دلایل تا لحظه آخر در نشست خبری واقعا نمی دانستیم حضور الیور استون در ایران را رسانه ای کنیم یا خیر، حتی پیووانی نوازنده مطرح ایتالیایی نیز قرار بود یک هفته در ایران کنسرت داشته باشد که به دلیل موج منفی تنها یک روز در ایران اجرا کرد. این مدیر فرهنگی افزود: البته بعد از کنسرت متوجه شدیم که تحت فشار است و ایمیل‌های عجیبی دریافت کرده بنابراین تنها گفته در روز آخر کنسرت اجرا می کند و همان روز می رود.
**هویت علمی مهمترین نقطه قوت جشنواره وی مهمترین نقطه قوت جشنواره جهانی فیلم فجر را بخش آموزشی و هویت علمی آن عنوان کرد و توضیح داد: این جشنواره در تبادل تجربیات و بخش آموزش تقریبا بی نظیر است، چون این تعداد کلاس را هرگز نمی توان در جای دیگر حتی جشنواره های درجه یک نیز پیدا کرد بنابراین به نظرم جنبه آموزشی جشنواره را باید یکی از مهمترین نقاط قوت آن دانست.
**مشکل زیرساختها مهمترین نقطه ضعف جشنواره وی همچنین درباره مهمترین نقطه ضعف جشنواره نیز اظهارنظر کرد: مهمترین مشکل ما در جشنواره بحث زیرساخت است، یعنی به لحاظ سخت افزاری قطعاً نیاز به یک فضای مناسب برای برگزاری جشنواره داریم و به نظر می رسد تا چند سال آینده با اضافه شدن علاقه مندان بیشتر برای حضور در جشنواره ظرفیت لازم را نداشته باشیم و این آسیب زا خواهد بود. میرکریمی گفت: جشنواره فجر نسبت به فستیوال های دیگر قوی تر و فیلم‌های درخشان تری دارد، میهمانان بهتری هم به جشنواره ما می آید ولی ظرفیت پذیرایی از مهمانان بیشتر را نداریم. وی مهمترین مشکل جشنواره برای قرار گرفتن در میان 15 فستیوال برتر دنیا از نظر فدراسیون بین المللی هنر عکاسی (فیاپ) را زمان برگزاری آن عنوان کرد و توضیح داد: کارشناس فیاپ معتقد بود که جشنواره جهانی فجر در رده شانزدهمین جشنواره معتبر جهان است و من هم گفتم هر ۱۵ جشنواره بالاتر از ما را که گفتید من رفته ام و ما از 10 تای آنها هم بالاتر هستیم بنابراین اگر آن درجه را به ما نمی‌دهند به خاطر برگزاری زمان جشنواره است.
**همواره به منافع داخلی خود فکر می‌کنیم دبیر سی‌وششمین جشنواره جهانی فیلم فجر درباره احتمال تغییر زمان برگزاری جشنواره برای دریافت درجه و نشان فیاپ نیز گفت: ما همواره به منافع داخلی خود فکر می‌کنیم و اگر به این نتیجه برسیم که تغییر زمان در منافع جشنواره تاثیری ندارد و مخاطبان خود را از دست نمی دهیم این کار را خواهیم کرد.
**اختتامیه مهمترین حاشیه جشنواره بود میرکریمی مهمترین حاشیه جشنواره در دوره سی و ششم را برگزاری آیین اختتامیه دانست و گفت: ما در دو دوره گذشته اختتامیه 55 دقیقه ای و یک ساعت و 10 دقیقه ای داشته ایم که امسال به دلایل مختلف با حواشی و ضعف هایی رو به رو بود. وی با بیان اینکه بابت فشار کاری فراوان امسال این اتفاق در اختتامیه افتاد، گفت: از طریق رسانه شما از مردم عذرخواهی می کنم و البته مسائلی هم بود که گفتن آنها سخت است مثلاً مجری برنامه در روزهای آخر انصراف داد و رامبد جوان، با فداکاری اجرای برنامه را پذیرفت و متاسفانه ما پیش بینی چنین اتفاقی را نکرده بودیم. کارگردان فیلم سینمایی «دختر» درباره اینکه محمدمهدی حیدریان (رئیس سازمان سینمایی) رسما اعلام کرده که دبیر دوره بعدی جشنواره نیز شما خواهید بود آیا شرطی برای ادامه کار دارید یا خیر، گفت: یک شرط کلی داشته ام که از زمان ریاست قبلی و فعلی سازمان سینمایی گفته ام باید اختیار کامل داشته باشم و در کارم دخالت نکنند و تا به حال نیز اینگونه بوده است.
**برای دبیری دوره آتی جشنواره هنوز تصمیم قطعی نگرفته ام وی افزود: هنوز تصمیم قطعی نگرفته ام و از اینکه سه سال است نتوانسته ام فیلم بسازم، احساس خوبی ندارم چراکه فیلم سازی برای من اولویت نخست است و به خاطر حجم کار زیاد جشنواره، باید تلاش کنم که توازن میان این دو کار ایجاد کنم تا بتوانم فیلم بسازم و در غیراینصورت، از جشنواره انصراف خواهم داد. میرکریمی با بیان اینکه در حال از دست دادن زمان برای فیلم سازی است، ادامه داد: از طرف دیگر، نباید فرصت های خود را بسوزانم و از طرف دیگر به کاری که در جشنواره کردیم و تیمم ایمان دارم و فکر می‌کنم این راه باید محکم ادامه داشته باشد تا به جایگاه ایده‌آل برسد. وی خاطرنشان کرد: تلاش می‌کنم فیلم بسازم و در کنارش جشنواره را هم داشته باشم و اگر بخواهم جشنواره جهانی را ترک کنم باید حتما از همکارانم اجازه بگیرم چون همه آنها به گردن من حق دارند.
**جشنواره فجر در اعتراض به سینمای هالیوود برپا شده است میرکریمی درباره کیفیت فیلم های خارجی حاضر در جشنواره نیز گفت: برخی جنجال به پا می‌کنند که فیلم های معروف هالیوودی را به نمایش نمی گذارید در حالی که پاسخ من این است که ما اصلا نمی‌خواهیم چنین فیلم‌هایی را به نمایش بگذاریم. کارگردان فیلم «یک حبه قند» تاکید کرد: جشنواره فجر در اعتراض به سینمای هالیوود برپا شده است و قرار نیست فیلمی هالیوودی در آن نمایش داده شود، این جشنواره برای پیدا کردن جایگزین فستیوالی مستقل برای فیلم سازانی است که اعتراض دارند و آثارشان غیرتجاری تر از سینمای هالیوود به حقایقی درباره زندگی بشر امروز تولید شده است.
**مشکلات اقتصادی بر بازار جشنواره تاثیر داشته است میرکریمی درباره بازار جشنواره نیز توضیح داد: مشکلات اقتصادی کشور و تحریم ها در روی بازار جشنواره تاثیر داشته است اما باید فکری جدی برای آن کنیم تا این بخش نیز با قوت و کیفیت بالا برگزار شود. وی در سخن پایانی خود نیز گفت: معتقدم جشنواره جهانی فیلم فجر به همت مدیران بخش های مختلف به رشد قابل توجهی رسیده است که در سال آینده مهمانان درجه یک و بسیار معتبری از سینمای دنیا در آن شرکت خواهند کرد. سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر از 30 فروردین تا جمعه هفتم اردیبهشت در پردیس چارسو برگزار شد.
