گشایش درهای سه مکان جدید گردشگری برای مسافران نوروزی در شیراز

به گزارش ایران اکونومیست؛   استان فارس و شهر شیراز به دلیل بهره مندی از میراث غنی تاریخی ، مذهبی و طبیعی از دیرباز یکی از اصلی ترین مقاصد گردشگری داخل کشور بوده و آمار تعداد گردشگران در ایام نوروز نیز گواه این مدعا است.
شیراز از قدیم به شهر گل و بلبل،عشاق،باغ های سرسبز و شعرا معروف بوده ،شهری با آب و هوای معتدل که در دل خود فرهنگ و میراث ایران زمین را جای داده است و می توان تضمین کرد که نخستین سفر هر گردشگری به شیراز تنها سفر او به این شهر نخواهد بود.
در کنار ظرفیت های فرهنگی و گردشگری بیشمار استان فارس و شهر شیراز، نوروز امسال سه مقصد جدید گردشگری تاریخی و فرهنگی ایجاد شده که برای نخستین بار پذیرای بازدید همگان خواهند بود و می تواند جلوه ای جدید از تاریخ و فرهنگ غنی این خطه و ایران زمین را به رخ هر بیننده ای بکشانند.

** خانه نصیرالملک، پیوند رنگ و نور
مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان فارس  اعلام کرد: خانه تاریخی نصیرالملک و موزه سنگ و کاشی های تاریخی هفت تنان دو ظرفیت و مقصد جدید گردشگری در شیراز است که پس از احیا و مرمت در نوروز امسال برای اولین بار پذیرای بازدید کنندگان خواهند بود.
مصیب امیری افزود: خانه نصیر الملک از خانه های دوران قاجاریه در شیراز است که در محله گود عربان، در خیابان لطفعلی خان زند و در کنار مسجد نصیرالملک واقع شده است.
وی اظهار کرد:بهسازی و مرمت این خانه تاریخی از نیمه اول سال 1394 آغاز شد و تا 15 اسفند 96 با مجموع هزینه ای بالغ بر 390 میلیون تومان به اتمام رسیده است.
وی ادامه داد: این خانه بخشی از مجموعه بزرگ جلو خان (فضایی شبیه به میدان) که حمام، آب انبار و مسجد دارد بوده که حاجی میرزا حسنعلی خان نصیرالملک، فرزند سوم حاجی قوام الملک و از حاکمان فارس در دوره قاجاریه آن را ساخته است که در حال حاضر جلو خان و حمام آن تخریب شده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس اضافه کرد: این خانه دارای دو حیاط شمالی و جنوبی است که یک محور اصلی طولی دارد و در راستای آن، اندرونی و اتاق بزرگ ارسی و همینطور بیرونی و اتاق ارسی بیرونی قرار گرفته است.
وی با اشاره به اینکه از این مجموعه، تنها اندرونی خانه و اتاق ارسی چلیپاشکلی باقی مانده و بیرونی تبدیل به کلانتری نیروی انتظامی شده و فعلاً متروک است گفت: ورودی این خانه در ابتدا در قسمت جلو خان قرار داشته که با احداث خیابان این قسمت شامل جلو خان، هشتی و بخشی از پله ارتباطی به اتاق های جانبی اندرونی نیز تخریب شده است.
امیری بیان کرد:آنچه درحال حاضر از منزل نصیرالملک باقی مانده شامل تالار اصلی (تالار آیینه بسیار زیبا)، قسمتی از حیاط اندرونی، بیرونی و زیرزمین است.
پس از عبور از یک راهرو کوچک با تزیینات گچبری به رنگ سبز یشمی اتاق کوچکی قرار دارد که به تالار آیینه منتهی می شود و این تالار کاملاً به صورت قرینه ساخته شده و در دو ضلع شمالی و جنوبی این تالار دو درک بزرگ ارسی سراسری با گره چینی های ظریف و شیشه های رنگی که به دو حیاط اندرونی و بیرونی مرتبط است، وجود دارد.
تالار دارای سه فضا شامل یک شاه نشین مرکزی و دو اتاق در دو سمت آن است و در مقابل هر کدام از این فضاها یک جفت ستون با تزیینات آیینه کاری وجود دارد که از دو طرف با درک هایی ارسی به دو اتاق مجاور باز می شود و همچنین همه درهایی که از اتاق ها به تالار آینه باز می شوند، چوبی و نقاشی شده است.
این دو اتاق کوچک احتمالاً محل خدمتکاران برای پذیرایی از مهمانان در تالار اصلی بوده است.
در طبقه دوم این بنا تالاری وجود دارد که سقف آن به اندازه دو طبقه مرتفع است، در طبقه دوم در دو طرف شرق و غرب، دو اتاق که از طریق سه درک (ارسی) به تالار اصلی دید دارند، احداث شده که احتمالاً این اتاق ها به منظور حضور غیرمستقیم خانم ها در مراسم و مهمانی های تالار ساخته شده است.
پشت اتاق های جنب تالار در هر طرف راهرویی وجود دارد که راه پله طبقه دوم در این محل قرار گرفته ولی یکی از این پله ها در جریان خیابان سازی خراب شده ولی در بازسازی و مرمت جدید این راه پله و قسمتی از هشتی ورودی منزل بازسازی شده است.
در اضلاع جنوبی و غربی حیاط بیرونی این بنا ساختمان هایی برای استقرار مستخدمین و خدمه احداث شده است.
منزل نصیر الملک دارای زیرزمین وسیع و پیچ در پیچی است که قوس ها و نورگیری های مشبک سنگی زیبایی دارد.
این مشبک های سنگی به همراه تزیینات پیچک و گلدان، ارسی های گره چینی با شیشه های رنگی، طاق های اطراف و حوض مستطیل شکل بزرگ مقابل تالار، به تالار زیبایی چشمگیری بخشیده است.
گچ و آینه عمده ترین تزیینات منزل نصیر الملک را تشکیل می دهد که از نقوش ترکیبی ایرانی و اروپایی در آن استفاده شده است.
سقف در دو طبقه به صورت تخت کوبی و دارای نقاشی هایی به سبک اروپایی است که در نقاشی ها، تصاویر خانه ها، کلیساها و چهره های اروپایی دیده می شود.
در سال های اخیر این خانه توسط سازمان میراث فرهنگی فارس مرمت شده و اکنون از آن به عنوان پایگاه پژوهش بافت قدیم شیراز استفاده می شود.
این خانه در 30 اردیبهشت سال 1354 با شماره 1068 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

**موزه سنگ و کاشی های تاریخی هفت تنان بیانگر هنر و فرهنگ فارس
تکیه هفت تنان یا موزه سنگ از بناهای دوره کریم خان زند (1192-1178) است که در شمال شیراز و در دامنه کوه چهل مقام، در محله ای که امروز آن را هفت تن می نامند، واقع شده است.
به گفته مردم و ساکنین این محل وجه تسمیه آن به هفت تنان، به دلیل وجود قبر هفت عارف گمنام است که در این محل مدفون شده اند. این تکیه مساحتی برابر با سه هزار و 388 متر مربع و زیربنایی برابر با 988 متر مربع دارد.
عمارت هفت تنان که به عمارت دیوانخانه در مجموعه زندیه بسیار شبیه است، به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می شود، قسمت شمالی عمارتی دو طبقه است که در طبقه اول آن تالاری مرتفع با دو ستون سنگی یکپارچه ساخته شده است. بر روی این ستون ها با رنگ و روغن نقش هایی ترسیم شده است که بر اثر گذشت زمان و تأثیر عوامل بر روی آنها به تدریج کم رنگ شده اند.
در دو طرف تالار، دو راهرو قرار گرفته که در هر طرف آن یک اتاق ساخته شده است.
کف ایوان با کاشی های قرمز رنگی پوشیده شده و ازاره های آن نیز با سنگ های مرمر لیمویی رنگی تزیین شده است.
در سه گوشه ایوان در اطراف تالار و بر روی طاقچه های ایوان پنج مجلس نقاشی از کارهای آقا صادق، نقاش دوران زندیه که عبارت است از درویشی با کلاه و تبرزین و ریشی سفید، حضرت موسی در حال شبانی و تعدادی گوسفند، شیخ صنعان و دختر ترسا، قربانی کردن اسماعیل توسط حضرت ابراهیم(ع) و درویشی که عده ای او را شاه عباس صفوی می دانند وجود دارد.
بر فراز این نقاشی ها، نقاشی هایی از شاهنامه فردوسی کشیده شده که مدیر کل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری فارس معتقد است این نقاشی ها در سال 1336- 1337 ه.ق به وسیله محمد باقر جهانمیری نقاش مرمت شده است.
در طبقه دوم این عمارت نیز دو گوشواره ساخته شده است، در جلو این عمارت صفه ای قرار دارد که حوض سنگی بزرگی در آن احداث شده و در جلو همین صفّه هفت سنگ قبر یک اندازه دیده می شود که روی آنها نام و نشانی ذکر نشده و شش عدد از این قبور در یک ردیف و یکی دیگر در بالای آنها قرار گرفته است.
در جنوب عمارت باغچه ای پر درخت وجود دارد که دیواری با طاق نماهای آجری در آن ساخته شده که درحال حاضر از آن به عنوان موزه سنگ های تاریخی استفاده می شود.
مدیرکل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری فارس می گوید: سنگ های موجود در این گنجینه متعلق به قرون سوم تا یازدهم ه.ق است که با انواع خطوط کوفی، ثلث، توقیع، نستعلیق و نسخ تزیین شده اند.
امیری با اشاره به اینکه این موزه زیر نظر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری اداره می شود گفت: عمارت هفت تنان در دی ماه 1310 با شماره 74 در فهرست انجمن آثار ملی ایران به ثبت رسیده و نوروز امسال کاروانسرای جنب مجموعه هفت تنان به موزه سنگ و کاشی های تاریخی تبدیل خواهد شد.
وی ادامه داد:بهسازی و مرمت موزه سنگ و کاشی هفت تنان از ابتدای سال 1387 آغاز شد و در نیمه اسفند جاری با صرف هزینه ای بالغ بر 450 میلیون تومان به اتمام رسید و برای اولین بار در نوروز 97 به عنوان جاذبه جدید پذیرای گردشگران خواهد بود.
مدیرکل میراث فرهنگی فارس بیان کرد: با توجه به داشته های تاریخی-فرهنگی متعدد و وجود کاشی های خاص و منحصر بفرد در این موزه، بعد از اتمام تعطیلات نوروز این محل از نظر نورپردازی،ویترین بندی و موزه آرایی تکمیل در هفته میراث فرهنگی به صورت نهایی به بهره برداری خواهد رسید.
امیری اضافه کرد: جابه جایی 300 قطعه سنگ تاریخی، جانمایی و ساماندهی 100 قطعه کاشی و بررسی و تحویل بیش از 10 هزار قطعه کاشی برای راه اندازی موزه کاشی و سنگ های تاریخی از جمله اقدامات صورت گرفته برای راه اندازی این موزه بوده است.

***مرکز فرهنگی(موزه) دفاع مقدس یادمانی دیدنی در دل شیراز
فاز نخست مرکز فرهنگی (موزه) دفاع مقدس استان فارس که در نیمه بهمن 96 به صورت ویدئو کنفرانس توسط رئیس جمهوری افتتاح شد نیز ظرفیت جدید گردشگری فارس و شهر شیراز است که در ایام نوروز امسال پذیرای مسافران نوروزی در شهر شیراز خواهد بود.
مرکز فرهنگی و موزه دفاع مقدس استان فارس در میدان غدیر شیراز واقع شده که در فاز نخست آن 16 هزار و 200 متر مربع از آن به بهره برداری رسیده است.
مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان فارس  گفت: فاز نخست این مرکز که به بهره برداری رسیده شامل محوطه ‌سازی، یادمان شهید دوران، آمفی‌ تئاتر روباز، ساختمان گالری موزه‌ دفاع مقدس و ساختمان نمایشگاه فصلی است.
سرهنگ پاسدار حمیدرضا گرامی افزود: مقبره دوشهید گمنام و انواع ادوات نظامی مانند توپ و تانک خودروها و نظایر اینها که در دوران دفاع مقدس رزمندگان اسلام از آنها استفاده می کرده اند نیز در این محل قرار دارد که شهروندان و مسافران نوروزی می توانند از آنها بازدید کنند.
وی ادامه داد:گردشگران و شهروندان در ایام تعطیلات نوروز می توانند همه روزه از ساعت 8 لغایت 17 از مرکز فرهنگی (موزه) دفاع مقدس واقع در انتهای خیابان لطفعلی خان زند- چهارراه غدیر به صورت رایگان بازدید کنند.