به گزارش ایران اکونومیست؛ دکتر «حسین اصلانی»، متخصص جراحی استخوان و مفاصل در این‌باره اظهار کرد: پوکی استخوان به حالتی اطلاق میشود که در آن مادهی معدنی تشکیلدهندهی استخوان به خصوص بخش کلسیم‌دار آن با تأثیرپذیری از عوامل مختلف کاهش مییابد. یکی از مهمترین فاکتورهای تأثیرگذار در بروز پوکی استخوان، جنس است، به طوری که به‌علت برخی تغییرات هورمونی در بانوان دانسیتهی استخوان در سنین یائسگی(حدود 40 سالگی) به شدت کاهش یافته و موجب پوکی استخوان میشود.
وی میزان فعالیت فیزیکی را از دیگر علل بروز پوکی استخوان برشمرد و افزئد: افرادی که در زندگی روزمرهی خود به ورزش و پیادهروی میآورند، کمتر از کسانی که تحرک و فعالیت فیزیکی کمی دارند به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند. هم‌چنین وزن بالا نیز از عوامل موثر در بروز پوکی استخوان است، چون وزن زیاد تغییراتی را در متابولیسم بدن ایجاد کرده و زمینه را برای پوکی استخوان آماده میکند.
وی افزود: تغذیه نیز نقش مهمی در تأمین بخشی از مواد معدنی مورد نیاز بدن دارد، به طوری که پوکی استخوان در افرادی که از مواد لبنی و منابع غذایی غنی از ویتامین د و کلسیم کمی استفاده می‌کنند، شایعتر است. هم‌چنین نور خورشید یکی دیگر از منابع موثر در تولید ویتامین D در بدن بشمار میآید. برخی افراد که در آپارتمانهای کم نور زندگی می‌کنند، بیش از سایرین مستعد ابتلا به پوکی استخوان هستند.
این متخصص جراحی استخوان و مفاصل بیان کرد: استاندارد جهانی خاصی برای مقایسهی میزان ابتلا به پوکی استخوان در ایران با آمار جهانی آن وجود ندارد و نمیتوان وجود این بیماری را به کل جامعه تعمیم داد و ادعا کرد که پوکی استخوان در ایران به مرز هشدار رسیده است.
وی با بیان این‌که بیشترین مبتلایان پوکی استخوان را میانسالان تشکیل می‌دهند، اظهار کرد: به جز افرادی که متابولیسم ویتامین د آنان به‌علت وجود برخی مشکلات کبدی یا کلیوی دچار مشکل است، عمده مراجعان به ارتوپدها را میانسالان تشکیل می‌دهند.
وی سبک زندگی فردی را مهمترین راه پیشگیری از بروز پوکی استخوان دانست و گفت: سبک زندگی سالم شامل تحرک کافی، تغذیهی مناسب و وزن مناسب است، چون چاقی زمینهی بروز بسیاری از بیماریهای دیگر چون دیابت، مشکلات قلبی و عروقی را فراهم میکند. حمایت دارویی چون تجویز فاکتورهای هورمونی برای زنانی که در سنین یائسگی قرار داشته و حمایت از افرادی که ویتامین D پائینی دارند نیز از دیگر عوامل پیشگیری از این عارضه است.
اصلانی در ادامه با تأکید بر این که مصرف ویتامین D و کلسیم باید زیر نظر پزشک مصرف شود، گفت: برای جلوگیری از رسوب مکمل‌ها و ایجاد سنگ کلیه و اختلالات متابولیکی، مصرف مکمل‌ها حتماً با تجویز پزشک صورت بگیرد. تجویز مکمل به سن خاصی محدود نمیشود ومصرف آن منوط به تشخیص پزشک و کمبود ویتامین است. معمولاً کودکان در سنین رشد، زنانی که به علت درد استخوان به پزشک مراجعه می‌کنند و افراد با اختلالات متابولیکی کمبود ویتامین D دارند.
وی تصریح کرد: برخی مکملهای ایرانی بهتر از مشابه خارجی موجود در بازار هستند، از این‌رو مردم نسبت به تجویز مکمل خارجی اصرار نکنند. بسیاری از بیماران مکمل خارجی را که مشابه ایرانی آن 2000 تومان است، به قیمت 50 هزار تومان خریداری می‌کنند.
وی با اشاره به ضرورت تأمین نیازهای بدن در دوران بارداری گفت: برای پیشگیری از ناهنجاریهای ستون فقرات و ناهنجاریهای عصبی - عضلانی، مصرف اسید فولیک و مکمل‌ها به‌علت تأمین نیازهای جنین در دوران بارداری و دوران شیردهی پس از زایمان باید مورد توجه قرار گیرد. پوکی استخوان در دوران شیردهی و پس از زایمان مطرح میشود که در صورت نیاز به مصرف مکمل، میزان مصرف باید تحت نظر پزشک متخصص باشد، چون این مواد در شیر ترشح شده و بر نوزاد نیز تأثیرگذار است.
تغییر سبک زندگی در سالهای اخیر و فعالیت فیزیکی کم، پدر و مادرهای بسیاری را به‌علت پوکی استخوان‌هایشان در سنین پایین زمین‌گر کرده است.
این متخصص جراحی استخوان و مفاصل با تأیید حذف بیمهی داروی پوکی استخوان «تری پاراتاید» یادآور شد: این دارو یکی از موثرترین داروهای پوکی استخوان بشمار میآید که با خارج شدن آن از لیست بیمه، مشکلاتی را برای برخی بیماران ایجاد کرده است، اما برخی داروهای کمترموثر دیگری نیز وجود دارند که میتوانند جایگزین این دارو شوند. اما این نکته را نیز باید مورد توجه قرار داد که هزینه‌های بعدی ناشی از شکستگی استخوان برای بیمهها به مراتب بیشتر از مبلغ پرداختی بیمه برای این دارو است، از این‌رو امیدواریم «تری پاراتاید» مجدداً به چرخهی داروهای تحت پوشش بیمه بازگردد.
