به گزارش ایران اکونومیست ؛دولت برای انجام امور مختلف خود نظیر حفظ امنیت و امور دفاعی، ایجاد بسترها و زیرساختهای لازم اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نیازمند درآمد است. مالیات یکی از منابع اصلی درآمد دولتها بهحساب میآید.
به مفهوم ساده مالیات عبارت است از برداشت قسمتی از درآمد یا داراییهای افراد توسط دولت. مهمترین هدف دریافت مالیات، کسب منابع لازم برای مخارج دولت است.
به غیر از این، مالیات وسیلهای برای کنترل و قانونمند کردن الگوی مصرف، تولید و توزیع درآمد در سیستم اقتصادی میباشد. بنابراین مالیات از ابعاد گوناگون بر اقتصاد تاثیر میگذارد.
به طور کلی مالیات میتواند از طریق سه کانال بر اقتصاد تاثیرگذار باشد; تولید، مصرف و کاهش نابرابری درآمد.
یکی از انواع مالیات، مالیات بر درآمد است. وضع مالیات بر درآمد در واقع یک اهرم کنترلی مناسب برای جهتدهی رفتار مصرف است. با کسر میزانی از حقوق مردم در واقع بخشی از تقاضا از سیستم اقتصادی جدا میشود. دولت در تعیین این میزان باید دقت کافی داشته باشد.
مالیات نقش سیاست های مالی را نیز ایفا می کند چرا که سیاست های مالیاتی مناسب علاوه بر ایجاد زیرساخت های لازم برای توسعه پایدار به بسیاری از فعالیت های اقتصادی و مالی جامعه جهت می بخشد.
بدون شک اتکا به درآمدهای مالیاتی، توسعه و رفاه اجتماعی را در بر خواهد داشت و کشور را از توسل به درآمدهای نفتی برای نیل به اهداف توسعه ای و رفاه اجتماعی رها می سازد، چرا که دغدغه های اساسی زندگی مردم مانند مسکن،آموزش، تغذیه، بهداشت و درمان، امنیت و ... را مرتفع می سازد.
مودیان باید به این باور برسند که پرداخت مالیات به نفع خودشان و برای رفاه اجتماعی آنها است تا از سر رغبت نسبت به پرداخت آن اقدام کنند.
زمانی که پرداخت انواع مالیات موجب شود مردم رفاه را در همه ابعاد زندگی خود تجربه کنند تعامل بین دولت و مردم برای پرداخت به وجود می آید و فرار مالیاتی و دیگر مشکلات احتمالی از بین می رود.
در یک اقتصاد پویا با درجه سرمایهگذاری و اشتغال بالا کسب درآمدهای مالیاتی با توجه به شفاف بودن اطلاعات، دست دولت را در وضع انواع قوانین مالیاتی باز میگذارد.
برای مثال در آمریکا بیش از 90درصد درآمدهای دولت از کانال وضع مالیاتهای متنوع است و عواید حاصل از این کانال صرف سازماندهی و بهبود شرایط کارگران، سرمایهگذاران و تولیدکنندگان و... می شود.
بالطبع این سطح از درآمد برای کشورهای در حال توسعه که اغلب مردم با کارگری و فعالیتهای موقت در بنگاههای غیررسمی گذران زندگی میکنند و امکان رصد و پیگیری حسابهای آنها برای اخذ مالیات میسر نیست، دستنیافتنی خواهد بود.
بنابراین ایجاد یک نظام مالیاتی مناسب در گرو عملکرد صحیح دولت و برقراری یک رابطه مبتنی بر اطمینان بین مردم و دولت است.